Οι απίθανες θεωρίες περί νίκης της Ουκρανίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι απίθανες θεωρίες περί νίκης της Ουκρανίας

Η φαντασία για ρωσική ήττα και η υπόθεση της διπλωματίας

Για να γίνει κατανοητή η δυσκολία που αντιμετωπίζει η Ουκρανία, ας ληφθεί υπόψη η αποτυχία της ναζιστικής Γερμανίας στην τελευταία της μεγάλη επίθεση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τη Μάχη του Bulge. Τον Δεκέμβριο του 1944, οι Γερμανοί αιφνιδίασαν τους Συμμάχους στο Δάσος των Αρδεννών με συγκέντρωση μηχανοποιημένων μεραρχιών και μεραρχιών πεζικού ενάντια σε ένα ασθενώς αμυνόμενο τμήμα μετώπου μήκους 50 μιλίων. Ήλπιζαν να συντρίψουν την άμυνα των Συμμάχων στο Βέλγιο, να χωρίσουν τον στρατό των ΗΠΑ και της Βρετανίας, να καταλάβουν το κρίσιμο λιμάνι της Αμβέρσας, και να σταματήσουν την πολεμική προσπάθεια των Συμμάχων. Η Βέρμαχτ πόνταρε ότι η ικανότητά της στον τεθωρακισμένο πόλεμο, η επιμελής τοπική αριθμητική υπεροχή της, και η προηγμένη τεχνολογία των τεθωρακισμένων οχημάτων της θα ξεπερνούσαν τα συνδυασμένα πλεονεκτήματα που απολάμβαναν οι στρατιώτες των ΗΠΑ και της Βρετανίας όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, το πυροβολικό, και την αεροπορία. Αν και οι Γερμανοί μπόρεσαν να επιτύχουν την έκπληξη και απόλαυσαν λίγες μέρες επιτυχίας, η επιχείρηση σύντομα καταποντίστηκε. Οι Δυτικοί διοικητές κατάλαβαν γρήγορα τι συνέβαινε και χρησιμοποίησαν αποτελεσματικά την υπεροχή του υλικού τους για να ανατρέψουν την προέλαση. Σήμερα, ορισμένοι φαίνεται να προτείνουν στους Ουκρανούς να δοκιμάσουν μια στρατηγική παρόμοια με εκείνη των Γερμανών για να ξεπεράσουν παρόμοιους περιορισμούς. Αλλά δεν υπάρχει κανένας επιτακτικός λόγος να πιστεύουμε ότι οι Ουκρανοί θα τα πήγαιναν καλύτερα.

ΚΕΡΔΙΖΟΝΤΑΣ ΣΤΗ ΜΟΣΧΑ;

Εάν το Κίεβο δεν μπορεί να κερδίσει στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία, ίσως μπορεί να πετύχει μια νίκη στη Μόσχα. Αυτή, η άλλη κύρια θεωρία της νίκης, φαντάζεται ότι ένας συνδυασμός φθοράς στο πεδίο της μάχης και οικονομικής πίεσης θα μπορούσε να προκαλέσει μια απόφαση εκ μέρους της Ρωσίας να τερματίσει τον πόλεμο και να εγκαταλείψει τα κέρδη της.

Σε αυτή την θεωρία, η φθορά στο πεδίο της μάχης κινητοποιεί τα μέλη των οικογενειών των σκοτωμένων, τραυματισμένων, και ταλαιπωρημένων Ρώσων στρατιωτών εναντίον του Πούτιν, ενώ η οικονομική πίεση κάνει τις ζωές των μέσων Ρώσων όλο και πιο θλιβερές. Ο Πούτιν παρακολουθεί την δημοτικότητά του να μειώνεται και αρχίζει να φοβάται ότι η πολιτική του καριέρα θα μπορούσε σύντομα να τελειώσει αν δεν σταματήσει τον πόλεμο. Εναλλακτικά, ο Πούτιν δεν βλέπει πόσο γρήγορα η φθορά στο πεδίο της μάχης και η οικονομική στέρηση υπονομεύουν την υποστήριξή του, αλλά το κάνουν άλλοι στον κύκλο του, και για το δικό τους καθαρό συμφέρον, τον καθαιρούν και ίσως ακόμη και τον εκτελούν. Μόλις ανέβουν στην εξουσία, κάνουν έκκληση για ειρήνη. Είτε έτσι είτε αλλιώς, η Ρωσία παραδέχεται την ήττα.

Αλλά αυτός ο δρόμος προς τη νίκη της Ουκρανίας είναι επίσης γεμάτος εμπόδια. Πρώτον, ο Πούτιν είναι ένας βετεράνος επαγγελματίας των υπηρεσιών πληροφοριών που προφανώς γνωρίζει πολλά για τις συνωμοσίες, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου άμυνας εναντίον τους. Αυτό από μόνο του κάνει μια στρατηγική αλλαγής καθεστώτος ύποπτη, ακόμα κι αν υπήρχαν κάποιοι στη Μόσχα που ήταν διατεθειμένοι να ρισκάρουν την ζωή τους για να το δοκιμάσουν. Αφετέρου, η συμπίεση της ρωσικής οικονομίας είναι απίθανο να προκαλέσει επαρκείς στερήσεις για να δημιουργήσει ουσιαστική πολιτική πίεση εναντίον του Πούτιν. Η Δύση μπορεί να κάνει την ζωή των Ρώσων λίγο πιο γκρίζα και μπορεί να στερήσει από τους Ρώσους κατασκευαστές όπλων εξελιγμένα εισαγόμενα ηλεκτρονικά υποεξαρτήματα. Αλλά αυτά τα επιτεύγματα φαίνεται απίθανο να κλονίσουν τον Πούτιν ή την κυριαρχία του. Η Ρωσία είναι μια τεράστια και πολυπληθής χώρα, με άφθονη καλλιεργήσιμη γη, άφθονα αποθέματα ενέργειας, πολλούς άλλους φυσικούς πόρους, και μια μεγάλη, αν και παλιά, βιομηχανική βάση. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, προσπάθησε και απέτυχε να στραγγαλίσει το Ιράν, μια πολύ μικρότερη και λιγότερο ανεπτυγμένη αλλά εξίσου ενεργειακά ανεξάρτητη χώρα. Είναι δύσκολο να δούμε πώς θα λειτουργήσει η ίδια στρατηγική εναντίον της Ρωσίας.

Η επίδραση των απωλειών [στρατιωτών] στους υπολογισμούς του Πούτιν για τα δικά του συμφέροντα είναι πιο δύσκολο να εκτιμηθεί. Και πάλι, όμως, υπάρχει λόγος να υπάρχει αμφιβολία ότι αυτός ο παράγοντας θα τον πείσει να υποχωρήσει. Οι μεγάλες δυνάμεις συχνά υφίστανται μεγάλες πολεμικές απώλειες επί χρόνια, ακόμη και για ασήμαντους λόγους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες το έκαναν στο Βιετνάμ, στο Αφγανιστάν, και στο Ιράκ˙ η Σοβιετική Ένωση το έκανε στο Αφγανιστάν. Πριν από την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο, πολλοί στην Δύση επέμεναν [ότι πρέπει] να οργανωθούν οι Ουκρανοί για μια αντάρτικη εξέγερση εναντίον της Ρωσίας. Η ελπίδα ήταν ότι αυτή η προοπτική θα απέτρεπε μια ρωσική επίθεση στην αρχή ή, ελλείψει αυτού, θα απαιτούσε τόσο υψηλό τίμημα από τις ρωσικές δυνάμεις που σύντομα θα αναχωρούσαν. Ένα πρόβλημα με αυτή την στρατηγική είναι ότι οι ίδιοι οι αντάρτες πρέπει να υποφέρουν πολύ για το προνόμιο να επιβάλλουν υψηλό τίμημα στους κατακτητές τους. Οι Ουκρανοί ίσως να είναι πρόθυμοι να υποστούν οδυνηρές απώλειες σε έναν συμβατικό πόλεμο φθοράς εναντίον της Ρωσίας, αλλά δεν είναι σαφές ότι μπορούν να προκαλέσουν αρκετό πόνο για να πετύχουν τη νίκη που θέλουν.

Ούτε είναι σαφές ότι μπορούν να υποστούν τέτοιες απώλειες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ακόμη και οι πιο πατριώτες στρατιώτες μπορεί να εξαντλήσουν την υπομονή τους, αν οι μάχες φαίνονται μάταιες. Εάν οι αυξανόμενες απώλειες απαιτούν από την Ουκρανία να ρίξει όλο και λιγότερο προετοιμασμένα στρατεύματα σε μια απέλπιδα μάχη, η υποστήριξη για έναν ανοιχτό πόλεμο φθοράς θα διαβρωθεί ακόμη περισσότερο. Ταυτόχρονα, οι Ρώσοι είναι πιθανό να έχουν υψηλή ανοχή στον πόνο. Ο Πούτιν έχει ελέγξει τόσο πολύ το εγχώριο αφήγημα για τον πόλεμό του που πολλοί Ρώσοι πολίτες βλέπουν τον αγώνα με τον ίδιο τρόπο που το κάνει ο ίδιος -ως μια κρίσιμη μάχη για την εθνική ασφάλεια. Και η Ρωσία έχει περισσότερους ανθρώπους από την Ουκρανία.

ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΤΩΝ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΩΝ