Πώς θα γίνει μια συμφωνία με τον Πούτιν | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πώς θα γίνει μια συμφωνία με τον Πούτιν

Μόνο με ένα συνολικό Σύμφωνο μπορεί να αποφευχθεί ο πόλεμος

Καθ' όλη την διάρκεια της τρέχουσας κρίσης, η Μόσχα έχει υποστηρίξει ότι η ασφάλεια κάθε κράτους συνδέεται με την ασφάλεια των άλλων [κρατών]. Σε συνεντεύξεις και συναντήσεις με τους Δυτικούς ομολόγους του, ο Λαβρόφ έχει επανειλημμένα επικαλεστεί τις διακηρύξεις του ΟΑΣΕ στην Κωνσταντινούπολη και στην Αστάνα, οι οποίες δήλωσαν ότι «η ασφάλεια κάθε συμμετέχοντος κράτους είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτή όλων των άλλων» και ότι «κάθε συμμετέχον κράτος έχει ίσο δικαίωμα στην ασφάλεια». Ως μέρος των προσχεδίων των Συνθηκών του, ο Πούτιν πρότεινε ότι κανένας υπογράφων δεν «θα ενδυναμώσει μεμονωμένα την ασφάλειά του, εντός διεθνών οργανισμών, στρατιωτικών συμμαχιών ή συνασπισμών σε βάρος της ασφάλειας άλλων Μερών».

Το Κρεμλίνο έχει δίκιο ότι κάθε κράτος έχει ίσο δικαίωμα στην ασφάλεια. Αλλά η συμπεριφορά της Ρωσίας δεν συμβαδίζει με την ρητορική του Λαβρόφ και του Πούτιν. Η Μόσχα έχει κάνει πολλές ενέργειες «σε βάρος της ασφάλειας άλλων Μερών», συμπεριλαμβανομένων των κυβερνοεπιθέσεων κατά της Εσθονίας το 2007˙ των στρατιωτικών επεμβάσεων στην Γεωργία και στην Ουκρανία˙ της προσάρτησης της Κριμαίας˙ και της υποστήριξης ενός αυτονομιστικού πολέμου στην [περιοχή] Ντονμπάς. Ο Πούτιν αναφέρει τις ανησυχίες της Ρωσίας για την ασφάλεια ως λόγο για να απαγορεύσει στην Ουκρανία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αλλά στρατιώτες και στελέχη του ΝΑΤΟ δεν έχουν σκοτώσει ποτέ κανέναν στην Ρωσία. Αντίθετα, τα στρατεύματα και οι αξιωματικοί των υπηρεσιών πληροφοριών της Μόσχας έχουν πραγματοποιήσει δολοφονίες στο Βερολίνο, στο Λονδίνο, και στο Σόλσμπερι. Επιχείρησαν επίσης να σκοτώσουν έναν από τους πιο διάσημους ηγέτες της ευρωπαϊκής αντιπολίτευσης, τον Ρώσο Αλεξέι Ναβάλνι, στην ρωσική πόλη Τομσκ.

Η εμμονή σε μη εφικτές [απαιτήσεις] —όπως οι απαιτήσεις του Πούτιν [3] για μορατόριουμ στην επέκταση του ΝΑΤΟ ή η επιμονή της Δύσης να αποσυρθεί η Ρωσία από την Κριμαία— θα κάνει αδύνατη την επίτευξη μιας νέας συμφωνίας για την ασφάλεια. Αλλά οι διαπραγματευτές θα μπορούσαν να σημειώσουν πρόοδο εστιάζοντας σε άλλα ζητήματα και, στην συνέχεια, ενσωματώνοντας δυσεπίλυτα προβλήματα σε μια ευρύτερη συμφωνία. Η διεύρυνση του ανοίγματος των διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να δημιουργήσει ευκαιρίες για συμφωνίες που επί του παρόντος δεν είναι διαθέσιμες. Για παράδειγμα, εάν η Ρωσία αποσύρει την υποστήριξη της στους αποκαλούμενους αυτονομιστές στη Ντονμπάς, τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να δεσμευτούν ότι δεν θα εγκαταστήσουν επιθετικούς πυραύλους στην Ουκρανία και δεν θα αναπτύξουν στην Ευρώπη πυραυλικές άμυνες που μπορούν να αναχαιτίσουν ρωσικά όπλα. Αυτό το είδος ανταλλαγής δεν είναι διαθέσιμο μέσω του Σχήματος της Νορμανδίας (Normandy Format) στο οποίο έχει ανατεθεί να διαπραγματευθεί μια ειρηνευτική διευθέτηση Μόσχας-Κίεβου, που περιορίζεται στην Γαλλία, στην Γερμανία, στην Ρωσία, στην Ουκρανία, και στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το Ελσίνκι 2.0 πρέπει επίσης να περιλαμβάνει νέες διατάξεις για την ατομική ασφάλεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη μη παρέμβαση. Προφανώς, οι υπογράφοντες πρέπει να δεσμευτούν ότι δεν θα δολοφονήσουν άλλους Ευρωπαίους πολίτες εντός ή εκτός των συνόρων τους. Η συμφωνία πρέπει επίσης να απαγορεύσει τις απαγωγές˙ η Λευκορωσία δεν μπορεί να προσγειώνει αεροσκάφη για να συλλαμβάνει προσωπικότητες της αντιπολίτευσης. Όλοι οι υπογράφοντες πρέπει να δεσμευτούν να βελτιώσουν τη μεταχείριση των προσφύγων. Μια νέα συμφωνία θα μπορούσε επίσης να απαγορεύει στα κράτη να αναμειγνύονται [4] το ένα στις εκλογές του άλλου. Αυτό σημαίνει ότι η Μόσχα θα σταματήσει να χρηματοδοτεί ή εμμέσως να υποστηρίζει πολιτικά κόμματα και υποψηφίους σε άλλες χώρες. Ο Μπάιντεν θα μπορούσε να δεσμευτεί να κάνει το ίδιο, αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν το κάνουν τώρα.

Μεμονωμένες χώρες, ωστόσο, δεν θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να δηλώνουν μονομερώς ότι άλλες χώρες απειλούν την ασφάλειά τους ή αναμειγνύονται στις εσωτερικές τους υποθέσεις. Η Ρωσία δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι μια φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση στην Ουκρανία είναι από μόνη της απειλή για τη Μόσχα ή ότι οι δηλώσεις των ΗΠΑ για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ρωσία αποτελούν τακτικές κατά του Κρεμλίνου για την αλλαγή καθεστώτος. Για να βάλουν σε τάξη την αξιοπιστία των καταγγελιών, οι αρχιτέκτονες του Ελσίνκι 2.0 πρέπει να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν ένα ανεξάρτητο διαιτητικό δικαστήριο που θα μπορεί να εκδικάζει αξιώσεις ασφαλείας, παρόμοιο με τον μηχανισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου για τις εμπορικές διαφορές. Στο σημερινό πολωμένο περιβάλλον, ένα τέτοιο δικαστήριο δεν θα ήταν αποτελεσματικό. Αλλά θα δημιουργούσε έναν θεσμό που θα μπορούσε να καθιερώσει προηγούμενα, να οικοδομήσει δυναμική, και ίσως να βρει αξία στο μέλλον.