Ελλάς και Θάλασσα

Από τις επίσημες αυτές δηλώσεις και λαμβανομένων υπόψη, πρώτον, των χαρτών που έχει εκδώσει η Τουρκία με NAVTEX για αεροναυτικές ασκήσεις, δεύτερον, των χαρτών που έχει εκδώσει εκχωρώντας στην εθνική της εταιρεία TPAO (Turkish Petroleum Anonymous Corporation) περιοχές για έρευνα και εκμετάλλευση, και τρίτον, εκείνων των χαρτών που έχουν εκπονηθεί και δημοσιευθεί από Τούρκους καθηγητές και περιέχονται και στην έκδοση της Ναυτικής της Στρατηγικής του 2015, συνάγεται ότι η Τουρκία προσπαθεί να εμφανίζεται ως το μόνο αρμόδιο κράτος που θα διαπραγματευτεί με την Αίγυπτο και την Λιβύη την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στην περιοχή δυτικά του μεσημβρινού 32ο 16΄18’’ Ε [12].

Εκδοχή της τουρκικής ΑΟΖ.
--------------------------------------------

Μάλιστα οι αναλύσεις που παρουσιάζονται με χάρτες, δείχνουν την υφαλοκρηπίδα της Αιγύπτου και της Λιβύης με τρόπο που να φαίνεται ότι εάν θα έκαναν την οριοθέτηση με την Ελλάδα με βάση την αρχή της «μέσης γραμμής», την οποία υποστηρίζει η Ελλάδα, και τα δύο κράτη θα έχαναν μεγάλες εκτάσεις, τις οποίες όμως τις κερδίζουν εφόσον αποφασίσουν να οριοθετήσουν με τον τρόπο που θέλει η Τουρκία [13].

Εκδοχή της τουρκικής ΑΟΖ.
--------------------------------------------

Σημειώνεται ότι, στην περιοχή του ορίου της μέσης αποστάσεως από το σύμπλεγμα του Καστελόριζου με τις απέναντι αιγυπτιακές ακτές, φημολογείται από τους γεωλόγους που έχουν μελετήσει δεδομένα διάσπαρτων στοιχείων από διάφορες έρευνες ακόμη και δορυφορικών λήψεων, πως στο υποθαλάσσιο όρος Αναξίμανδρος όπου κείται και η λεκάνη του Ηροδότου, υπάρχουν εντυπωσιακά μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων και φυσικού αερίου [14].

Ελλάδα -Λιβύη
Στην περίπτωση της οριοθετήσεως υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ με την Λιβύη, τα δεδομένα ήταν εξαρχής δύσκολα [15] καθόσον η Λιβύη από το 1973 είχε κλείσει με ευθεία γραμμή, ως «ιστορικό», τον Κόλπο της Σύρτης, αλλά η ενέργεια αυτή δεν είχε γίνει αποδεκτή τότε από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Γαλλία, το Ισραήλ, την Ιταλία, τη Μάλτα, την Τυνησία, την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα.

Το 2004 η Λιβύη, παραχώρησε σε εθνική της εταιρεία χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων και, μάλιστα, δημοσίευσε και χάρτη με οικόπεδα, τα βόρεια όρια των οποίων εισχωρούσαν στην, κατά την ελληνική άποψη ελληνική υφαλοκρηπίδα νοτίως της Κρήτης, όταν αυτή υπολογιζόταν με βάση την «αρχή της μέσης γραμμής» [16].

