Ο σωστός τρόπος να επιβληθούν κυρώσεις στην ρωσική ενέργεια | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο σωστός τρόπος να επιβληθούν κυρώσεις στην ρωσική ενέργεια

Πώς θα περικοπούν τα έσοδα της Μόσχας χωρίς να παραλύσει η παγκόσμια οικονομία

Θα συμφωνούσαν άλλοι αγοραστές σε ένα ανώτατο όριο τιμής; Πέρα από τον συνασπισμό των κυρώσεων, ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου είναι η Κίνα, η οποία γενικά καταναλώνει περίπου το 15% των εξαγωγών της Ρωσίας, κυρίως μέσω αγωγών. Ιστορικά, η Ινδία δεν ήταν σημαντικός αγοραστής ρωσικού πετρελαίου, αλλά έχει υπερδιπλασιάσει τις αγορές της τους τελευταίους μήνες για να επωφεληθεί από τις μειωμένες τιμές. Η Ρωσία πουλά επίσης πετρέλαιο σε πολλές άλλες χώρες, όπως ο Λίβανος και η Τυνησία, αλλά αυτοί είναι μικροί αγοραστές και μπορούν να αποκτήσουν το πετρέλαιο που χρειάζονται από εναλλακτικές πηγές.

Για να συμφωνήσουν αυτά τα άλλα κράτη, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη, και οι σύμμαχοι στην Ανατολική Ασία θα μπορούσαν να επιβάλουν την συμμόρφωση, χρησιμοποιώντας κυρώσεις για να εμποδίσουν τις ρωσικές αποστολές πετρελαίου που παραβιάζουν το ανώτατο όριο τιμής. Θα μπορούσαν να ξεκινήσουν με την επιβολή κυρώσεων πλήρους αποκλεισμού σε ζωτικής σημασίας κόμβους για τις πωλήσεις πετρελαίου της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένων της Rosneft, του κρατικού πετρελαϊκού κολοσσού˙ της Gazprombank, της κύριας τράπεζας που εξυπηρετεί τον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας˙ και της Sovcomflot, της μεγαλύτερης ναυτιλιακής εταιρείας της Ρωσίας. Ταυτόχρονα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλοι θα μπορούσαν να παράσχουν εξαιρέσεις για αποστολές πετρελαίου που θα συμμορφώνονται με το ανώτατο όριο τιμής. Ένα τέτοιο καθεστώς θα καθιστούσε απαγορευτικά επικίνδυνο για τις παγκόσμιες τράπεζες και τις εταιρείες να συναλλάσσονται με αυτές τις οντότητες, εκτός εάν η υποκείμενη συναλλαγή συμμορφώνεται με το ανώτατο όριο τιμής. Ο άμεσος κίνδυνος για παραβιάσεις των κυρώσεων θα ανάγκαζε τις εταιρείες που εμπλέκονται σε τέτοιες συναλλαγές να επιμείνουν στην σαφή τεκμηρίωση που θα αποδεικνύει ότι τα φορτία πετρελαίου συμμορφώνονται [με το ανώτατο όριο τιμής].

Επιπλέον, τα συμμαχικά κράτη θα μπορούσαν να ασκήσουν την απειλή των δευτερογενών κυρώσεων εναντίον μη ρωσικών εταιρειών που εμπλέκονται σε απαγορευμένες πωλήσεις πετρελαίου. Για παράδειγμα, εάν μια κινεζική ή μια ινδική εταιρεία επρόκειτο να αγοράσει ένα φορτίο ρωσικού πετρελαίου σε τιμή πάνω από το ανώτατο όριο, τα Δυτικά κράτη θα μπορούσαν να απειλήσουν με κυρώσεις εναντίον της ναυτιλιακής εταιρείας που μεταφέρει το πετρέλαιο, της ασφαλιστικής εταιρείας που ασφάλισε το φορτίο, οποιουδήποτε διαχειριστή λιμένα παρέχει υπηρεσίες στο δεξαμενόπλοιο, και των τραπεζών που επεξεργάζονται τις σχετικές πληρωμές. Οι ίδιες κυβερνήσεις θα μπορούσαν επίσης να καταστήσουν παράνομη για τις εταιρείες των ΗΠΑ και της ΕΕ την παροχή οποιασδήποτε από αυτές τις υπηρεσίες, κάνοντας πολύ δύσκολη την εξέλιξη μιας τέτοιας πώλησης. Ο κίνδυνος που συνεπάγεται θα υποχρέωνε την Ρωσία να πωλεί με ακόμη μεγαλύτερες εκπτώσεις από όσο σήμερα, επιβάλλοντας ουσιαστικά το ανώτατο όριο τιμής.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποίησαν ένα παρόμοιο καθεστώς για να περιορίσουν τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν, περικόπτοντας τις πωλήσεις πετρελαίου της Τεχεράνης κατά περισσότερο από 60% και «κλειδώνοντας» δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια εσόδων σε καταπιστευτικούς λογαριασμούς. Ένα ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό πετρέλαιο θα ήταν πιο περίπλοκο, διότι η Ρωσία είναι μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου, με πιο προηγμένες διεθνείς εμπορικές και οικονομικές σχέσεις. Ωστόσο, η συμμόρφωση δεν θα βασιζόταν αποκλειστικά στην απειλή των κυρώσεων. Είναι κρίσιμης σημασίας το ότι θα υπήρχε, επίσης, ένα θετικό κίνητρο για συμμόρφωση: οι αγοραστές ρωσικού πετρελαίου θα ωφελούνταν σημαντικά επειδή η τήρηση του ανώτατου ορίου τιμής θα μείωνε το κόστος των δικών τους εισαγωγών. Η αμφισβήτηση του ανώτατου ορίου θα έβριθε χρηματοοικονομικών κινδύνων και δεν θα είχε κανένα οικονομικό όφελος -θα ήταν δωρεά στο Κρεμλίνο. Εν μέσω των πιο σφικτών παγκόσμιων ενεργειακών αγορών εδώ και χρόνια, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι οι πελάτες του πετρελαίου της Ρωσίας θα έχουν διάθεση για δωρεές.

