Ο σωστός τρόπος να επιβληθούν κυρώσεις στην ρωσική ενέργεια | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο σωστός τρόπος να επιβληθούν κυρώσεις στην ρωσική ενέργεια

Πώς θα περικοπούν τα έσοδα της Μόσχας χωρίς να παραλύσει η παγκόσμια οικονομία

Το εμπάργκο της ΕΕ θα επιδεινώσει αυτή την δυναμική, μειώνοντας ουσιαστικά την ποσότητα ρωσικού πετρελαίου που φτάνει στις παγκόσμιες αγορές. Οι περισσότερες από τις εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας αποστέλλονται στο εξωτερικό μέσω της ναυσιπλοΐας, επομένως μπορούν, θεωρητικά, να πωληθούν οπουδήποτε. Στην πράξη, ωστόσο, επειδή περίπου οι μισές εξαγωγές αργού πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων της Ρωσίας πηγαίνουν στην Ευρώπη, οι περισσότερες εξαγωγές μέσω της ναυσιπλοΐας αγγίζουν τους Ευρωπαίους επενδυτές εμπορευμάτων, τις ναυτιλιακές εταιρείες, και τους ασφαλιστές. Οι κυρώσεις της ΕΕ απειλούν να απαγορεύσουν στη Μόσχα την χρήση μέρους αυτών των υποδομών, περιορίζοντας την ικανότητα της Ρωσίας να μεταφέρει πετρέλαιο σε άλλους δυνητικούς πελάτες.

Μολονότι υπάρχει κάποια αβεβαιότητα σχετικά με τον αντίκτυπο, οι προβλέψεις υποδηλώνουν ότι οι ρωσικές εξαγωγές θα μειώνονταν κατά περίπου 2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων την ημέρα, εάν η ΕΕ σταματήσει όλες τις αγορές. Οι ρωσικοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν δώσει παρόμοιες προβλέψεις, προβλέποντας μείωση 17% στην ρωσική παραγωγή πετρελαίου για φέτος. Δεδομένου ότι πριν τον πόλεμο η Ρωσία εξήγαγε ελαφρώς λιγότερα από οκτώ εκατομμύρια βαρέλια αργού [πετρελαίου] και διυλισμένων προϊόντων την ημέρα, αυτό είναι ένα σημαντικό πλήγμα και μια ουσιαστική μείωση της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου. Για το Κρεμλίνο, ωστόσο, μια τέτοια πτώση είναι σημαντική, αλλά κάθε άλλο παρά καταστροφική, καθώς η μειωμένη παραγωγή θα οδηγήσει αναπόφευκτα τις τιμές του πετρελαίου υψηλότερα.

Προκειμένου οι ενεργειακές κυρώσεις να ασκήσουν πραγματική πίεση στον κρατικό προϋπολογισμό της Ρωσίας, πρέπει να πληγώσουν βαθύτερα. Τον Απρίλιο, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Οικονομικών, η κυβέρνηση κέρδιζε περίπου μισό δισεκατομμύριο δολάρια την ημέρα από την φορολόγηση του πετρελαίου, περίπου το ένα τέταρτο των εσόδων της ρωσικής κυβέρνησης. Μια μείωση 17% σε αυτό το νούμερο θα ήταν επώδυνη, αλλά διαχειρίσιμη. Επιπλέον, επειδή το πετρέλαιο τιμολογείται σε δολάρια, εάν η ρωσική κυβέρνηση αφήσει το ρούβλι να μειωθεί ελαφρώς σε αξία, μπορεί να μειώσει τον αντίκτυπο των λιγότερων φόρων από το πετρέλαιο στον κρατικό προϋπολογισμό, διότι κάθε δολάριο εσόδων από το πετρέλαιο θα αγοράζει περισσότερα ρούβλια. Με άλλα λόγια, μολονότι ένα εμπάργκο από την ΕΕ θα ήταν επώδυνο για την Ρωσία, θα ήταν κάτι από το οποίο θα μπορούσε να επιβιώσει. Γι’ αυτό οι Δυτικές χώρες χρειάζονται ένα νέο παγκόσμιο πλαίσιο –ένα [πλαίσιο] που μειώνει συστηματικά την τιμή του ρωσικού πετρελαίου, ενώ παράλληλα διατηρεί την ροή του.

