Κανείς δεν θα κέρδιζε έναν μακροχρόνιο πόλεμο στην Ουκρανία

Τον Νοέμβριο του 2022, ο στρατηγός Mark Milley, αρχηγός του αμερικανικού Γενικού Επιτελείου Στρατού, προκάλεσε σοκ στις Δυτικές πρωτεύουσες όταν δήλωσε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν μπορεί να κερδηθεί με καθαρά στρατιωτικά μέσα. Ο Milley πρότεινε ότι η Ουκρανία βρίσκεται τώρα σε θέση ισχύος και ότι αυτός ο χειμώνας θα μπορούσε να είναι η στιγμή να εξεταστούν ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ρωσία. Υπενθύμισε επίσης τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η άρνηση των αντιπάλων να διαπραγματευτούν οδήγησε σε εκατομμύρια επιπλέον θανάτους, υπονοώντας ότι η αποτυχία να «αδράξουμε» την στιγμή θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολύ περισσότερο ανθρώπινο πόνο. Τα σχόλιά του αμφισβήτησαν όχι μόνο την θέση του Κιέβου αλλά και την θέση πολλών από τους Δυτικούς υποστηρικτές του, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, των χωρών της Βαλτικής, της Βόρειας Αμερικής, και του Ηνωμένου Βασιλείου, που έχουν υποστηρίξει την επιδίωξη της Ουκρανίας για πλήρη στρατιωτική νίκη. Όπως υποστηρίζει η Εσθονή πρωθυπουργός, Kaja Kallas [2], στο Foreign Affairs, «Ο μόνος δρόμος για την ειρήνη είναι να εκδιωχθεί η Ρωσία από την Ουκρανία». Η ήττα της Ρωσίας, η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η δίκη της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της Ρωσίας για εγκλήματα πολέμου, η καταβολή αποζημιώσεων -αυτά είναι απαραίτητα για την ειρήνη, καταλήγει. Το ειρηνευτικό σχέδιο δέκα σημείων του Ουκρανού προέδρου, Volodymyr Zelensky, που παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο ακολουθεί την ίδια προσέγγιση.

Ουκρανός οδηγός άρματος μάχης κοντά στη Μπαχμούτ, στην Ουκρανία, τον Δεκέμβριο του 2022. Leah Millis / Reuters
-------------------------------------------------

Αν τα σχόλια του Milley ήταν αμφιλεγόμενα, ωστόσο, έδειχναν ένα μεγαλύτερο πρόβλημα με την επιδίωξη της πλήρους νίκης. Η πλήρης νίκη θα μπορούσε να απαιτήσει έναν πολύ μακρό πόλεμο [3], και θα σήμαινε επίσης ότι η τελική του διάρκεια θα εξαρτιόταν από πολιτικούς παράγοντες πέρα από τον έλεγχο της Δύσης. Για όσους κάνουν έκκληση για πλήρη νίκη, η Δύση πρέπει απλώς να συνεχίσει να προμηθεύει την Ουκρανία με τα όπλα και τους πόρους που χρειάζεται για να συνεχίσει να πολεμά και να περιμένει να χάσει η Ρωσία και, ιδανικά, να φύγει ο Πούτιν.

Όμως, ένας εξουθενωτικός πόλεμος φθοράς έχει ήδη προκαλέσει τεράστια ζημιά στην Ουκρανία [4] και την Δύση, καθώς και στην Ρωσία. Πάνω από έξι εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν αναγκαστεί να φύγουν, η ουκρανική οικονομία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, και η εκτεταμένη καταστροφή της ενεργειακής υποδομής της χώρας απειλεί με ανθρωπιστική καταστροφή αυτόν τον χειμώνα. Ακόμα και τώρα, το Κίεβο βρίσκεται σε οικονομική «μηχανική υποστήριξη», διατηρώντας τις δραστηριότητές του μόνο μέσω δισεκατομμυρίων δολαρίων βοήθειας από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Το κόστος της ενέργειας στην Ευρώπη έχει αυξηθεί δραματικά λόγω της διακοπής των συνήθων ροών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Εν τω μεταξύ, παρά τις σημαντικές οπισθοδρομήσεις, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν ανασυνταχθεί και δεν έχουν καταρρεύσει. Το καλύτερο πιθανό αποτέλεσμα για την Ουκρανία θα ήταν η υποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων στις γραμμές ελέγχου που υπήρχαν πριν από την εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022. Αλλά ακόμη και αν οι Ρώσοι επιστρέψουν στο status quo ante, πολλοί Ουκρανοί φοβούνται ότι η Μόσχα απλώς θα οχυρωθεί και θα ανασυνταχθεί, περιμένοντας την επόμενη ευκαιρία για εισβολή. Δεν είναι καθόλου σαφές ότι η στρατιωτική αποτροπή θα είναι αρκετή για να διασφαλίσει την ειρήνη που θα προκύψει.

