Πώς ο Τραμπ μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο στην Συρία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πώς ο Τραμπ μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο στην Συρία

Ο Πούτιν και ο Ερντογάν είναι επιτέλους έτοιμοι να διαπραγματευτούν

Η πολεμική αεροπορία του Άσαντ είναι τώρα τόσο αδύναμη που, τον Φεβρουάριο, η Τουρκία μπόρεσε να επιβάλει απαγόρευση πτήσεων [9] πάνω από την Ιντλίμπ χρησιμοποιώντας μόνο δύο μαχητικά αεροσκάφη F-16 παράλληλα με έναν στόλο drones. Η τελευταία φορά που η Συρία αγόρασε στρατιωτικά αεροσκάφη σε μεγάλες ποσότητες ήταν το 1983 (αν και απέκτησε έναν επιπλέον μικρό αριθμό το 1996). Προς το παρόν, ο Άσαντ διαθέτει μόνο περίπου 30 λειτουργικά αεροσκάφη και η κυβέρνησή του δεν διαθέτει ανταλλακτικά για να τα επισκευάζει όταν χαλούν. Ο συριακός στρατός επίσης είναι εξαντλημένος και χωρίς ηθικό. Μετά από μήνες προετοιμασίας για μια ηρωική τελευταία μάχη για να «απελευθερώσουν» την βορειοδυτική περιοχή της Idlib, τα στρατεύματα σοκαρίστηκαν όταν η προέλασή τους σταμάτησε πρόωρα από την κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας στις 5 Μαρτίου -μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που αφορούσε το έδαφος της Συρίας, ωστόσο ολοκληρώθηκε χωρίς συμμετοχή του προέδρου της Συρίας. Για πολλούς στρατιώτες, το να μάθουν ότι ο ηγέτης τους είχε αποκλειστεί από τις συζητήσεις κατάπαυσης του πυρός ήταν μια στιγμή τρομακτικής αποκάλυψης που έδειξε ξεκάθαρα την αλήθεια για την υποταγή του ηγέτη τους στην Ρωσία.

ΡΩΣΙΚΕΣ ΦΙΛΟΔΟΞΙΕΣ

Αν και ο πόλεμος στην Συρία είναι ένας από τους πιο περίπλοκους [10] της σύγχρονης εποχής, οι λόγοι για τους οποίους ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ενεπλάκη σε αυτόν, τον Σεπτέμβριο του 2015, ήταν σχετικά απλοί. Ο Πούτιν ήλπιζε να ανεβάσει το status της Ρωσίας και να λαμπρύνει την δική του διεθνή φήμη. Καθιστώντας την Ρωσία απαραίτητη στην εκστρατεία κατά του Ισλαμικού Κράτους (ή ISIS), ο Πούτιν ήλπιζε να κάνει την χώρα του ισότιμο εταίρο με την Δύση στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, όπως και η Σοβιετική Ένωση συνεργάστηκε με τους Συμμάχους για να νικηθεί ο Ναζισμός. Ο Πούτιν κατέστησε αυτό το όραμα σαφές όταν, σε ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη λίγο πριν από την ρωσική επέμβαση στην Συρία, επαίνεσε [11] την διάσκεψη της Γιάλτας μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο για την τοποθέτηση «σταθερών θεμελίων για τη μεταπολεμική παγκόσμια τάξη». Δεν είναι περίεργο να πούμε ότι ο Πούτιν ήλπιζε ότι, με την συμμετοχή της Ρωσίας στον πόλεμο στην Συρία, αργότερα θα βρισκόταν στην θέση του Στάλιν στην Γιάλτα, συναντώμενος με τους ηγέτες των άλλων μεγάλων δυνάμεων του κόσμου και αναδιοργανώνοντας τον κόσμο σε σφαίρες επιρροής.

