Το έτος του ζην επικινδύνως με πυρηνικά όπλα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το έτος του ζην επικινδύνως με πυρηνικά όπλα

Τρεις κρίσεις που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει η Ουάσιγκτον μέσα στο 2019

Δεδομένου ότι οι πυρηνικές εντάσεις ήδη κλιμακώνονται, η απόσυρση από την INF θα μπορούσε να καταφέρει ένα μοιραίο πλήγμα στον αμερικανο-ρωσικό έλεγχο των εξοπλισμών, μειώνοντας τις πιθανότητες ότι η νέα συνθήκη START -η μόνη συμφωνία που περιορίζει τον αριθμό των στρατηγικών πυρηνικών όπλων που μπορεί να αναπτύξει κάθε χώρα- θα επεκταθεί πέραν του 2021. Επιπλέον, η μακράν καθυστερημένη αναθεώρηση της αμερικανικής πυραυλικής άμυνας, που περιγράφει το όραμα των Ηνωμένων Πολιτειών για την αρχιτεκτονική της πυραυλικής άμυνάς της, αναμένεται να κυκλοφορήσει το 2019. Παρόλο που οι ρωσικές πυρηνικές δυνάμεις είναι σχεδόν σίγουρα ικανές να διεισδύσουν στις αμερικανικές πυραυλικές άμυνες σήμερα, είναι ο φόβος ότι δεν θα είναι σε θέση να το πράξουν στο μέλλον που καθοδηγεί τον ρωσικό (και τον κινεζικό) εκσυγχρονισμό. Επομένως, η αναθεώρηση πιθανόν να ωθήσει περαιτέρω τις προσπάθειες της Ρωσίας να επεκτείνει και να διαφοροποιήσει το οπλοστάσιό της, ώστε να διασφαλίσει ότι οι πυρηνικές δυνάμεις της θα μπορέσουν και να επιβιώσουν σε μια προσπάθεια των ΗΠΑ να την αφοπλίσουν -επενδύοντας στο πλήθος, τη μυστικότητα και την κινητικότητα- και στην συνέχεια να διεισδύσουν στις αμερικανικές πυραυλικές άμυνες με το να αναπτύξει μέτρα για να νικήσει τους αμερικανικούς αναχαιτιστές (interceptors), όπως τα οχήματα υπερηχητικής πτήσης (hypersonic glide vehicles). Μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες σταθερής μείωσης των όπλων μεταξύ των δύο μεγαλύτερων πυρηνικών δυνάμεων, αμφότερα τα κράτη μπορούν να αλλάξουν κατεύθυνση το 2019 και να βρεθούν σε μια ανανεωμένη κούρσα εξοπλισμών.

ΜΙΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΙΡΑΝ

Σε αντίθεση με την Βόρεια Κορέα και την Ρωσία, το Ιράν δεν διαθέτει πυρηνικά όπλα. Ωστόσο, η απόφαση της διοίκησης Τραμπ τον Μάιο για την απόσυρση από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν και την επαναφορά των κυρώσεων θα μπορούσε να οδηγήσει την Τεχεράνη να ενισχύσει το πυρηνικό της πρόγραμμα το 2019. Αυτό θα αυξήσει σημαντικά την πιθανότητα δύο ανεπιθύμητων αποτελεσμάτων: Ενός ιρανικού πυρηνικού όπλου ή ενός άλλου πολέμου στη Μέση Ανατολή.

Παρόλο που η Τεχεράνη παρέμεινε εντός των ορίων της πυρηνικής συμφωνίας παρά την απόσυρση των ΗΠΑ, υπάρχουν σημαντικές πιθανότητες ότι ο ιρανικός περιορισμός δεν θα διαρκέσει μέσα στο επόμενο έτος. Εάν η Ευρώπη δεν είναι σε θέση [20] να διατηρήσει ένα ουσιώδες τμήμα του εμπορίου της με το Ιράν ενόψει των δευτερευουσών κυρώσεων των ΗΠΑ και τις εξάντλησης των εξαγωγών του Ιράν, η Τεχεράνη είναι πιθανό να επανεξετάσει την αξία της παραμονής στην συμφωνία. Στο κάτω-κάτω, γιατί τηρείς μια συμφωνία εάν δεν λαμβάνεις κανένα από τα υπεσχημένα οφέλη; Αντ’ αυτού, το Ιράν μπορεί να μπει στον πειρασμό να επεκτείνει το πρόγραμμα εμπλουτισμού [του ουρανίου] του σε επίπεδα πριν από το 2015 -συρρικνώνοντας τον χρόνο προόδου σε λίγους μήνες- είτε για εσωτερικούς λόγους όπως η εθνική υπερηφάνεια, είτε για να κερδίσει διεθνή διαπραγματευτική ισχύ. Πράγματι, μόλις πριν από λίγες ημέρες, ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ιρανικής εθνικής ασφάλειας δήλωσε [21] ότι «η ευκαιρία των Ευρωπαίων να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους προς την χώρα μας στο πλαίσιο της JCPOA ... έληξε», υποδηλώνοντας ότι η επιστροφή σε υψηλότερα επίπεδα εμπλουτισμού μπορεί να είναι στον ορίζοντα.

