Οι απίθανες θεωρίες περί νίκης της Ουκρανίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι απίθανες θεωρίες περί νίκης της Ουκρανίας

Η φαντασία για ρωσική ήττα και η υπόθεση της διπλωματίας

Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι ο ρωσικός στρατός δεν μπορεί να χτυπηθεί αρκετά δυνατά ή αρκετά έξυπνα για να προκαλέσει την κατάρρευσή του ή ότι η Ρωσία δεν μπορεί να πληγωθεί αρκετά για να παρακινήσει τον Πούτιν να παραδοθεί. Αλλά αυτά τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά απίθανα. Προς το παρόν, το πιο εύλογο αποτέλεσμα μετά από μήνες ή χρόνια μάχης είναι ένα αδιέξοδο κοντά στις τρέχουσες γραμμές μάχης. Η Ουκρανία θα πρέπει να είναι σε θέση να σταματήσει τις ρωσικές προόδους, χάρη στην με υψηλά κίνητρα [μαχητική] δύναμή της, τις εισροές Δυτικής υποστήριξης, και τα τακτικά πλεονεκτήματα της άμυνας. Ωστόσο, η Ρωσία απολαμβάνει ανώτερο αριθμό στρατευμάτων και αυτό, συν τα τακτικά πλεονεκτήματα της άμυνας, θα της επιτρέψουν να αποτρέψει τις ουκρανικές αντεπιθέσεις που έχουν σχεδιαστεί για να αντιστρέψουν τα κέρδη της. Στην Ρωσία, οι Δυτικές κυρώσεις θα ενοχλήσουν τον πληθυσμό και θα καθυστερήσουν την οικονομική ανάπτυξη, αλλά η αυτάρκης παροχή ενέργειας και πρώτων υλών της χώρας θα εμποδίσει τα μέτρα να επιτύχουν κάτι περισσότερο από αυτό. Στην Δύση, εν τω μεταξύ, οι πληθυσμοί που ταλαιπωρούνται από τις παράπλευρες ζημιές των κυρώσεων θα μπορούσαν οι ίδιοι να χάσουν την υπομονή τους με τον πόλεμο. Η Δυτική υποστήριξη της Ουκρανίας μπορεί να γίνει λιγότερο γενναιόδωρη. Συνολικά, αυτοί οι παράγοντες δείχνουν ένα αποτέλεσμα: μια ισοπαλία στο πεδίο της μάχης.

Καθώς περνούν οι μήνες και τα χρόνια, η Ρωσία και η Ουκρανία θα έχουν υποφέρει αμφότερες πολλά για να επιτύχουν όχι πολύ περισσότερα από όσα έχει ήδη πετύχει η καθεμία —περιορισμένα και πύρρεια εδαφικά κέρδη για την Ρωσία και μια ισχυρή, ανεξάρτητη, και κυρίαρχη κυβέρνηση με έλεγχο στο μεγαλύτερο μέρος της προπολεμικής επικράτειάς της για την Ουκρανία. Κάποια στιγμή, λοιπόν, οι δύο χώρες πιθανότατα θα το βρουν σκόπιμο να διαπραγματευτούν. Και οι δύο πλευρές θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι αυτές πρέπει να είναι αληθινές διαπραγματεύσεις, στις οποίες η καθεμία πρέπει να παραιτηθεί από κάτι πολύτιμο.

Αν αυτό είναι το πιο πιθανό τελικό αποτέλεσμα, τότε δεν έχει νόημα για τις Δυτικές χώρες να διοχετεύουν ακόμη περισσότερα όπλα και χρήματα σε έναν πόλεμο που οδηγεί σε περισσότερους θανάτους και καταστροφές κάθε εβδομάδα που περνά. Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας θα πρέπει να συνεχίσουν να παρέχουν τους πόρους που χρειάζεται η χώρα για να αμυνθεί από περαιτέρω ρωσικές επιθέσεις, αλλά δεν θα πρέπει να την ενθαρρύνουν να ξοδεύει πόρους σε αντεπιθέσεις που πιθανότατα θα αποδειχθούν μάταιες. Αντίθετα, η Δύση θα πρέπει να κινηθεί προς το τραπέζι των διαπραγματεύσεων τώρα.

Σίγουρα, η διπλωματία θα ήταν ένα πείραμα με αβέβαια αποτελέσματα. Αλλά το ίδιο είναι και η συνεχιζόμενη μάχη για να δοκιμαστούν οι ουκρανικές και Δυτικές θεωρίες νίκης. Η διαφορά μεταξύ των δύο πειραμάτων είναι ότι η διπλωματία είναι φθηνή. Εκτός από τον χρόνο, τα αεροπορικά εισιτήρια, και τον καφέ, το μόνο κόστος της είναι πολιτικό. Για παράδειγμα, οι συμμετέχοντες μπορεί να διαρρεύσουν λεπτομέρειες των διαπραγματεύσεων με σκοπό την απαξίωση του ενός ή του άλλου στρατοπέδου, την καταστροφή μιας συγκεκριμένης πρότασης, και τη δημιουργία πολιτικής δυσαρέσκειας. Ωστόσο, αυτό το πολιτικό κόστος ωχριά σε σύγκριση με το κόστος του συνεχιζόμενου πολέμου.

Και αυτά τα κόστη θα μπορούσαν εύκολα να αυξηθούν. Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα μπορούσε να κλιμακωθεί και να συμπεριλάβει ακόμη πιο καταστροφικές επιθέσεις από κάθε πλευρά. Μονάδες της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ επιχειρούν σε γειτνίαση στην θάλασσα και στον αέρα και ατυχήματα είναι πιθανά. Άλλα κράτη, όπως η Λευκορωσία και η Μολδαβία, θα μπορούσαν να παρασυρθούν στον πόλεμο, με κινδύνους για τις γειτονικές χώρες του ΝΑΤΟ. Ακόμη πιο τρομακτικό, η Ρωσία διαθέτει ισχυρές και ποικίλες πυρηνικές δυνάμεις και η επικείμενη κατάρρευση της προσπάθειάς της στην Ουκρανία μπορεί να δελεάσει τον Πούτιν να τις χρησιμοποιήσει.

Μια λύση του πολέμου μέσω διαπραγματεύσεων θα ήταν αναμφίβολα δύσκολο να επιτευχθεί, αλλά τα περιγράμματα μιας διευθέτησης είναι ήδη ορατά. Κάθε πλευρά θα έπρεπε να κάνει οδυνηρές παραχωρήσεις. Η Ουκρανία θα έπρεπε να εγκαταλείψει σημαντικό έδαφος και να το πράξει γραπτώς. Η Ρωσία θα πρέπει να εγκαταλείψει ορισμένα από τα κέρδη της στο πεδίο της μάχης και να αποκηρύξει μελλοντικές εδαφικές διεκδικήσεις. Για να αποφευχθεί μια μελλοντική ρωσική επίθεση, η Ουκρανία θα χρειαζόταν σίγουρα ισχυρές διαβεβαιώσεις για στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ και της Ευρώπης, καθώς και συνεχιζόμενη στρατιωτική βοήθεια (αλλά που αποτελείται κυρίως από αμυντικά, όχι επιθετικά, όπλα). Η Ρωσία θα πρέπει να αναγνωρίσει τη νομιμότητα τέτοιων ρυθμίσεων. Η Δύση θα πρέπει να συμφωνήσει να χαλαρώσει πολλές από τις οικονομικές κυρώσεις που έχει επιβάλει στην Ρωσία. Το ΝΑΤΟ και η Ρωσία θα πρέπει να ξεκινήσουν μια νέα σειρά διαπραγματεύσεων για να περιορίσουν την ένταση των στρατιωτικών αναπτύξεων και αλληλεπιδράσεων κατά μήκος των αντίστοιχων συνόρων τους. Η ηγεσία των ΗΠΑ θα ήταν απαραίτητη για μια διπλωματική λύση. Επειδή οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο κύριος υποστηρικτής της Ουκρανίας και ο διοργανωτής της εκστρατείας οικονομικής πίεσης της Δύσης κατά της Ρωσίας, κατέχουν τη μεγαλύτερη μόχλευση στα δύο μέρη.

Είναι ευκολότερο να διατυπωθούν αυτές οι αρχές από το να ενσωματωθούν στις εφαρμοστέες διατάξεις μιας συμφωνίας. Αλλά ετούτος ακριβώς είναι ο λόγος που οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να ξεκινήσουν νωρίτερα παρά αργότερα. Η ουκρανική και η Δυτική θεωρία της νίκης έχουν οικοδομηθεί σε αδύναμη λογική. Στην καλύτερη περίπτωση, είναι μια δαπανηρή προσέγγιση σε ένα οδυνηρό αδιέξοδο που αφήνει μεγάλο μέρος της ουκρανικής επικράτειας στα χέρια της Ρωσίας. Εάν αυτό είναι το καλύτερο που μπορούμε να ελπίζουμε μετά από επιπλέον μήνες ή χρόνια μάχης, τότε υπάρχει μόνο ένα υπεύθυνο πράγμα που πρέπει να κάνουμε: να επιδιώξουμε ένα διπλωματικό τέλος του πολέμου τώρα.

Copyright © 2022 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.