Αυτό που λείπει, λοιπόν, είναι ένα συνεκτικό πολιτικό σχέδιο για να δοθεί ένα τέλος στα δεινά, και να καθησυχαστούν οι Ουκρανοί ότι η Ρωσία δεν θα ξεκινήσει έναν νέο πόλεμο με την πρώτη ευκαιρία, ακόμη και αν ο Πούτιν [5] παραμείνει στην εξουσία. Αυτό θα απαιτήσει από τους Ρώσους να αποδεχθούν μια ήττα, αλλά και από τους Ουκρανούς να αποδεχθούν ότι η πλήρης νίκη ίσως να είναι ανέφικτη. Αλλά για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, οι Δυτικοί πληθυσμοί θα πρέπει να αποδεχθούν το τέλος του καθεστώτος παρία της Ρωσίας και την «επιστροφή της στην Ευρώπη», παρέχοντας ταυτόχρονα αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο. Με άλλα λόγια, η Δύση πρέπει να διαμορφώσει ένα μείζον πολιτικό όραμα που να παρακάμπτει την επιθυμία της Ουκρανίας και των πιο ένθερμων υποστηρικτών της να συντριβεί και να εξουδετερωθεί η Ρωσία. Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι εταίροι τους αποτύχουν να καταστρώσουν ένα τέτοιο σχέδιο, οι πιθανότητες για το σενάριο του Milley θα αυξηθούν: ένας πόλεμος φθοράς, ο κίνδυνος κλιμάκωσης και καταστροφής, και ένα προβληματικό επακόλουθο του πολέμου.

ΡΩΣΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ

Αν και στερείται της ευρείας και βαθιάς υποστήριξης που έλαβε η Ουκρανία από τους εταίρους και συμμάχους της, η Ρωσία είναι ισχυρότερη από όσο πολλοί θα προέβλεπαν. Ο στρατός, η οικονομία, και ο ηγέτης της φαίνονται σταθεροί. Αν και ο ρωσικός στρατός έχει αποθαρρυνθεί από τις επανειλημμένες ήττες, έχει επιβιώσει. Ο επερχόμενος χειμώνας θα είναι μια κρίσιμη δοκιμασία για την ικανότητα του ρωσικού στρατού να αντέξει, αλλά οι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες δεν προβλέπουν την κατάρρευσή του. Θα χρειαστούν πολλές ακόμη ήττες και υποχωρήσεις για να αλλάξει αυτή η εκτίμηση.

