Το τουρκικό δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας…

Περνώντας στην Ελλάδα, σε μια αντίστοιχη ιστορική αναδρομή, μελετώντας τη στάση της χώρας έναντι της τουρκικής φιλοδοξίας, αναδεικνύονται οι καταβολές της «Στρατηγικής του Κατευνασμού» που ακολούθησαν οι πολιτικοί ταγοί της χώρας και τα αποτελέσματα που αυτή επέφερε. Στην εκατονταετή αναδρομή συναντάμε την υλοποίηση της «Στρατηγικής του Κατευνασμού» καταρχάς στην Συμφωνία της Άγκυρας του 1930 με την αποδοχή της μη συμφέρουσας αποζημίωσης των περιουσιών από την ανταλλαγή πληθυσμών στο πλαίσιο της συνθήκης της Λωζάνης, συνεχίζει με την αδράνεια στο πογκρόμ των Σεπτεμβριανών του 1955, την απόσυρση της μεραρχίας της Κύπρου το 1967, την αδράνεια μεταξύ Αττίλα Ι και ΙΙ το 1974, και φτάνουμε στο πιο πρόσφατο παρελθόν με το Χόρα, το Πίρι Ρέις και τα Ίμια, και μιας σειράς από υποχωρητικές συμφωνίες ως συνεπακόλουθα αποτελέσματα των κρίσεων αυτών, μέχρι και το 2020 που το Ορούτς Ρέις μετατοπίζει τις ελληνικές «κόκκινες γραμμές» στα 6 ναυτικά μίλια. Αν και βιβλιογραφικά συναντούμε κατά το παρελθόν την Στρατηγική του Κατευνασμού ως μια επιτυχημένη επιλογή σε κάποιες περιπτώσεις μεταξύ κρατικών δρώντων, ωστόσο στο Ελληνοτουρκικό Σύστημα αυτή η στρατηγική φάνηκε πως δεν λειτουργεί.

Το γεγονός αυτό είναι που δημιουργεί και τις προκλήσεις της ελληνικής υψηλής στρατηγικής έναντι του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας». Το πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική πολιτική σκηνή, είναι ο απεγκλωβισμός της από έναν ατέρμονα κύκλο αναποτελεσματικών και φοβικών στρατηγικών αντιμετώπισης των τουρκικών προκλήσεων, που η ίδια διαμόρφωσε στο πέρασμα των ετών. Πράγματι, η Ελλάδα από το 1930, επιχείρησε να εφαρμόσει άλλοτε «Στρατηγική Κατευνασμού» με παραχωρήσεις και άλλοτε «Στρατηγική Εξισορρόπησης», που σκοπό είχε να εξουδετερώσει τις παρουσιαζόμενες απειλές με χαμηλό κόστος για την ίδια, κυρίως με την χρήση της διπλωματίας και την εξασφάλιση ισορροπιών μεταξύ των άλλων δρώντων, ώστε η Τουρκία να μη μπορέσει να εστιάσει την προσπάθειά της εναντίον της. Ακόμα και έπειτα από τα γεγονότα της κρίσης με το ερευνητικό πλοίο Χόρα και την επιτυχή αντιμετώπισή της σε τακτικό στρατιωτικό επίπεδο, με την εφαρμογή «Στρατηγικής Στρατιωτικής Ανάσχεσης», εντούτοις, η ελληνική πολιτική μετέπεσε ξανά σε αυτήν του «Κατευνασμού». Ωστόσο, υπάρχει ένα σημείο καμπής που δημιουργεί ανακατανομές στην διπλωματική σκηνή και δεν είναι άλλο από την εξεύρεση σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Ανατολική Μεσόγειο, γεγονός που, όπως θα εξηγηθεί στην συνέχεια, ήδη αναγκάζει την Ελλάδα να μετατοπιστεί προς την εφαρμογή νέων στρατηγικών. Η υψηλή στρατηγική της Ελλάδας βρίσκεται σε στάδιο μετάβασης κάτι που διευκολύνεται και από τις πραγματικές δυνατότητες της χώρας στο εθνικό, περιφερειακό, και διεθνές πλαίσιο.

ΟΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

Εξετάζοντας τις δυνατότητες της χώρας στο Εθνικό Πλαίσιο, την οικονομική κρίση χρέους και τις επιπτώσεις του στην άμυνα της χώρας, την υφιστάμενη ναυτική ισχύ, το στρατιωτικό υλικό και τις δυνατότητες της ελληνικής πολεμικής βιομηχανίας, τις προοπτικές που δημιουργεί το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα αλλά και τις προοπτικές στον ενεργειακό τομέα, προέκυψαν δύο σημαντικές δυνατότητες ανάσχεσης του δόγματος «Γαλάζια Πατρίδα».
Η πρώτη αφορά τον γεωστρατηγικό ρόλο που διαδραματίζει η χώρα στον ενεργειακό τομέα, στο πλαίσιο υλοποίησης της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ, τόσο για τον περιορισμό της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, όσο και από την Τουρκία ως μια επισφαλή διαμετακομιστική χώρα, με την Ελλάδα να λειτουργεί, όχι μόνο ως πύλη και εναλλακτική οδός διέλευσης φυσικού αερίου αλλά και ως εν δυνάμει παραγωγός χώρα. Το γεγονός αυτό οδηγεί τα τελευταία χρόνια σε μια ολοένα αυξανόμενη δραστηριότητα της ελληνικής διπλωματίας, με την προσέγγιση όμορων και μη κρατών στο πλαίσιο της δημιουργίας συμμαχιών απέναντι στον καινοφανή τουρκικό αναθεωρητισμό και επιθετικότητα, έχοντας μετατραπεί σε πυλώνα περιφερειακής ενοποίησης στον ενεργειακό τομέα.

Η δεύτερη αφορά τις στρατιωτικές επιχειρησιακές δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει η αρχιπελαγική δομή του Αιγαίου σε συνδυασμό με τις τεχνολογικές εξελίξεις στο πλαίσιο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η Ελλάδα υλοποιώντας με γοργούς ρυθμούς το νέο εξοπλιστικό της πρόγραμμα και εμπλουτίζοντας τις επιλογές της στη διεξαγωγή ενός Δικτυοκεντρικού και Βληματοκεντρικού πολέμου, μπορεί να μετατρέψει σύντομα την αρχιπελαγική δομή του Αιγαίου, ίσως την πιο επικίνδυνη περιοχή του πλανήτη, σε μια ενιαία θαλασσο-χερσαία πολεμική ενότητα, που ότι μπαίνει μέσα δεν έχει περιθώριο επιβίωσης, παράλληλα δίνει τεράστιες δυνατότητες απορρόφησης πληγμάτων, καθώς λόγω εγγύτητας των νήσων και μεγάλης εμβέλειας των «έξυπνων» πυρομαχικών, η μια περιοχή ενισχύει την άλλη, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει τεράστιες δυνατότητες προβολής ισχύος προς την απέναντι ακτή. Το γεγονός ότι η Ελλάδα κατέχει το αρχιπέλαγος, είναι ένα τρομακτικά μεγάλο γεωπολιτικό και στρατιωτικό πλεονέκτημα έναντι του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας.

Δυνητικό πλέγμα αντιπρόσβασης και άρνησης περιοχής στο Ανατολικό και Κεντρικό Αιγαίο με τη χρήση Πυροβολικού Μάχης: α) ΜΜΠ 155 mm εφοδιασμένο με βλήματα βεληνεκούς 80 Km (μπλε κύκλοι) και β) ΠΕΠ συστοιχιών ρουκετών εφοδιασμένο με ρουκέτες βεληνεκούς 150 Km (κόκκινοι κύκλοι). Πηγή: Χατζηάστρου, Μ. (2021) ‘Τουρκικό Δόγμα Γαλάζια Πατρίδα: Προκλήσεις Ελληνικής Στρατηγικής’. Λευκωσία: Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
-------------------------------------------------------------------