Βέβαια η ενέργεια αυτή της Λιβύης, είχε αντιμετωπιστεί από την Ελλάδα, η οποία με συνεχή διπλωματικά διαβήματα ζητούσε την έναρξη διμερών συζητήσεων, και με συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ενώσεως που υποστήριζε την «μέση γραμμή» ως αρχή οριοθετήσεως. Η Λιβύη στις απαντήσεις της την απέρριπτε, και επικαλείτο την αρχή της «ευθυδικίας» στις οριοθετήσεις.
Το 2007 όταν άρχισαν οι διμερείς συζητήσεις, που συνεχίστηκαν μέχρι το 2009, και διακόπηκαν λόγω των εκλογών που μεσολάβησαν στην Ελλάδα, ήταν γνωστή στην ελληνική αντιπροσωπεία η θέση της Λιβύης ότι δεν θα αποδεχόταν πλήρη επήρεια από τα ελληνικά Νησιά Στροφάδες, Σαπιέντζα, Σχίζα, Γαύδος, Χρυσή και Κουφονήσι, λόγω του ότι θεωρούσε ότι τα εν λόγω νησιά μειονεκτούσαν ως προς το μέγεθος των ακτών τους και ως εκ τούτου δεν θα συζητούσε οριοθέτηση ΑΟΖ πλην της «ευθυδικίας». Παρά ταύτα έγιναν δύο γύροι διαπραγματεύσεων, μήπως και ευρεθεί κοινός τόπος εξεύρεσης λύσης αποδεκτής και από τις δυο πλευρές, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Τον Μάιο 2009, η Λιβύη ανήγγειλε στον ΟΗΕ ότι διεκδικεί ΑΟΖ, το εξωτερικό όριο της οποίας θέλει να διαπραγματευτεί με τα γειτονικά της ενδιαφερόμενα κράτη. Τα πολιτικά γεγονότα στην Λιβύη, καθόσον επικρατούσε εσωτερική αναταραχή και εκδηλώθηκε εμφύλια ένοπλη σύγκρουση με αποτέλεσμα την δολοφονία του Καντάφι και την γενικευμένη πολιτική αστάθεια, έδωσαν στην Ελλάδα την δυνατότητα ώστε το 2011 να ανακηρύξει μονομερώς, με τον Ν. 4001 [17], ότι θα προχωρήσει σε αδειοδοτήσεις περιοχών της υφαλοκρηπίδας, στην δυτική Ελλάδα [18], και ειδικότερα νοτίως και δυτικά της Κρήτης, ασκώντας τα νόμιμα κυριαρχικά της δικαιώματα ab initio και ipso facto [19], όπως αποδέχεται το διεθνές δίκαιο ελλείψει συμφωνίας με τα γειτονικά κράτη και σύμφωνα με την θεμελιωμένη βασική αρχή της «μέσης γραμμής» από τις ακτές.

Η λιβυκή ΑΟΖ σύμφωνα με την Τουρκία.
-------------------------------------------------------------------------

Η υπόθεση των αδειοδοτήσεων όδευε σε ολοκλήρωση αφού είχε επιτευχθεί εκδήλωση διεθνούς ενδιαφέροντος από τις ίδιες εταιρίες που είχαν μετάσχει μάλιστα και στην εκμετάλλευση των κυπριακών κοιτασμάτων για την αξιοποίηση αλλά το 2015 ο διεθνής διαγωνισμός απέκτησε πολιτική διάσταση και ακυρώθηκε ως επαχθής για τα ελληνικά συμφέροντα.

Ελλάδα - Λίβανος
Η Ελλάδα δεν έχει θαλάσσια σύνορα με τον Λίβανο, απλώς η οριοθέτηση της ΑΟΖ από τον Λίβανο στην περιοχή δημιουργεί προβλήματα στο Ισραήλ που δεν την αποδέχεται. Ο Λίβανος δεν αμφισβητεί κανένα τμήμα της Κυπριακής ΑΟΖ και η διαφορά που έχει με το Ισραήλ δεν επηρεάζει το μέγεθος της Κυπριακής ΑΟΖ. Η όποια καθυστέρηση στην αποδοχή συμφωνίας με την Κύπρο έγινε κατόπιν πιέσεων από την Τουρκία ώστε η Άγκυρα να κερδίσει χρόνο όσον αφορά την κατοχύρωση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης στην υποτιθέμενη ΑΟΖ της κατεχόμενης Βόρειας Κύπρου.