ΕΝΑΣ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟΣ ΟΠΕΚ

Το να μειωθεί η τιμή του ρωσικού πετρελαίου, ενώ θα επιτρέπεται παράλληλα στη Μόσχα να πωλεί σημαντικές ποσότητες στο εξωτερικό, θα περιόριζε τα έσοδα της ρωσικής κυβέρνησης χωρίς να αυξάνει τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου. Μια μείωση της τιμής θα έπληττε άμεσα τη Μόσχα, μειώνοντας γρήγορα το σκληρό νόμισμα που εισρέει στα ταμεία του Κρεμλίνου. Και αν ήταν δομημένο με τον σωστό τρόπο, το ανώτατο όριο τιμής θα παρείχε επίσης κίνητρα σε όλους, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, της Ινδίας, ακόμη και της ίδιας της Ρωσίας, να συμμορφωθούν.

Για να κατανοήσουμε το πώς, είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη την τεράστια μόχλευση που έχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη, και άλλοι σύμμαχοι έναντι του πετρελαϊκού τομέα της Ρωσίας. Επί του παρόντος, η Ευρώπη αντιπροσωπεύει περίπου το ήμισυ των πωλήσεων πετρελαίου και προϊόντων διύλισης πετρελαίου της Ρωσίας. Εκτός Ευρώπης, άλλοι μεγάλοι αγοραστές περιλαμβάνουν την Ιαπωνία και τη Νότιο Κορέα, αμφότερες εκ των οποίων έχουν υπογράψει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και θα πρέπει να είναι δεκτικές σε μέτρα που περιορίζουν τα έσοδα του Κρεμλίνου.

Το κλειδί για τον περιορισμό της τιμής του ρωσικού πετρελαίου είναι αυτές οι συμμαχικές χώρες να ενωθούν και να υπαγορεύσουν τους όρους. Σκεφτείτε το σαν έναν αντίστροφο ΟΠΕΚ: αντί να ασκούν έλεγχο στην προσφορά για να καθορίσουν τις τιμές, οι σύμμαχοι θα μπορούσαν να μοχλεύσουν τον έλεγχο της ζήτησης για να κάνουν το ίδιο. Η ισχύς του ΟΠΕΚ βασίζεται στο γεγονός ότι τα μέλη του παράγουν περίπου το 40% του πετρελαίου του κόσμου. Η Ευρώπη, η Ιαπωνία, η Νότιος Κορέα, και άλλα μέλη του συνασπισμού των κυρώσεων αντιπροσωπεύουν ακόμη μεγαλύτερο μερίδιο των πωλήσεων πετρελαίου της Ρωσίας, σχεδόν το 60% ή 70%. Επιπλέον, τα μέλη της ομάδας, διαδραματίζουν κρίσιμους υποστηρικτικούς ρόλους στις θαλάσσιες εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας, από τα λιμάνια έως τις μεταφορές και τη ναυτιλιακή ασφάλιση. Αυτές οι συνδέσεις τούς παρέχουν επιπλέον μόχλευση, πέρα από την αγοραστική τους δύναμη.

Αυτά τα κράτη θα μπορούσαν να σχηματίσουν μια λέσχη αγοραστών που θα ανακοινώνει δημόσια το ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό πετρέλαιο. Υπάρχει χώρος για συζήτηση σχετικά με την σωστή τιμή, η οποία θα πρέπει να είναι αρκετά υψηλή για να συνεχίσει η Ρωσία να πωλεί. Ο έμπορος πετρελαίου Pierre Andurand έχει προτείνει [τιμή] 50 δολάρια το βαρέλι, ενώ ο χρηματοοικονομικός σύμβουλος και εμπειρογνώμονας στον τομέα της ενέργειας Craig Kennedy έχει προτείνει να πέσει ακόμα και στα 20 δολάρια. Εφόσον η τιμή είναι ελαφρώς πάνω από το οριακό κόστος παραγωγής, η Ρωσία έχει κάθε λόγο να συνεχίσει τις μεταφορές. Σε προηγούμενες περιόδους χαμηλών τιμών, όπως το 2014 και το 2020, η Ρωσία συνέχισε να εξάγει περίπου σταθερούς όγκους πετρελαίου. Μολονότι η Ρωσία θα μπορούσε θεωρητικά να σταματήσει τις εξαγωγές, οι αποθηκευτικές της εγκαταστάσεις είναι ήδη σχεδόν γεμάτες. Η μόνη εναλλακτική του Κρεμλίνου στο να πουλάει φθηνά, είναι να διακόψει την παραγωγή και να παρακολουθήσει την πιο κρίσιμης σημασίας βιομηχανία του να παγώνει, ενώ τα φορολογικά του έσοδα θα καταρρέουν.