Το ίδιο ισχύει και για την ρωσική οικονομία. Πολλοί προέβλεπαν με σιγουριά ότι το ρωσικό εμπόριο και η ρωσική βιομηχανία θα συντριβούν από το βάρος των κυρώσεων που επέβαλαν οι Δυτικές κυβερνήσεις. Τέτοια ακραία οικονομική πίεση, υπονοήθηκε, θα μπορούσε να είναι αρκετή για να αναγκάσει τη Μόσχα να αποχωρήσει από την Ουκρανία. Αλλά η οικονομική πίεση σπάνια είναι αρκετή για να τερματίσει έναν πόλεμο. Η οικονομία της Ρωσίας συρρικνώθηκε το 2022, αλλά μόλις κατά 3%, σημαντικά λιγότερο από όσο είχαν προβλέψει ορισμένοι, και το χρηματοπιστωτικό της σύστημα αποδείχθηκε βιώσιμο και μακροοικονομικά σταθερό. Η Ρωσία είναι αποκομμένη από πολλές Δυτικές αλυσίδες εφοδιασμού, αλλά έχει εξαιρετικά μεγάλο πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο επιτρέπει στις εταιρείες και την κυβέρνηση της χώρας να βρίσκουν πολλά από αυτά που χρειάζονται αλλού. Κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου [6], οι κυρώσεις δεν ανάγκασαν τη Μόσχα να αποσυρθεί από την Ανατολική Ευρώπη, και σήμερα είναι απίθανο να αναγκάσουν την Ρωσία να αποσυρθεί από την Ουκρανία. Το ανώτατο όριο τιμών στο ρωσικό πετρέλαιο που ορίστηκε από το G-7 στις αρχές Δεκεμβρίου ίσως να πλήξει τα έσοδα της Ρωσίας από τις εισαγωγές, αλλά ακόμη και οι Δυτικοί αισιόδοξοι είναι αβέβαιοι για το πόσο αποτελεσματικό θα είναι. Αν, παρά την Δυτική πίεση, η πολεμική μηχανή της Ρωσίας παραμείνει χρηματοδοτημένη και εξοπλισμένη, το αποτέλεσμα θα είναι ένα αιματηρό αδιέξοδο.

Ως κύριος αρχιτέκτονας αυτού του πολέμου, ο Πούτιν γνωρίζει επίσης τις πιθανές συνέπειες μιας ήττας. Η λανθασμένη ανάγνωσή του της ιστορίας της Ουκρανίας και της Ρωσίας τον οδήγησε να υποθέσει ότι η εισβολή του θα γνώριζε γρήγορη επιτυχία. Αλλά παρόλο που ο Πούτιν μπορεί να μην αντιλαμβάνεται σωστά τις ρίζες του ουκρανικού έθνους, η αντίληψή του για τα σημαντικά διδάγματα της δίδυμης κατάρρευσης του ρωσικού και του σοβιετικού κράτους είναι ισχυρή. Η Ρωσική Αυτοκρατορία έπεσε το 1917 όταν ο ηγεμόνας της, ο Τσάρος Νικόλαος Β', παραιτήθηκε. Το σοβιετικό κράτος κατέρρευσε όταν οι στρατιωτικοί ηγέτες και οι ηγέτες ασφαλείας του προέδρου, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, τον πρόδωσαν και έχασε τον έλεγχο της πρωτεύουσας. Ο Πούτιν έχει κάνει σίγουρο το ότι παραμένει στον σταθερό έλεγχο του στρατού, των υπηρεσιών ασφαλείας, και του ρωσικού πληθυσμού. Η πρωτεύουσα είναι ήρεμη και χορτάτη, και το Κρεμλίνο έχει εξασφαλίσει ότι δεν υπάρχει στρατός δυστυχισμένων στρατεύσιμων εκεί κοντά, όπως συνέβη τον Μάρτιο του 1917. Αυτοί που θα μπορούσαν να ηγηθούν μιας επανάστασης έχουν αντ' αυτού διαφύγει στο εξωτερικό, ενώ οι εξεγέρσεις στο Νταγκεστάν ή στην Μπουριάτια -φτωχές και απομακρυσμένες περιοχές στον Καύκασο και την Σιβηρία, αντίστοιχα- θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν.

Προς το παρόν, η πλειοψηφία των Ρώσων συνεχίζει να υποστηρίζει την ρωσική κυβέρνηση και δεν είναι έτοιμη να αποδεχθεί την ήττα. Πολλοί θεωρούν ότι αξίζει να πολεμήσουν για την Κριμαία και το προπύργιό της, την Σεβαστούπολη. Και για πολλούς, ο Πούτιν παραμένει ο εγγυητής της ρωσικής κυριαρχίας και σταθερότητας. Για την ελίτ [7] και ακόμη και για πολλούς απλούς Ρώσους, το αποτέλεσμα που ονειρεύονται οι Ουκρανοί και οι υποστηρικτές τους -η ήττα του ρωσικού στρατού και η πτώση του Πούτιν- είναι ένας πολιτικός εφιάλτης, που απειλεί με οικονομικό χάος και ανομία.

