Η Ρωσία κερδίζει στην Γεωργία

Στην πραγματικότητα, η άνοδος του Γεωργιανού Ονείρου συνέπεσε στενά με τις προσπάθειες της Μόσχας να επαναφέρει την Γεωργία και την Ουκρανία στην σφαίρα επιρροής της [4]. Αυτές οι προσπάθειες κέρδισαν ορμή για πρώτη φορά το 2008, όταν τόσο η Γεωργία όσο και η Ουκρανία ευθυγραμμίζονταν με την Δύση επιδιώκοντας να ενταχθούν στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ [5]. Για τη Μόσχα, αυτές οι κινήσεις αποτελούσαν άμεση απειλή και έβαλε σκοπό να τις εμποδίσει με κάθε κόστος. Μαζί με τις εισβολές της στην Γεωργία το 2008 και στην ανατολική Ουκρανία το 2014, η ρωσική κυβέρνηση καλλιέργησε το κόμμα του Γεωργιανού Ονείρου ως πράκτοράς της στην Τιφλίδα. Στην συνέχεια, το 2022, εξαπέλυσε την πλήρη επίθεσή της στην Ουκρανία. Μετά από περισσότερο από έναν χρόνο πολέμου, το σχέδιο της Μόσχας απέτυχε. Αντί για μια γρήγορη και αποφασιστική νίκη, με την οποία το Κίεβο θα έμπαινε οριστικά στο ρωσικό μαντρί, η σύγκρουση έχει αγκυρώσει σταθερά την Ουκρανία στην Δύση, χωρίς να φαίνεται τέλος στον πόλεμο. Εν τω μεταξύ, η Φινλανδία έχει ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, με την Σουηδία να σχεδιάζει να ακολουθήσει το παράδειγμά της, και η Ουκρανία και η Μολδαβία έχουν κάνει έκκληση για ταχεία ένταξη στην ΕΕ.

Ωστόσο, λόγω του ολοένα και πιο φιλορωσικού προσανατολισμού του Γεωργιανού Ονείρου, η Τιφλίδα αποτελεί εξαίρεση σε αυτήν την τάση. Ενώ άλλες χώρες στην περιφέρεια της Ρωσίας επιθυμούσαν απεγνωσμένα να ενταχθούν στους Δυτικούς θεσμούς, η Γεωργία δεν το έκανε. Και οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν για την ολοένα και πιο αντιδυτική ρητορική και τις πολιτικές του Γεωργιανού Ονείρου. Αν και το Σύνταγμα της Γεωργίας κατοχυρώνει την δέσμευση για ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, το Γεωργιανό Όνειρο προσπάθησε να τορπιλίσει τις προσπάθειες ένταξης της χώρας σε Δυτικούς θεσμούς. Το 2022, καθώς η ΕΕ αποφάσιζε εάν θα χορηγούσε το καθεστώς υποψήφιας χώρας στην Γεωργία, οι Αρχές της χώρας φυλάκισαν τον Nika Gvaramia, διευθύνοντα σύμβουλο ενός ανεξάρτητου γεωργιανού μέσου ενημέρωσης, για υπεξαίρεση και κατάχρηση της θέσης του σε δημοφιλές τηλεοπτικό κανάλι —μια πράξη που παραβιάζει τα πρότυπα της ΕΕ περί ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης. Οργανώσεις συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Αμνηστίας έχουν χαρακτηρίσει τις κατηγορίες πολιτικά υποκινούμενες. Αυτή η κίνηση ουσιαστικά τερμάτισε την υποψηφιότητα της χώρας στην ΕΕ, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Επιπλέον, η κυβέρνηση του Γεωργιανού Ονείρου καταδίκασε ερήμην τον Σαακασβίλι για κατάχρηση εξουσίας και τον συνέλαβε μετά την επιστροφή του στην Γεωργία το 2021. Ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένου του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, έχουν κατηγορήσει την κυβέρνηση ότι αρνήθηκε στον Σαακασβίλι επαρκή ιατρική περίθαλψη —ο Σαακασβίλι ισχυρίστηκε το 2023 ότι «Ρώσοι πράκτορες» τον είχαν δηλητηριάσει στην φυλακή— και τον Φεβρουάριο του 2023 τα κράτη-μέλη της ΕΕ εξέφρασαν ανησυχίες για την επιδείνωση της υγείας του. Η μεταχείριση του πρώην προέδρου της Γεωργίας είναι άλλη μια προσπάθεια του Γεωργιανού Ονείρου να υπονομεύσει το κράτος δικαίου και να βλάψει έτσι την πιθανότητα της Γεωργίας να ενσωματωθεί στην Δύση.

Κάτω από την σφιχτή λαβή του Γεωργιανού Ονείρου, η Τιφλίδα έχει πλησιάσει περισσότερο τη Μόσχα. Μετά την εισβολή στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, η Γεωργία αρνήθηκε να υποστηρίξει τις Δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας και μάλιστα καυχιόταν ότι είδε νέες ευκαιρίες για αύξηση των εξαγωγών προς την Ρωσία. Υπάρχουν επίσης αυξανόμενες ενδείξεις ότι η κυβέρνηση του Γεωργιανού Ονείρου βοηθά την Ρωσία να αποφύγει τις Δυτικές κυρώσεις. Οι ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών κατηγόρησαν δημόσια την γεωργιανή κυβέρνηση ότι διαπραγματεύεται με τη Μόσχα για την λαθραία μεταφορά Δυτικών πολιτικών και στρατιωτικών αγαθών στην Ρωσία. Και οι εισαγωγές της Γεωργίας από την ΕΕ έχουν αυξηθεί δραματικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενισχύοντας τις υποψίες ότι η Γεωργία χρησιμοποιείται ως αγωγός για την αποφυγή των κυρώσεων. Τον Ιανουάριο του 2023, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, επαίνεσε δημόσια την γεωργιανή κυβέρνηση επειδή δεν συμμετείχε στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και για «αντίσταση στην πίεση από την Δύση». Τον Μάρτιο του 2022, ο Γκριγκόρι Καρασίν, ο διαπραγματευτής του Κρεμλίνου για τον άτυπο διάλογο με την Τιφλίδα, δήλωσε ότι η «ισορροπημένη» στάση της Γεωργίας στις κυρώσεις «δεν θα περνούσε απαρατήρητη» στη Μόσχα.

ΜΙΜΗΤΕΣ

Εν μέσω των αυξανόμενων σχέσεων του κυβερνώντος κόμματος με τη Μόσχα, η ανακοίνωση της κυβέρνησης στις αρχές Μαρτίου 2023 για τα σχέδιά της να περάσει έναν νόμο για τους «ξένους πράκτορες» έφερε τις εντάσεις με την δημοκρατική αντιπολίτευση της Γεωργίας σε σημείο κρίσης. Έχοντας στόχο τις ανεξάρτητες γεωργιανές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών που επικρίνουν το Γεωργιανό Όνειρο, η προτεινόμενη νομοθεσία βασίστηκε ευθέως σε νόμο που ψήφισε η ρωσική κυβέρνηση στην αρχή της εισβολής στην Ουκρανία και θα είχε οδηγήσει στην σύλληψη ή την εξορία πολλών επικριτών του [κόμματος] Γεωργιανό Όνειρο. Επιπλέον, εάν θεσπιζόταν, ο νόμος θα απέκλειε επίσης την ενδεχόμενη ένταξη της Γεωργίας στην ΕΕ. Ο Josep Borrell, επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, είπε ότι ο νόμος ήταν «ασυμβίβαστος με τις αξίες και τα πρότυπα της ΕΕ».

Αν και η πολιτική αντιπολίτευση στο Γεωργιανό Όνειρο ήταν διχασμένη και αδύναμη -λόγω ετών παράνομης παρακολούθησης και εκβιασμών και διάχυτου κυβερνητικού ελέγχου επί των μέσων ενημέρωσης- πολλοί Γεωργιανοί αντέδρασαν έντονα στην ανακοίνωση του προτεινόμενου νόμου και ξεκίνησαν μια σειρά από μαζικές διαδηλώσεις σε ολόκληρη την χώρα που κατάφεραν να τραβήξουν την προσοχή των Δυτικών μέσων ενημέρωσης.