Το τουρκικό δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας…

Στο Διεθνές Πλαίσιο βαρύνουν αντίστοιχα οι διπλωματικές και στρατιωτικές δυνατότητες που απορρέουν από την συμμετοχή της σε Οργανισμούς (ΟΗΕ, ΝΑΤΟ, Ισλαμικό Οργανισμό Συνεργασίας), ή σε θεσμούς που επιθυμεί να συμμετάσχει όπως η ΕΕ και οι ιδιαίτερες οικονομικές σχέσεις αλληλεξάρτησης που έχει δημιουργήσει με κάποια μέλη της (Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία), καθώς και οι σχέσεις με δρώντες παγκόσμιας εμβέλειας όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, αλλά και το πυρηνικό Πακιστάν. Αν κάποιος αναλύσει τα μοτίβα πίσω από την αντίδραση της μεγάλης πλειοψηφίας των κρατικών δρώντων διεθνώς απέναντι στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας των τελευταίων ετών, θα παρατηρήσει ότι αυτή δεν εξασφαλίζει την υποστήριξη τους, αλλά μετά βίας την ανοχή και συχνά την ανοιχτή αντίθεσή τους. Η υπερ-εξάπλωση στην οποία έχει προβεί η Τουρκία και οι επιλογές της για εξοπλισμό από την Ρωσία, ήδη την έχει φέρει αντιμέτωπη με τις ΗΠΑ, με σημαντικές επιπτώσεις στο εξοπλιστικό της πρόγραμμα και κατ’ επέκταση στην υλοποίηση του δόγματος «Γαλάζια Πατρίδα». Την ίδια στιγμή και η Ρωσία προσεγγίζει την Τουρκία με επιφυλακτικότητα λόγω της υποστήριξης της πρώτης στην Ουκρανία. Εξαίρεση αποτελεί το Πακιστάν που διατηρεί ιστορικά ισχυρούς δεσμούς με την Τουρκία και συνδράμει ενεργά στην προβολή στρατιωτικής ισχύος της τελευταίας για την υλοποίηση του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» στην Ανατολική Μεσόγειο.

Τέλος στην ανάλυση των δυνατότητων της Τουρκίας στο πλαίσιο του Διεθνούς Δίκαιου προκύπτει μια «στρεβλή σχέση» ως προς την επιλογές της. Η Τουρκία δεν αποδέχεται την δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, ούτε έχει υπογράψει την Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας. Αυτό, ωστόσο, δεν την έχει αποτρέψει από το να χρησιμοποιήσει τις επιταγές του σε περιπτώσεις όπου αυτό είναι προς το συμφέρον της, ενώ σε αντίθετη περίπτωση προωθεί τις επιδιώξεις της με βάση της δικές τις αυθαίρετες ερμηνείες περί Διεθνούς Δικαίου και Συνθηκών. Ωστόσο, το μέγεθός της και οι δυνατότητές της δεν είναι ικανά να επιβάλουν de facto την βούλησή της σε αντιστοιχία με αυτό που πράττει ήδη η Κίνα στην Ν. Σινική Θάλασσα.

Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ

Γνωρίζοντας, λοιπόν, τις νομικές αδυναμίες του εγχειρήματος επιβουλής του δόγματος «Γαλάζια Πατρίδα», ένα σημαντικό μέρος της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας σχετίζεται με την προβολή ισχύος στην θάλασσα έναντι της Ελλάδος και της Κύπρου, ριζοσπαστικοποιώντας μια εξωτερική πολιτική που ήδη ακολουθείται από την δεκαετία του 1970 και στηρίζοντάς την με ένα ενισχυμένο Πολεμικό Ναυτικό. Στο πλαίσιο της πολιτικής αυτής έχει αυξήσει δραματικά τις παραβιάσεις στην θάλασσα, όχι μόνο αριθμητικά αλλά και σε προκλητικότητα. Η προσπάθεια για την κύρωση από την διεθνή κοινότητα του τουρκολιβυκού μνημονίου, οι παράνομες έρευνες και γεωτρήσεις σε Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ, αντίστοιχα, και η παραβίαση του εμπάργκο όπλων στην Λιβύη, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα που βασίζονται στην άμεση επίδειξη ναυτικής ισχύος, ενώ συμπληρώνονται και από ένα πλέγμα άλλων ενεργειών που στόχο έχουν την παράλυση των αντιπάλων της, όπως είναι η οπλοποίηση των μεταναστευτικών ροών. Με τις ενέργειες αυτές η Τουρκία έχει ως πρωτεύοντα στόχο, οι αντίπαλοί της να οδηγηθούν στην παραίτηση από τα δικαιώματά τους χωρίς την πρόκληση αμέσων πολεμικών συγκρούσεων, στο πλαίσιο μιας πολιτικής εξαναγκασμού χαμηλού κόστους, καθώς υπάρχουν και άλλα μέτωπα στα οποία καλείται να αφιερώσει πόρους και στρατιωτικό υλικό, χωρίς πάντως να αποκλείεται και μια προσπάθεια κατάληψης νησιωτικού εδάφους.

Οι ισχυρισμοί και οι διεκδικήσεις της Τουρκίας στην Αν. Μεσόγειο. Πηγή: Jonathan Marcus, BBC News
------------------------------------------------------------------------------

Οι διεκδικήσεις της Τουρκίας, εκπεφρασμένες μέσω της «Γαλάζιας Πατρίδας», αποτελούν για την ίδια διακύβευμα υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας, καθώς η επίτευξη τους θα οδηγήσει σε δορυφοροποίηση τις γειτονικές της Κύπρο και Ελλάδα, με άμεση συνέπεια τον έλεγχο της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου, που αποτελεί γεωγραφικό χώρο υψίστης σημασίας. Παράλληλα με τη συνεργασία της με την Λιβύη, η Τουρκία απομονώνει την Αίγυπτο και το Ισραήλ και αποκτά έλεγχο έναντι των οδεύσεων ενέργειας από την Αφρική και την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη. Την ίδια στιγμή, σε περίπτωση που η αναθεωρητική της πολιτική στο Αιγαίο ευοδωθεί εις βάρος της Ελλάδος, είτε με τον εξαναγκασμό σε παραίτηση από το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων από την τελευταία, είτε με την κατάληψη νησιωτικού εδάφους, η τουρκική κυβέρνηση θα αποκτήσει ισχυρά ερείσματα στον λαό, παρά την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην οποία έχει υποπέσει και τα όποια σφάλματα έχει πράξει στις οικονομικές τις πολιτικές, κάτι που θα της επιτρέψει να προβεί σε ακόμη πιο ακραίες αναθεωρητικές πολιτικές.

ΕΛΛΑΔΑ: ΑΠΟ ΤΟ 1923 ΩΣ ΣΗΜΕΡΑ