Ο δηλωμένος σκοπός [22] της πολιτικής του Trump για το Ιράν είναι να επιβάλει κυρώσεις ώστε να αναγκάσει το Ιράν να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά αυτό είναι πολύ απίθανο να λειτουργήσει. Η κυβέρνησή του ζήτησε από το Ιράν να αλλάξει σχεδόν κάθε στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής του προκειμένου να κερδίσει ανακούφιση από τις κυρώσεις -σαφώς κάτι απαγορευτικό για την Τεχεράνη. Ακόμη και αν η Τεχεράνη έμπαινε στον πειρασμό να συνθηκολογήσει για να μετριάσει την πίεση, θα είχε ελάχιστους λόγους να πιστεύει ότι η διοίκηση του Τραμπ θα ακολουθήσει και θα άρει τις κυρώσεις μόνιμα. Στο κάτω-κάτω, ο Trump έχει ήδη αποσυρθεί από μια συμφωνία με το Ιράν και έχει αποκτήσει φήμη για απρόβλεπτες αποφάσεις πολιτικής. Επιπλέον, υπάρχουν σοβαροί λόγοι να πιστεύουμε ότι η πολιτική της διοίκησης Trump δεν αποσκοπεί να φέρει το Ιράν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά μάλλον να προκαλέσει την κατάρρευση του καθεστώτος. Η διοίκηση Trump υποστήριζε ηχηρά τους διαδηλωτές στο Ιράν [23] και αμφότεροι οι Pompeo [24] και Bolton [25] έχουν ιστορία στην υποστήριξη της αλλαγής καθεστώτος εκεί. Τον Ιούλιο, ο Πομπέο δήλωσε [23] ότι «η επαναστατική φύση του ίδιου του καθεστώτος» είναι η αιτία για μεγάλο μέρος της απαράδεκτης συμπεριφοράς του Ιράν, υπονοώντας ότι μόνο η αλλαγή καθεστώτος θα μπορούσε να είναι μια διαρκής λύση.

Ίσως το πιο ανησυχητικό, εάν το Ιράν αρχίσει να παραβιάζει την πυρηνική συμφωνία ή να την εγκαταλείψει εξ ολοκλήρου το 2019 -ίσως ο πραγματικός στόχος της αμερικανικής απόσυρσης να είναι το δόλωμα στο Ιράν για να πράξει ακριβώς αυτό- η διοίκηση Trump μπορεί να ανταποκριθεί χρησιμοποιώντας στρατιωτική βία ενάντια στην Τεχεράνη, πυροδοτώντας έναν περιφερειακό πόλεμο. Τον Μάρτιο του 2015, ο Μπόλτον έγραψε ένα άρθρο γνώμης στους New York Times με τίτλο «Για να σταματήσεις την βόμβα του Ιράν, βομβάρδισε το Ιράν» [26] και, τον Ιούλιο, ο Τραμπ έγραψε στο twitter [27] «Προς τον Ιρανό πρόεδρο Ρουχανί: ΠΟΤΕ, ΜΑ ΠΟΤΕ ΜΗΝ ΑΠΕΙΛΗΣΕΙΣ ΤΙΣ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΞΑΝΑ ΑΛΛΙΩΣ ΘΑ ΥΠΟΦΕΡΕΙΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΠΟΥ ΛΙΓΟΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΦΕΡΕΙ ΠΡΙΝ». Είναι πιθανόν, φυσικά, όλα αυτά να είναι κομπασμοί που έχουν σκοπό να εκφοβίσουν και να αποτρέψουν. Αλλά το γεγονός είναι ότι πρόεδροι και από τα δύο κόμματα έχουν επιβεβαιώσει επανειλημμένα ότι η στρατιωτική ισχύς «βρίσκεται στο τραπέζι» για να αποτρέψει μια ιρανική πυρηνική βόμβα, και η ρητορική της διοίκησης δείχνει ότι ο Trump δεν διαφέρει.

ΤΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΜΠΡΟΣΤΑ