Ώρα να απομονωθεί η Αίγυπτος

Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτό δεν είναι μόνο ηθικό πρόβλημα, αλλά και νομικό: η συμβολή σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα και του ίδιου του νόμου των ΗΠΑ. Σε αντίθεση με τους «Νόμους Leahy» που περιορίζουν την στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ στενά σε συγκεκριμένες στρατιωτικές μονάδες που βρέθηκαν ότι έχουν διαπράξει κακοποιήσεις, το άρθρο 502B του Νόμου περί Εξωτερικής Βοήθειας των ΗΠΑ (U.S. Foreign Assistance Act) δεν κάνει διάκριση μεταξύ διαφορετικών τμημάτων μιας κυβέρνησης. Εάν μια κυβέρνηση παραβιάζει κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα, τότε απαγορεύεται οποιαδήποτε βοήθεια σε αυτήν από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το άρθρο 502Β δεν έχει ποτέ επιβληθεί για να απαγορεύσει στρατιωτικές μεταβιβάσεις σε καταχρηστική κυβέρνηση˙ κάτι τέτοιο θα απαιτούσε από τον πρόεδρο να παράσχει γραπτή ειδοποίηση στο Κογκρέσο για «έκτακτες περιστάσεις» προκειμένου να δικαιολογήσει την παροχή στρατιωτικών μεταβιβάσεων σε ένα κράτος που θεωρείται συστηματικός καταχραστής από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ωστόσο, τόσο οι Δημοκρατικές όσο και οι Ρεπουμπλικανικές διοικήσεις παρέβλεψαν τον νόμο˙ όταν ρωτήθηκε σχετικά με αυτό το 2014, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επαλήθευσε ότι δεν είχε επικαλεστεί ποτέ το άρθρο 502B επειδή είναι «υπερβολικά ευρύ». Αλλά αν υπάρχει ποτέ μια περίπτωση που η κυβέρνηση Μπάιντεν πρέπει να κάνει την δουλειά της, είναι αυτή. Παρέχοντας στρατιωτική υποστήριξη σε μια κυβέρνηση της οποίας οι καταχρήσεις είναι τόσο συστηματικές και διαδεδομένες όσο της Αιγύπτου, οι Ηνωμένες Πολιτείες εμπλέκονται αναπόφευκτα στα εγκλήματα της κυβέρνησης του Sisi. Δεν είναι πλέον δυνατό να προσποιούμαστε ότι η αμερικανική βοήθεια δεν παίζει κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση μιας βάναυσης δικτατορίας.

ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΥΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ

Για δεκαετίες, μέλη του Κογκρέσου προσπάθησαν να εξαρτήσουν την οικονομική και στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Αίγυπτο από το να κάνει η αιγυπτιακή κυβέρνηση συγκεκριμένες χειρονομίες υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων -τροποποιώντας έναν ιδιαίτερα κατασταλτικό νόμο, για παράδειγμα, ή απελευθερώνοντας μια ομάδα πολιτικών κρατουμένων. Αλλά επειδή αυτές οι προσπάθειες -πυροδοτήθηκαν γενικά από μέλη του Κογκρέσου που κάλεσαν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να «πιέσει» την Αίγυπτο- βασίζονται στην λανθασμένη υπόθεση ότι η αμερικανική βοήθεια θα, και πρέπει να, συνεχιστεί, κατέληξαν να δικαιολογούν την συνεχή υποστήριξη προς την Αίγυπτο χωρίς να επιτύχουν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις.

Ένας πιο ειλικρινής υπολογισμός θα αναγνώριζε ότι η καταστολή στην Αίγυπτο δεν είναι τυχαία ή υποπροϊόν συγκεκριμένων υπερβολών, αλλά μια σκόπιμη και ουσιαστική στρατηγική για την επιβίωση της δικτατορίας. Δεν έχει περάσει απαρατήρητο στον Σίσι ότι η αιγυπτιακή επανάσταση του 2011, η οποία οδήγησε στην εκδίωξη του προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ, εμφανίστηκε μετά την άρση των περιορισμών στην πολιτική έκφραση από τον Μουμπάρακ. Όπως όλοι οι δικτάτορες της περιοχής, ο Σίσι πιστεύει ότι παίζει ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος: περισσότερες ελευθερίες σημαίνουν υψηλότερο κίνδυνο ανατροπής. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Sisi δεν θα υποκύψει ποτέ σε αιτήματα για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Εάν αναγκαστεί να επιλέξει μεταξύ της απώλειας στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ και της χαλάρωσης της λαβής του, πάντα θα διάλεγε να παραιτηθεί από την βοήθεια.

Επιπλέον, η ιδέα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αποσύρουν πραγματικά την βοήθειά τους για να επιβάλλουν έτσι κυρώσεις στις καταχρήσεις της Αιγύπτου απλώς δεν είναι αξιόπιστη και ο Σίσι το γνωρίζει. Μόνο μια φορά τα τελευταία 40 χρόνια οι Ηνωμένες Πολιτείες παρακράτησαν στρατιωτική βοήθεια για την Αίγυπτο και έλαβαν μια μικρή παραχώρηση. Το 2002, ο πρόεδρος των ΗΠΑ George W. Bush απέκρουσε την έγκριση της αιτηθείσας από την Αίγυπτο αύξησης της στρατιωτικής βοήθειας κατά 133 εκατομμύρια δολάρια μετά την καταδίκη του Αιγυπτιο-αμερικανού καθηγητή Saad Eddin Ibrahim σε επτά χρόνια φυλάκισης για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τέσσερις μήνες αργότερα, ένα αιγυπτιακό δικαστήριο απάλλαξε [4] τον Ιμπραήμ και ο Μπους ενέκρινε την αύξηση. Άλλες προσωρινές αναστολές βοήθειας τελείωναν πάντοτε, χάρη σε παραιτήσεις (waivers) [από την αναστολή, που προέρχονταν] από την εθνική ασφάλεια και μερικές φορές λόγω κατασκευασμένων ισχυρισμών από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι η Αίγυπτος πληρούσε τους σχετικούς όρους.

Ο Μπάιντεν κληρονομεί τώρα ένα πακέτο βοήθειας για το 2022 που περιλαμβάνει, για πρώτη φορά, έναν «αναπόφευκτο» όρο [5] που επέβαλε το Κογκρέσο για 75 εκατομμύρια δολάρια βοήθειας προς την Αίγυπτο, ο οποίος απαιτεί «σαφή και συνεπή πρόοδο στην απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων και την παροχή στους κρατούμενους της δέουσας διαδικασίας του νόμου». Αυτό αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 5% του πακέτου βοήθειας ύψους 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Αίγυπτο για το 2022˙ άλλα 225 εκατομμύρια δολάρια υπόκεινται σε όρους, αλλά με την συνήθη παραίτηση (waiver) από την εθνική ασφάλεια, την οποία αναμένεται να ασκήσει ο υπουργός Εξωτερικών, Antony Blinken, όπως αναμένεται να παραιτηθεί τον Αύγουστο και από τις προϋποθέσεις σχετικά με την υπό όρους ενίσχυση ύψους 300 εκατομμυρίων δολαρίων για το 2021.