Τα πράγματα δεν έχουν εξελιχθεί έτσι. Η Ρωσία έχει πλέον φτάσει στο απόλυτο όριο του τι μπορεί να επιτύχει στην Συρία, είτε πρόκειται για την πώληση όπλων είτε για να λαμπρύνει την φήμη της ενώπιον της διεθνούς κοινότητας. Η περαιτέρω εμπλοκή στην Συρία απειλεί τώρα να βλάψει πραγματικά την εικόνα της Ρωσίας αποκαλύπτοντας την αποτυχία των όπλων της ενάντια στο ανώτερο οπλοστάσιο της Τουρκίας. Ο στρατός της Συρίας εξαρτάται εξ ολοκλήρου από την άνευ όρων υποστήριξη της Ρωσίας και υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι οι Ρώσοι χάνουν την υπομονή τους με τον Άσαντ και αμφισβητούν την σοφία του να συνεχίσουν να βοηθούν το καθεστώς του. Την περασμένη εβδομάδα, ένα ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων που ανήκει σε έναν στενό σύμμαχο του Πούτιν δημοσίευσε μια έντονη επίθεση [12] στην αδυναμία και την διαφθορά του Άσαντ. Η είδηση ότι ο Άσαντ ξόδεψε πρόσφατα 30 εκατομμύρια δολάρια σε έναν πίνακα του David Hockney [13] ως δώρο για την σύζυγό του, Asma, αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε ένα ρωσικό μέσο μαζικής ενημέρωσης, επίσης. Αλλά το πιο καταστροφικό για το συριακό καθεστώς ήταν ένα πρόσφατο άρθρο [14] του πρώην πρεσβευτή της Ρωσίας στην Συρία, Aleksandr Aksenenok, στο οποίο υποστήριξε ότι ο Άσαντ είναι εμμονικός με την στρατιωτική νίκη, όλο και περισσότερο διαζευγμένος από την πραγματικότητα, και ανίκανος να ανοικοδομήσει τη μεταπολεμική Συρία και να την μετατρέψει ξανά σε λειτουργική χώρα.

Με τις τιμές του πετρελαίου να αγγίζουν νέα χαμηλά επίπεδα, ο Πούτιν έχει μεγάλη ανάγκη για νέες πηγές εσόδων. Μια ειρηνευτική συμφωνία που θα επέτρεπε την έναρξη έργων ανασυγκρότησης θα προσέφερε στην Ρωσία την ευκαιρία να ανακτήσει μερικά από τα χρήματα που έχει ξοδέψει για την υποστήριξη του Άσαντ -παρέχοντας στις ρωσικές επιχειρήσεις μια ροή προσοδοφόρων συμβολαίων που σχετίζονται με την ανοικοδόμηση [15]- και επίσης θα έδινε στον Πούτιν μια διεθνή πολιτική νίκη. Ο Πούτιν δεν θα παραιτηθεί από την ιδέα ενός ηγετικού ρόλου για την Ρωσία στη μεταπολεμική Συρία, αλλά θα εγκαταλείψει πρόθυμα τον ίδιο τον Άσαντ ως μέσο για τον σκοπό αυτό.

Η κυβέρνηση Τραμπ πρέπει να επικεντρωθεί, πρωτίστως, στο να φέρει την Ρωσία στο τραπέζι. Αλλά και η Τουρκία έχει μεγάλη ανάγκη μια συμφωνία. Η εγχώρια οικονομική κατάστασή της επιδεινώνεται και οι εντάσεις στο κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, γνωστό ως AKP, αυξάνονται. Για τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το ανθρώπινο και το οικονομικό κόστος της παρέμβασης στην Συρία έχει καταστεί μη βιώσιμο. Η Τουρκία δεν μπορεί να πετύχει στην Συρία χωρίς την υποστήριξη του ΝΑΤΟ και ο Ερντογάν φοβάται μια ξαφνική απόσυρση της Αμερικής από τα βορειοανατολικά της Συρίας. Από την κατάπαυση του πυρός στις 5 Μαρτίου στην Idlib, η Τουρκία άρχισε, δοκιμαστικά, να συνεργάζεται με την Ρωσία. Ωστόσο, ο Ερντογάν βασίζεται στην αμερικανική στρατιωτική βοήθεια, που παρέχεται τόσο διμερώς όσο και μέσω του ΝΑΤΟ, και θα καλωσορίσει την συμμετοχή της κυβέρνησης Τραμπ στο να τερματίσει την σύγκρουση.

ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ

Ο οδικός χάρτης για μια ειρηνική, υπό την ηγεσία της Συρίας δημοκρατική πολιτική μετάβαση υπάρχει ήδη. Διατυπώθηκε στο ψήφισμα 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και εγκρίθηκε ομόφωνα τον Δεκέμβριο του 2015. Ωστόσο, η κατάπαυση του πυρός είναι το πρώτο βήμα και ο Τραμπ πρέπει να αδράξει την ευκαιρία να το επιτύχει. Στην πραγματικότητα, είναι πιθανώς ο μόνος παγκόσμιος ηγέτης που μπορεί να το κάνει.