Το τουρκικό δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας…

Αντίστοιχα, εξετάζοντας τις διπλωματικές και στρατιωτικές δυνατότητες της χώρας στο Περιφερειακό Πλαίσιο, αυτή έχει να επιδείξει πολύ σημαντικές συμμαχίες που λειτουργούν ως τροχοπέδη της επιδιώξεις του δόγματος «Γαλάζια Πατρίδα». Η χώρα αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα των δύο συμμαχιών στον ενεργειακό τομέα της Ανατολικής Μεσογείου, αυτών μεταξύ Ελλάδος–Κύπρου–Ισραήλ με την υποστήριξη των ΗΠΑ και μεταξύ Ελλάδος–Κύπρου–Αιγύπτου. Παράλληλα, η χώρα συμμετέχει ως ιδρυτικό μέλος στον οργανισμό East Med Gas Forum, ενώ ο οργανισμό Μed 7 των χωρών της ΕΕ στην Μεσόγειο ευθυγραμμίζεται με τα κοινά συμφέροντα Ελλάδος και ΕΕ στην περιοχή. Την ίδια στιγμή, οι ανταγωνισμοί της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή συσπείρωσαν εναντίον της αρκετά αραβικά κράτη όσο και το Ισραήλ, που πλέον συνεργάζονται στενά με την Ελλάδα στον στρατιωτικό τομέα, με την χώρα να υπογράφει Σύμφωνο Αμοιβαίας Αμυντικής Συνδρομής με τα ΗΑΕ και συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας με το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία. Στα Βαλκάνια παρά τις προσπάθειες της Τουρκίας, ειδικά στην Αλβανία για δορυφοροποίησή της και δημιουργία στρατιωτικών βάσεων, ο ρόλος της Ελλάδος είναι ρυθμιστικός ως προς την ένταξη των χωρών αυτών στην ΕΕ, γεγονός που της παρέχει ένα σαφές προβάδισμα, έναντι της τουρκικής διπλωματίας.

Σημαντικές, όμως, δυνατότητες ανάσχεσης του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» παρέχονται στην Ελλάδα και ως δρώντα στο Διεθνές Πλαίσιο. Η Ελλάδα, διεθνώς απολαμβάνει ταυτόχρονα τις πρόνοιες της Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ενώ σε αντιδιαστολή με την Τουρκία αναγνωρίζεται ως ο βασικός πυλώνας σταθεροποίησης στην Ανατολική Μεσόγειο. Η ΕΕ παρά τους μειωμένους ρυθμούς αντίδρασης στις διεθνείς εξελίξεις, παρέχει διαχρονικά αλληλεγγύη έναντι των τουρκικών διεκδικήσεων, με κάποιους εταίρους, όπως η Γαλλία, της οποίας επίσης τα γεωπολιτικά συμφέροντα πλήττονται από το τουρκικό δόγμα, να έχουν δηλώσει ήδη την βούλησή τους και για στρατιωτική συνδρομή αν αυτή απαιτηθεί, ενώ παράλληλα μέσω προγραμμάτων (Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία, PESCO) και πολιτικών πρωτοβουλιών (Πρωτοβουλία Παρέμβασης Ε12) προσφέρονται ευκαιρίες ανάπτυξης μιας κοινής αμυντικής ευρωπαϊκής στρατηγικής. Η συνεργασία στον αμυντικό και ενεργειακό τομέα με τις ΗΠΑ βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών, με τις τελευταίες να έχουν λάβει ανοιχτά θέση υπέρ των ελληνικών σχεδιασμών στην Ανατολική Μεσόγειο. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα αποτελεί στρατηγικό εμπορικό εταίρο της Κίνας, έχει την υποστήριξη των εθνικών της θέσεων από την Ρωσία, και με την Ινδία αναδύεται η προοπτική μιας σημαντικής συμμαχίας στον αντίποδα εκείνης μεταξύ Πακιστάν και Τουρκίας.