Επί του παρόντος, μόνο τρεις μεγάλοι εισαγωγείς ρωσικού πετρελαίου βρίσκονται εκτός του συνασπισμού των κυρώσεων: η Κίνα, η Ινδία, και η Τουρκία. Η Κίνα μπορεί να συνεχίσει να εισάγει ρωσικό πετρέλαιο μέσω ενός αγωγού που είναι πρακτικά απρόσβλητος στις κυρώσεις. Αυτός ο αγωγός, ωστόσο, αντιπροσωπεύει μόνο ένα μικρό μερίδιο των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου. Επειδή ο αγωγός λειτουργεί με πλήρη χωρητικότητα, εάν η Κίνα ήθελε να αυξήσει σημαντικά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, θα έπρεπε να το κάνει μέσω της ναυσιπλοΐας, η οποία ήδη αντιπροσωπεύει περισσότερες από τις μισές κινεζικές εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Επιπλέον, καθώς η μέση τιμή του ρωσικού πετρελαίου θα πέφτει, η Κίνα πιθανώς θα κάνει μια πιο σκληρή διαπραγμάτευση για το πετρέλαιο [που εισάγει] μέσω των αγωγών, μειώνοντας περαιτέρω τα καθαρά κέρδη της Μόσχας. Η Ινδία και η Τουρκία, από την άλλη πλευρά, εισάγουν μεγάλο μέρος του ρωσικού πετρελαίου τους μέσω ναυτιλιακών οδών που είναι εκτεθειμένες στις Δυτικές κυρώσεις. Αμφότερες είναι επίσης οικονομικά ευάλωτες στις υψηλές τιμές του πετρελαίου και θα ωφελούνταν πολύ από τις χαμηλότερες τιμές. Μολονότι είναι απίθανο ότι κάποια από τις δύο θα χαιρετούσε δημοσίως ένα ανώτατο όριο τιμής, αμφότερες πιθανότατα θα συμμορφώνονταν.

Ένα ανώτατο όριο τιμής θα ήταν μια σημαντική καινοτομία στην χρήση των οικονομικών κυρώσεων. Δεδομένων των προκλήσεων της επιβολής κυρώσεων στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας, ένα παραδοσιακό εμπάργκο που θα επιβαλλόταν παγκοσμίως θα ήταν δύσκολο να εφαρμοστεί και, ακόμη κι αν ήταν δυνατόν, θα εκτόξευε τις τιμές της ενέργειας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους θα εξυπηρετούνταν καλύτερα εστιάζοντας στον στόχο της περικοπής των ρωσικών εσόδων, διατηρώντας παράλληλα την ροή αρκετού ρωσικού πετρελαίου για να αποφευχθεί μια τεράστια κορύφωση των τιμών. Η επιβολή ενός, αντίστροφου του ΟΠΕΚ, ανώτατου ορίου τιμής στην Ρωσία, με την υποστήριξη των Δυτικών κυρώσεων, θα ωφελούσε τους καταναλωτές σε όλο τον κόσμο, ενώ θα εστίαζε την πίεση στα πετροδολάρια που εισρέουν στα ταμεία του Πούτιν.