Δεδομένης αυτής της περίπλοκης δυναμικής στο εσωτερικό της Ρωσίας [8], είναι απίθανο οι στρατιωτικές ήττες να είναι αρκετές για να κάνουν το Κρεμλίνο να επιζητήσει ειρήνη. Αλλά η τρέχουσα προσέγγιση της Δύσης να αφήσει απλώς τον πόλεμο να συνεχιστεί, αν και ηθικά ικανοποιητική και πολιτικά δημοφιλής, είναι επικίνδυνη. Υποβάλλει τους Ουκρανούς στην συνεχή φρίκη της σύγκρουσης. Ο αριθμός των νεκρών και το οικονομικό κόστος των μαχών θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Τροφοδοτεί το αφήγημα του Πούτιν ότι η Ρωσία βρίσκεται σε μια υπαρξιακή μάχη με την Δύση και ενθαρρύνει την πεποίθηση των Ρώσων εθνικιστών ότι η Ρωσία πρέπει είτε να κερδίσει είτε να χαθεί. Οι Δυτικές καταγγελίες για τα εγκλήματα πολέμου της Ρωσίας δεν θα είναι αρκετές για να αλλάξουν τα ρωσικά μυαλά. Παρόλο που όλο και περισσότεροι Ρώσοι δεν εμπιστεύονται πλέον την δική τους κυβέρνηση και τα μέσα ενημέρωσης, δεν εμπιστεύονται ούτε τα Δυτικά αντίστοιχά τους.

Σήμερα, όσες ρωσικές ελίτ δεν εμπιστεύονται τις προθέσεις της Δύσης και του Πούτιν ίσως να θεωρούν την προοπτική της ειρήνης χειρότερη από την συνέχιση του πολέμου. Οι απλοί Ρώσοι μπορεί κάλλιστα να συμφωνούν: έχουν αποδεχτεί την εξήγηση της κυβέρνησής τους ότι οι Δυτικές κυρώσεις επιβλήθηκαν για να συντρίψουν τον ρωσικό λαό. Δυτικοί σχολιαστές έχουν δώσει τροφή σε αυτήν την άποψη υποστηρίζοντας ότι οι Ρώσοι πρέπει να τιμωρηθούν για όσα έκανε η χώρα τους στην Ουκρανία. Όσοι Ρώσοι έχουν πρόσβαση στα Δυτικά μέσα ενημέρωσης στο Διαδίκτυο δεν αποδέχονται ότι η Ρωσία είναι ένα «τρομοκρατικό κράτος» ή ένα «ιμπεριαλιστικό έθνος». Οι ρωσικές ελίτ και πολλοί απλοί Ρώσοι πιστεύουν ότι είναι προς το συμφέρον τους να συσπειρωθούν γύρω από την σημαία.

Φυσικά, η πολιτική αλλαγή σε ένα απολυταρχικό σύστημα μπορεί να είναι γρήγορη και πλήρης. Η δύναμη του γηρόασκοντος δικτάτορα της Ρωσίας στηρίζεται στην σπορά και την διατήρηση του φόβου, της απάθειας, του κυνισμού, και της δυσπιστίας μεταξύ των ελίτ της χώρας. Με περισσότερες ρωσικές ήττες και περαιτέρω κινητοποίηση [9], εκατομμύρια Ρώσοι μπορεί να αρχίσουν να κατηγορούν τον Πούτιν, όπως ακριβώς οι προκάτοχοί τους κατηγορούσαν τον Τσάρο Νικόλαο και τον Γκορμπατσόφ. Σε συνδυασμό με την κρίση ηθικού, την απάθεια, και την εξάντληση των στρατευμάτων, μια τέτοια μεταστροφή της κοινής γνώμης θα μπορούσε να δημιουργήσει μια πολιτική κρίση. Αυτή θα ήταν η στιγμή που οι ρωσικές πολιτικές ελίτ θα έπρεπε να αποφασίσουν αν θα συμβιβαστούν με την Δύση ή θα πολεμήσουν μέχρι τέλους.

ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡΟΤΑ

Τον Νοέμβριο του 1918, τα Δεκατέσσερα Σημεία του προέδρου των ΗΠΑ, Γούντροου Ουίλσον, διαβεβαίωσαν την ηγεσία της Γερμανίας ότι θα αντιμετωπιστεί δίκαια και την έπεισαν να δεχτεί ανακωχή. Αυτός ο συμβιβασμός έθεσε τέλος στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο [10]. Η αδυναμία του γερμανικού στρατού και η συνειδητοποίηση των ηγετών του ότι η Γερμανία είχε χάσει τον πόλεμο αύξησαν την ελκυστικότητα των προτάσεων του Ουίλσον. Αντί να επιτρέψουν να εκμηδενιστούν τα απομεινάρια των δυνάμεών τους και η χώρα τους να υποστεί εισβολή, αποδέχθηκαν τους όρους του Ουίλσον που υποσχόταν να μην τιμωρήσει την Γερμανία. Αυτή είναι η προσέγγιση που πρέπει να ακολουθήσει σήμερα η Δύση. Η Δύση πρέπει να είναι έτοιμη να προσφέρει έναν χάρτη για τις ρωσικές ελίτ και τον γενικό πληθυσμό, περιγράφοντας πώς μπορούν να τερματίσουν την απομόνωσή τους, να απαλλαγούν από τις κυρώσεις, και να άρουν το καθεστώς του παρία.

Ο χάρτης αυτός θα πρέπει να ξεκινά με την εξήγηση των κινδύνων από την συνέχιση του πολέμου. Θα πρέπει να καταστήσει σαφές ότι η Ρωσία δεν μπορεί να κερδίσει. Ο στρατιωτικός εξοπλισμός της Ουκρανίας που παρέχεται από την Δύση είναι ανώτερος και οι δυνάμεις της είναι αποφασισμένες. Εάν η Μόσχα συνεχίσει να πολεμά, θα υποστεί επομένως περισσότερες ήττες και απώλειες και θα θέσει τον εαυτό της σε αυξανόμενο κίνδυνο καταστροφικής και βίαιης κατάρρευσης. Το μέλλον της Ρωσίας, το σχέδιο πρέπει να εξηγήσει ευγενικά, θα είναι αυτό της οικονομικής υποβάθμισης˙ κινδυνεύει να γίνει μια αποδυναμωμένη χώρα εξαρτημένη από την Κίνα. Αποδεχόμενη ότι πρέπει να τερματίσει τον πόλεμο, η ρωσική κυβέρνηση θα γλιτώσει τον εαυτό της από την ταπείνωση μιας ευρύτερης αποσύνθεσης.

Στην συνέχεια, ο χάρτης πρέπει να περιγράφει τα κέρδη που θα έχει η Ρωσία εάν επιλέξει τον δρόμο της αποκλιμάκωσης. Το συγκεκριμένο περιεχόμενο θα πρέπει να καθοριστεί μέσω συζήτησης, αλλά ορισμένα στοιχεία είναι προφανή. Πρώτον, μια υπόσχεση ότι η κυριαρχία και η ακεραιότητα της Ρωσίας θα γίνουν σεβαστές μετά από μια ειρηνευτική διευθέτηση με την Ουκρανία. Όσο απίθανο κι αν ακούγεται σήμερα, θα πρέπει να συγκληθεί ένα πλαίσιο, άλλο από το ΝΑΤΟ [11], για να διασφαλιστεί η θέση της Ρωσίας στην αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ευρώπης. Η επανεξέταση του οράματος του Γκορμπατσόφ για «ένα κοινό ευρωπαϊκό σπίτι», που χαρακτηρίζεται από προσέγγιση και όχι από αποτροπή, και το οποίο απορρίπτεται σήμερα τόσο από την Δύση όσο και από την Ρωσία, αποτελεί αναγκαιότητα. Δεύτερον, ο χάρτης πρέπει να επιβεβαιώσει ότι οι Δυτικές κυβερνήσεις θα αναγνωρίσουν και θα σεβαστούν την ηγεσία της Ρωσίας, υπό την προϋπόθεση ότι η Μόσχα θα υπακούει αυστηρά στον Χάρτη του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο, καθώς και ότι θα τιμά τις διεθνείς συνθήκες, συμφωνίες, και δεσμεύσεις της Ρωσίας. Τρίτον, η Δύση θα πρέπει να καθορίσει ένα χρονοδιάγραμμα για την επιστροφή των παγωμένων οικονομικών περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας μετά την ικανοποίηση των απαιτήσεων για αποστρατιωτικοποίηση και αποχώρηση. Τέλος, ο χάρτης πρέπει να δηλώσει ότι, μετά το τέλος του πολέμου, θα αρθούν όλα τα διεθνή οικονομικά εμπόδια.

Μέχρι τώρα, η Δύση έχει χρησιμοποιήσει μόνο μαστίγια για να εξαναγκάσει την Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμο. Ο χάρτης πρέπει να περιλαμβάνει και μερικά καρότα. Ο δρόμος προς μια ειρηνική διευθέτηση θα πρέπει να συνδεθεί με την σταδιακή άρση των κυρώσεων. Αλλά ίσως το μεγαλύτερο καρότο είναι η διεθνής νομιμοποίηση. Η Δύση θα πρέπει να χορηγήσει διεθνή αναγνώριση σε ορισμένα άτομα και ομάδες που αποτελούν μέρος του σημερινού καθεστώτος. Η ρωσική πλευρά στις μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες δεν θα αποτελείται από δημοκράτες, αντιπολεμικούς ακτιβιστές, και εξόριστους ηγέτες. Μέλη του στρατού και της ρωσικής γραφειοκρατίας θα καθίσουν αναπόφευκτα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Η παροχή τουλάχιστον σε ορισμένους Ρώσους ηγέτες, οι οποίοι θα επιλέξουν την ειρήνη, μιας επιλογής μεταξύ του δικαστηρίου της Χάγης και της ευκαιρίας να συμμετάσχουν στην δημιουργία μιας νέας ειρηνικής Ρωσίας θα αποτελούσε ισχυρό κίνητρο για την πορεία προς την ειρήνη και τον τερματισμό του πολέμου.

ΠΡΟΩΘΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ

Ένα όραμα για μια μεταπολεμική Ρωσία θα πρέπει να ευθυγραμμιστεί με το Δυτικό όραμα για μια μεταπολεμική Ουκρανία, χωρίς να αμβλυνθούν τα όρια μεταξύ επιτιθέμενου και θύματος. Αν και οι Δυτικοί πληθυσμοί θα χρειαστούν κάποια πειθώ, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να πεισθεί η Ουκρανία να συμφωνήσει με τον χάρτη και τα καρότα για την Ρωσία. Το σχέδιο του Zelensky [12] επικεντρώνεται στην δικαιοσύνη και την τιμωρία από την πλευρά της Ουκρανίας˙ όλα αφορούν τον εξαναγκασμό της Ρωσίας να συμμορφωθεί. Η Ουκρανία και οι ανατολικοί σύμμαχοί της δεν θέλουν να αφήσουν την Ρωσία να την γλυτώσει, και είναι αντίθετοι σε οποιεσδήποτε εγγυήσεις ασφαλείας προς τη Μόσχα. Θα απαιτήσουν να ανακοινωθούν οι όροι ειρήνης μόνο αφού η Ρωσία αποδεχθεί την ήττα της, και ίσως ακόμη και αφού φύγει ο Πούτιν. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ και άλλες Δυτικές δυνάμεις πρέπει να εξηγήσουν ότι μια τέτοια απόλυτη προσέγγιση θα παρατείνει τις μάχες και τα δεινά της ίδιας της Ουκρανίας. Η δημοσιοποίηση ενός χάρτη προς διαπραγματεύσεις τώρα, ενώ ο Πούτιν συνεχίζει τον βάρβαρο πόλεμό του και εκατομμύρια Ουκρανοί υποφέρουν, δεν συνιστά κατευνασμό της Ρωσίας ούτε συγχωρεί την επιθετικότητα της Μόσχας. Αντίθετα, θα ήταν μια συνετή, στρατηγική, και ρεαλιστική πολιτική κίνηση από την Δύση και την Ουκρανία για να απευθυνθούν στον μεγάλο και αυξανόμενο αριθμό Ρώσων που θα προτιμούσαν την ειρήνη αλλά απεχθάνονται την επιλογή μεταξύ πολέμου και ήττας.

