Τι συμβαίνει πραγματικά μεταξύ Ρωσίας και Κίνας

Ούτε το Πεκίνο ούτε η Μόσχα ενδιαφέρονται να αποκαλύψουν τις λεπτομέρειες των ιδιωτικών συζητήσεων που διεξήχθησαν κατά την διάρκεια της συνόδου κορυφής Σι-Πούτιν. Το ίδιο ισχύει και για τις λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι ρωσικές εταιρείες θα μπορούσαν να αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση στο κινεζικό χρηματοπιστωτικό σύστημα -και αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο η Ελβίρα Ναμπιούλινα, πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας, ήταν μια σημαντική συμετέχουσα στις διμερείς συνομιλίες. Η πρόσβαση αυτή έχει καταστεί κρίσιμη για το Κρεμλίνο, καθώς η Ρωσία εξαρτάται με ταχείς ρυθμούς από την Κίνα ως κύριο προορισμό των εξαγωγών της και ως κύρια πηγή τεχνολογικών εισαγωγών, και καθώς το γουάν γίνεται το προτιμώμενο νόμισμα της Ρωσίας για τον διακανονισμό των συναλλαγών, τις αποταμιεύσεις, και τις επενδύσεις.

Η συμμετοχή των επικεφαλής ορισμένων από τους μεγαλύτερους Ρώσους παραγωγούς πρώτων υλών δείχνει ότι ο Σι και ο Πούτιν συζήτησαν επίσης την επέκταση της πώλησης ρωσικών φυσικών πόρων στην Κίνα. Αυτήν την στιγμή, ωστόσο, το Πεκίνο δεν ενδιαφέρεται να τραβήξει την προσοχή σε τέτοιες συμφωνίες, προκειμένου να αποφύγει την κριτική ότι παρέχει χρήματα για το πολεμικό ταμείο του Πούτιν. Σε κάθε περίπτωση, το Πεκίνο έχει την πολυτέλεια να περιμένει, καθώς η επιρροή της Κίνας σε αυτές τις αθόρυβες συζητήσεις μόνο αυξάνεται: το Πεκίνο έχει πολλούς δυνητικούς πωλητές, συμπεριλαμβανομένων των παραδοσιακών εταίρων του στη Μέση Ανατολή και αλλού, ενώ η Ρωσία έχει λίγους δυνητικούς αγοραστές.

Τελικά, το Κρεμλίνο ίσως να θέλει να δημοσιοποιηθούν τουλάχιστον ορισμένες από τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν τον Μάρτιο, για να αποδείξει ότι βρήκε τρόπο να αντισταθμίσει τις απώλειες που υπέστη όταν η Ευρώπη σταμάτησε να εισάγει ρωσικό πετρέλαιο και μείωσε τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Αλλά η Κίνα θα αποφασίσει πότε και πώς θα υπογραφούν και θα ανακοινωθούν οι όποιες νέες συμφωνίες για τους πόρους. Η Ρωσία δεν έχει άλλη επιλογή από το να περιμένει υπομονετικά και να υπακούει στις προτιμήσεις του ισχυρότερου γείτονά της.

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΦΕΝΤΙΚΟ;

Η σχέση Κίνας-Ρωσίας έχει γίνει ιδιαίτερα ασύμμετρη, αλλά δεν είναι μονόπλευρη. Το Πεκίνο εξακολουθεί να χρειάζεται τη Μόσχα και το Κρεμλίνο μπορεί να προσφέρει ορισμένα μοναδικά πλεονεκτήματα σε αυτήν την εποχή του στρατηγικού ανταγωνισμού μεταξύ της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι αγορές των πιο προηγμένων ρωσικών όπλων και στρατιωτικής τεχνολογίας, η ελεύθερη πρόσβαση στο ρωσικό επιστημονικό ταλέντο, και η πλούσια προμήθεια των φυσικών πόρων της Ρωσίας -που μπορούν να προμηθεύονται μέσω ασφαλών χερσαίων συνόρων- καθιστούν την Ρωσία απαραίτητο εταίρο για την Κίνα. Η Ρωσία παραμένει επίσης μια αντιαμερικανική μεγάλη δύναμη με μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ -ένας βολικός φίλος σε έναν κόσμο όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες απολαμβάνουν στενότερους δεσμούς με δεκάδες χώρες στην Ευρώπη και τον Ινδο-Ειρηνικό και όπου η Κίνα έχει λίγους -αν όχι καθόλου- πραγματικούς φίλους. Οι δεσμοί της Κίνας είναι πιο εμφανώς συναλλακτικοί από όσο οι βαθύτερες συμμαχίες που διατηρεί η Ουάσινγκτον.

Αυτό σημαίνει ότι αν και η Κίνα ασκεί μεγάλη επιρροή στο Κρεμλίνο, δεν ασκεί έλεγχο. Μια κάπως παρόμοια σχέση υπάρχει μεταξύ της Κίνας και της Βόρειας Κορέας. Παρά την τεράστια έκταση της εξάρτησης της Πιονγκγιάνγκ από το Πεκίνο και την κοινή εχθρότητα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα δεν μπορεί να ελέγξει πλήρως το καθεστώς του Κιμ Γιόνγκ Ουν και πρέπει να βαδίζει προσεκτικά για να κρατήσει την Βόρεια Κορέα κοντά της. Η Ρωσία είναι εξοικειωμένη με αυτό το είδος σχέσης, καθώς διατηρεί μια παράλληλη σχέση με την Λευκορωσία, στην οποία η Μόσχα είναι ο ανώτερος εταίρος που μπορεί να πιέσει, να καλοπιάσει, και να εξαναγκάσει το Μινσκ -αλλά δεν μπορεί να υπαγορεύσει την λευκορωσική πολιτική σε όλους τους τομείς.

Το μέγεθος και η ισχύς της Ρωσίας ίσως να δίνουν στο Κρεμλίνο μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας, καθώς εγκλωβίζεται σε μια ασύμμετρη σχέση με το Πεκίνο. Όμως η διάρκεια αυτής της σχέσης, αν δεν υπάρξουν μεγάλες απρόβλεπτες διαταραχές, θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της Κίνας να διαχειριστεί μια αποδυναμωμένη Ρωσία. Στα επόμενα χρόνια, το καθεστώς Πούτιν θα πρέπει να μάθει την δεξιότητα από την οποία εξαρτώνται οι κατώτεροι εταίροι σε όλο τον κόσμο για την επιβίωσή τους: πώς να διαχειρίζεται προς τα πάνω.

Copyright © 2023 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/united-states/whats-really-going-between-...

Μπορείτε να ακολουθείτε το Foreign Affairs The Hellenic Edition στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition