Τι θα γίνει αν η Ρωσία κάνει μια συμφωνία;

Ο Ζελένσκι έχει κάποια ευελιξία για την Κριμαία και την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Η προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία ήταν μια παράνομη παραβίαση της ουκρανικής κυριαρχίας. Ωστόσο, η Ρωσία, και όχι μόνο η Ρωσία του Πούτιν, είναι απίθανο να την επιστρέψει ποτέ στην Ουκρανία. Επίσης, η Κριμαία μπορεί να έχει μικρότερη σημασία για τους Ουκρανούς από άλλες περιοχές της χώρας [που βρίσκονται] υπό τον μερικό έλεγχο της Ρωσίας, κάτι που θα μπορούσε να κάνει ευκολότερη την de facto αποδοχή του ρωσικού ελέγχου. Και μολονότι το ΝΑΤΟ ίσως να αποφασίσει να δεχτεί την Σουηδία ή την Φινλανδία ως μέλη, δεν θα δεχτεί την Ουκρανία —παρά τις προηγούμενες υποσχέσεις ότι θα το πράξει. Ο Ζελένσκι έχει καταδείξει την προθυμία του να εξετάσει εναλλακτικές πέραν της ένταξης στο ΝΑΤΟ, και έχει ζητήσει εγγυήσεις ασφαλείας από την Δύση -δηλαδή, υπόσχεται να εφαρμόσει οποιαδήποτε δυνητική συμφωνία με την Ρωσία, διασφαλίζοντας ότι οποιαδήποτε συμφωνία δεν θα ισοδυναμεί με κούφια λόγια.

Για το Κίεβο, οι νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις ασφαλείας —που περιλαμβάνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ρωσία, τις ευρωπαϊκές χώρες, και ενδεχομένως την Τουρκία- είναι κρίσιμες. Τέτοιες εγγυήσεις θα ισοδυναμούσαν με την επέκταση του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία: η δέσμευση να πάνε σε πόλεμο εάν παραβιαζόταν η κυριαρχία της Ουκρανίας ή οι όροι οποιασδήποτε πιθανής συμφωνίας μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας. Μια τέτοια δέσμευση θα ήταν σίγουρα ένα δραματικό βήμα που θα αψηφούσε κάθε προηγούμενο για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους, οι οποίοι έχουν προσπαθήσει να αποφύγουν να συρθούν στον πόλεμο. Ο Πούτιν μπορεί να μην συμφωνήσει με αυτό -ή μπορεί να μην συμφωνήσει καλή τη πίστει με αυτό. Αλλά οι δεσμευτικές εγγυήσεις -σε αντίθεση με το ανεφάρμοστο Μνημόνιο της Βουδαπέστης (Budapest Memorandum) του 1994, το οποίο η Ρωσία παραβίασε πρώτη το 2014, καταλαμβάνοντας την Κριμαία- θα παρείχαν σε όλες τις πλευρές μια λύση για το ουσιαστικό πρόβλημα της ασφάλειας της Ουκρανίας. Οι πραγματικές διμερείς ή πολυμερείς εγγυήσεις ασφαλείας θα ήταν καλύτερες από την πολιτική του ΝΑΤΟ για μια ανοιχτή πόρτα γενικά αλλά μια κλειστή πόρτα για την Ουκρανία. Ο Πούτιν θα μπορούσε να πουλήσει αυτή την λύση -τον αποκλεισμό οποιασδήποτε πιθανότητας να ενταχθεί ποτέ η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ- ως νίκη. Ταυτόχρονα, μια υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ εγγύηση ασφαλείας στην Ουκρανία θα μπορούσε να αποτρέψει την Ρωσία από το να επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία.

ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΝΑ ΠΑΙΡΝΕΙΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙΣ

Ίσως τα μέρη να κάνουν μια μεγάλη, ευνοϊκή για την Ουκρανία, συμφωνία, εάν η Ρωσία συνεχίσει [να έχει] σημαντικές απώλειες στο πεδίο της μάχης. Το πιθανότερο, ωστόσο, είναι ότι αυτός ο πόλεμος δεν θα επιτρέψει την εύκολα βιώσιμη ειρήνη. Εάν η Ρωσία υποκύψει, πιθανώς θα υποκύψει σε μια προσωρινή ειρήνη. Ο Πούτιν δεν φαίνεται ικανός [4] να μαθαίνει από τα λάθη του. Ωστόσο, μια προσωρινή ειρήνη που θα διατηρεί την κυβέρνηση του Ζελένσκι, θα επιφέρει μια διαρκή κατάπαυση του πυρός, και δεν θα καταπατά μονίμως την ανεξαρτησία, την κυριαρχία, και την αυτονομία της Ουκρανίας (όπως ορίζει το Κίεβο τους όρους αυτούς) μπορεί να είναι εφικτή. Όσο άδικο κι αν θα ήταν, είναι προτιμότερη από όλες τις πραγματικές εναλλακτικές.

Ο πόλεμος έχει καταστήσει αστήρικτη την εξωτερική πολιτική της Ρωσίας. Ο Πούτιν επιδιώκει φιλοδοξίες που η ρωσική οικονομία και η ρωσική πολιτεία δεν θα μπορέσουν να πραγματοποιήσουν. Μολονότι ο Πούτιν δεν θα μεταβάλλει θεμελιωδώς τους υπολογισμούς του, η Ρωσία δεν μπορεί να ξεφύγει από το γεγονός ότι οι στόχοι της ξεπερνούν τα μέσα που διαθέτει. Κάποια στιγμή, ο Πούτιν θα συναντήσει το πολιτικό Βατερλό του, ως αποτέλεσμα αυτού του πολέμου. Και όταν οι συνέπειες της υπέρβασής του φτάσουν στη Μόσχα και ο δικτάτορας αναχωρήσει [5], η ευκαιρία της Ουκρανίας για μια ειρήνη που θα είναι κάτι παραπάνω από προσωρινή μπορεί επιτέλους να φανεί.

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2022-01-27/putin-doctrine
[2] https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2022-02-18/what-if-russi...
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2022-03-04/what-if-russi...
[4] https://www.foreignaffairs.com/articles/russia-fsu/2022-03-18/dangers-pu...
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/russian-federation/2022-03-02/be...

Copyright © 2022 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2022-