Η Κριμαία είναι ένα πρόβλημα. Οι Ουκρανοί είναι αποφασισμένοι να ανακαταλάβουν την χερσόνησο, την οποία θεωρούν, δικαιολογημένα, κλεμμένο ουκρανικό έδαφος και προγεφύρωμα της ρωσικής επιθετικότητας. Η Δύση, ωστόσο, έχει σοβαρούς λόγους να φοβάται ότι ο Πούτιν θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να αποτρέψει την πτώση της Κριμαίας. Η χερσόνησος αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο για οποιαδήποτε συνομιλία μεταξύ Μόσχας και Κιέβου. Μια ρητή απαίτηση της Δύσης για επιστροφή της Κριμαίας ως προϋπόθεση για ειρηνευτικές συνομιλίες μόνο θα συσπειρώσει περισσότερους Ρώσους στην πλευρά του πολέμου. Μερικές φορές είναι σοφή στρατηγική να αφήνεις ένα δυσεπίλυτο θέμα για μελλοντικές διαπραγματεύσεις.

Όσο περισσότερο διαρκεί αυτός ο πόλεμος, τόσο χειρότερες είναι οι συνέπειές του. Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ανέτρεψε μεγάλες αυτοκρατορίες και δυναστείες σε όλη την Ευρώπη, έσπειρε τους σπόρους του Β' Παγκοσμίου Πολέμου [13], και οδήγησε άμεσα στην άνοδο του Μουσολίνι και του Χίτλερ. Οι ιστορικές βεντέτες μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας για την Αλσατία-Λωρραίνη, και μεταξύ Σερβίας και Κροατίας για την Βοσνία, οδήγησαν σε θανατηφόρες συνέπειες και για τις δύο πλευρές. Οι πληγές αυτών των συγκρούσεων χρειάστηκαν γενιές για να επουλωθούν.

Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία [14] δεν μπορούν να προβλεφθούν με βεβαιότητα. Όμως η συνειδητοποίηση των αποσταθεροποιητικών επιπτώσεων των μακροχρόνιων και άκρως καταστροφικών πολέμων θα πρέπει να οδηγήσει στον προβληματισμό για την ανάγκη μιας πιο ολοκληρωμένης στρατηγικής, μιας στρατηγικής που μπορεί να προσφέρει στην Ουκρανία την ασφάλειά της και στην Ρωσία το μέλλον της. Αντί να περιμένει να αντιδράσει στις τελευταίες ενέργειες της Μόσχας και του Κιέβου ή να ελπίζει στην επικείμενη πτώση του Πούτιν, η Δύση πρέπει επιτέλους να αναλάβει την πρωτοβουλία.

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.amazon.com/Collapse-Soviet-Vladislav-M-Zubok/dp/0300268173
[2] https://www.foreignaffairs.com/russian-federation/no-peace-putins-terms
[3] http://www.foreignaffairs.com/ukraine/hard-truth-about-long-wars
[4] https://www.foreignaffairs.com/tags/war-ukraine
[5] https://www.foreignaffairs.com/tags/vladimir-putin
[6] https://www.foreignaffairs.com/tags/cold-war
[7] https://www.foreignaffairs.com/russian-federation/russias-missing-peacem...
[8] https://www.foreignaffairs.com/regions/russian-federation
[9] https://www.foreignaffairs.com/russian-federation/what-mobilization-mean...
[10] https://www.foreignaffairs.com/tags/world-war-i
[11] https://www.foreignaffairs.com/topics/nato
[12] https://www.foreignaffairs.com/tags/volodymyr-zelensky
[13] https://www.foreignaffairs.com/tags/world-war-ii
[14] https://www.foreignaffairs.com/regions/ukraine

Copyright © 2022 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/ukraine/no-one-would-win-long-war-ukraine

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition