Το Σουδάν και η νέα εποχή των συγκρούσεων

Τα σημάδια στο Σουδάν είναι ήδη ανησυχητικά. Η χώρα έχει υποστεί φρικαλεότητες κατά των αμάχων στο παρελθόν, αλλά ο συνεχιζόμενος αστικός πόλεμος αυτή την φορά είναι άνευ προηγουμένου. Η ξαφνική κλιμάκωση των οδομαχιών στο Χαρτούμ άφησε τους κατοίκους απροετοίμαστους. Εκατομμύρια έχουν πιαστεί ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά, έχουν παγιδευτεί στα σπίτια τους και αγωνίζονται να βρουν τροφή, νερό, και άλλα απαραίτητα. Ο Χεμεντί έχει στείλει δεκάδες χιλιάδες μαχητές από την ενδοχώρα στην πρωτεύουσα, όπου βρίσκουν καταφύγιο ανάμεσα σε αμάχους, επιτάσσουν σπίτια, και λεηλατούν για να επιβιώσουν καθώς οι γραμμές ανεφοδιασμού καταρρέουν. Όσον αφορά τον στρατό, ο βομβαρδισμός πυκνοκατοικημένων περιοχών του Χαρτούμ από αυτόν φαίνεται αδιάκριτος. Η άρνησή του να σταματήσει τις μάχες δείχνει ότι νοιάζεται περισσότερο για την διαφύλαξη της δύναμης και των προνομίων του παρά για το ανθρώπινο κόστος του πολέμου.

ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΣ ΕΝΑΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟ ΔΙΑ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΩΝ

Η τρίτη και ίσως μεγαλύτερη αλλαγή στις κρίσεις την τελευταία δεκαετία ήταν η μεταβαλλόμενη φύση της ξένης εμπλοκής. Η εξωτερική ανάμειξη σε πολέμους δεν είναι κάτι καινούργιο. Αλλά σήμερα, περισσότερες ξένες δυνάμεις, ιδιαίτερα μη Δυτικές μεσαίες δυνάμεις, επιδιώκουν επιρροή σε ασταθείς πολιτικές αρένες. Αυτή η δυναμική βοήθησε να τροφοδοτηθούν οι πιο θανατηφόροι πόλεμοι της περασμένης δεκαετίας.

Οι εμπλοκές αυτές είναι σύμπτωμα μεγαλύτερων αλλαγών στην παγκόσμια ισχύ. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, οι Ηνωμένες Πολιτείες έμειναν με απαράμιλλη δύναμη σε αυτό που είναι γνωστό ως μονοπολική εποχή. Η υπερβολική νοσταλγία για την Δυτική ηγεμονία θα ήταν άστοχη˙ οι αιματηροί πόλεμοι στην Σομαλία και την πρώην Γιουγκοσλαβία, η γενοκτονία της Ρουάντα, η βίαιη σύγκρουση στην Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, οι πόλεμοι στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ, ακόμη και οι προηγούμενοι πόλεμοι στο Σουδάν, όλοι συνέβησαν σε μια εποχή αμερικανικής κυριαρχίας (και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εξαιτίας της). Ωστόσο, η εμφάνιση μιας ισχυρής και σίγουρης Δύσης, μαζί με το αυξανόμενο δίκτυο συμμαχιών και εγγυήσεων ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών, έπαιξαν τεράστιο ρόλο στην δόμηση των παγκόσμιων υποθέσεων.

Ο βαθμός στον οποίο κάποιος αξιολογεί τη μονοπολική εποχή ως τελειωμένη εξαρτάται, σε κάποιο ποσοστό, από τα μέτρα που χρησιμοποιούνται για τις μετρήσεις (για παράδειγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν η μόνη χώρα που μπορεί να προβάλει στρατιωτική ισχύ σε παγκόσμια κλίμακα). Ωστόσο, οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο δεν βλέπουν πλέον τις Ηνωμένες Πολιτείες ως μοναχικό ηγεμόνα και αναπροσαρμόζονται αναλόγως. Η αβεβαιότητα που νιώθουν για το τι θα ακολουθήσει είναι αποσταθεροποιητική. Οι περιφερειακές δυνάμεις τσακώνονται και ψάχνονται για να δουν πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν. Πολλές αισθάνονται ένα κενό επιρροής και βλέπουν την ανάγκη να καλλιεργήσουν πληρεξούσιους σε πιο αδύναμα κράτη για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους ή να εμποδίσουν τους αντιπάλους να προωθήσουν τα δικά τους (όπως, θα μπορούσαν να υποστηρίξουν, το έχουν κάνει οι μεγάλες δυνάμεις εδώ και καιρό). Οι εφορμήσεις τους στην προβολή ισχύος ήταν συχνά τόσο αντιπαραγωγικές και αποδιοργανωτικές όσο οι υπό την ηγεσία των ΗΠΑ προσπάθειες που προηγήθηκαν.

Τα κύρια ρήγματα της Μέσης Ανατολής -ιδίως, ένας σκληρός αγώνας για περιφερειακή επιρροή μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας και των συμμάχων της και ένας ανταγωνισμός που φέρνει την Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, και την Αίγυπτο απέναντι στο Κατάρ και την Τουρκία- έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα καταστροφικά. Για χρόνια, αυτοί οι ανταγωνισμοί έχουν ανατρέψει δημοκρατικές μεταβάσεις και παρέτειναν συγκρούσεις, κυρίως στον αραβικό κόσμο αλλά και στο Κέρας της Αφρικής, καθώς ανταγωνιστικές δυνάμεις τοποθετούνται πίσω από τοπικούς συμμάχους. Ορισμένοι γεωπολιτικοί αγώνες ήταν λιγότερο μηδενικού αθροίσματος: η Ρωσία και η Τουρκία, για παράδειγμα, υποστηρίζουν αντίπαλες πλευρές στην Λιβύη, την Συρία και, σε κάποιο βαθμό, τον Νότιο Καύκασο, αλλά διατηρούν εύλογα εγκάρδιες διμερείς σχέσεις και έχουν ακόμη και συνεργαστεί για να μεσολαβήσουν για εκεχειρίες στην Συρία. Συνολικά, ωστόσο, η αυξημένη εξωτερική εμπλοκή έχει περιπλέξει τις προσπάθειες για τον τερματισμό πολέμων.

Στο Σουδάν, επίσης, εμπλέκεται ένα ευρύτερο φάσμα ξένων δυνάμεων από όσο θα μπορούσε να συμβεί πριν από μερικές δεκαετίες. Τόσο ο Hemedti όσο και ο Burhan έχουν δεσμούς με τον Κόλπο, με την Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να υποστηρίζουν τις δυνάμεις ασφαλείας του Σουδάν μετά την πτώση του Μπασίρ. Οι παραστρατιωτικές μονάδες του Hemedti έχουν πολεμήσει για τις δυνάμεις του Κόλπου στην Υεμένη, μια ρύθμιση που έχει αποφέρει στον Hemedti πλούτο και δύναμη, και έχει δεσμούς με ισχυρούς παράγοντες στο Τσαντ, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, και σε όλο το Σαχέλ. Έχει επίσης συνδεθεί με την παραστρατιωτική ομάδα Wagner και τον Λίβυο διοικητή Khalifa Haftar, ο οποίος ίσως να διοχέτευσε όπλα προς την πλευρά του [Hemedti] τις πρώτες ημέρες των μαχών στο Χαρτούμ. Ο Burhan και οι SAF, από την άλλη πλευρά, υποστηρίζονται από την γειτονική Αίγυπτο.