Ως προς το Διεθνές Δίκαιο, η Ελλάδα έχει επιδείξει μεγάλη καθυστέρηση στην άσκηση των δικαιωμάτων της που απορρέουν από αυτό, καθώς μόλις το 2020 έκανε κάποια βήματα στο να ξεπεράσει αγκυλώσεις δεκαετιών, κυρίως ως αποτέλεσμα του μνημονίου μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Έτσι, το 2020 προχώρησε με την Ιταλία στην εφαρμογή της οριοθετικής γραμμής του 1977 ως βάση οριοθέτησης και άλλων θαλασσίων ζωνών, με την Αίγυπτο στον ορισμό μερικής οροθετικής γραμμή των ΑΟΖ και την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο. Η Ελλάδα είναι πρόθυμη στην υπογραφή συνυποσχετικού για την επίλυση στο Διεθνές Δικαστήριο της μοναδικής διαφοράς που αναγνωρίζει με την Τουρκία: αυτή της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Ωστόσο, προ της όποιας προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο, κρίνεται σκόπιμη η διενέργεια μιας σειράς ενισχυτικών προς τις ελληνικές θέσεις ενεργειών, με σημαντικότερη αυτή της επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια σε όλη την επικράτειά της, γεγονός που θέτει και τις νέες προκλήσεις στην Ελληνική Στρατηγική και οι οποίες επιβάλλονται από το διακύβευμα της χώρας.

ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ

Η Ελλάδα, έχοντας ως γνώμονα μια ειρηνική εθνική πορεία στο πλαίσιο ενός ταχέως μεταλλασσόμενου διεθνούς συστήματος, την διατήρηση για τους πολίτες της των υψίστων αγαθών της ελευθερίας και της εθνικής ασφάλειας, την προσπάθεια ανοικοδόμησης της οικονομίας της μετά την περιπέτεια της οικονομικής κρίσης του 2008 ώστε να παρέχει στους πολίτες της ένα υψηλότερο επίπεδο διαβίωσης, και την αντιμετώπιση και άλλων εθνικών προβλημάτων, όπως την υπογεννητικότητα και τη μετανάστευση των νέων της σε άλλες χώρες, δεν μπορεί να επιτρέψει τη μείωση της εθνικής της κυριαρχίας και την δορυφοροποίησή της από ένα κράτος του οποίου η εξωτερική πολιτική είναι συνυφασμένη με την χρήση των όπλων και η εσωτερική με την ανελευθερία. Για να πετύχει αυτούς τους στόχους, οφείλει να ανακόψει την τουρκική επιθετικότητα στο Αιγαίο χρησιμοποιώντας αποτελεσματική αποτροπή με κάθε νόμιμο μέσο.

Επιτυχής αντιμετώπιση της «Γαλάζιας Πατρίδας» θα σήμαινε την άρση ή αδρανοποίηση του τουρκικού casus belli, την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της στη θάλασσα με βάση τις πρόνοιες του Διεθνούς Δικαίου και τον τερματισμό των θαλάσσιων και εναέριων παραβιάσεων στο Αιγαίο. Συνέπεια αυτών των εξελίξεων θα ήταν η ισχυροποίηση της διπλωματικής θέσης της Ελλάδος στην Ευρώπη, την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή και η καθιέρωσή της ως ένας ισχυρός περιφερειακός δρων, ικανός να προασπιστεί τα δικαιώματά του εμπράκτως και να αποτελέσει φραγμό απέναντι σε οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια απειλεί την σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής. Παράλληλα, οικονομικές διαδικασίες όπως η έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, η αλιεία και άλλες, θα μπορούν να διενεργηθούν με μεγαλύτερη ασφάλεια και αποτελεσματικότητα, ενώ οι πόροι που τώρα διατίθενται σε κοστοβόρα εξοπλιστικά προγράμματα θα μπορούσαν να ελαττωθούν ανάλογα με τη νέα ελληνο-τουρκική δυναμική και να διοχετευτούν σε άλλους τομείς.