Η ανεκπλήρωτη προσδοκία της Ινδίας

Ο στόχος αυτός, όμως, έχει γίνει ολοένα και πιο εξωπραγματικός. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), η εισοδηματική ανισότητα έχει διπλασιαστεί στην Ινδία τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Το 1990, το κορυφαίο 10% των μισθωτών κέρδισε έξι φορές περισσότερα από το χαμηλότερο 10%. Σήμερα, το κορυφαίο 10% κερδίζει 12 φορές περισσότερα από όσα το χαμηλότερο 10%. Η κατανάλωση του κορυφαίου 20% των ινδικών νοικοκυριών αυξήθηκε κατά περίπου 3% ετησίως στην τελευταία δεκαετία. Εν τω μεταξύ, η ετήσια αύξηση της κατανάλωσης για το χαμηλότερο 20% έχει μείνει στο 1%.

Οι κορυφαίοι μεταξύ των παραγόντων που συμβάλλουν στην ανισότητα στην Ινδία είναι η προκατάληψη και η διαφθορά, οι οποίες υπονομεύουν την αξιοκρατική εξέλιξη και δρουν ανασταλτικά στην ανοδική κινητικότητα. Αν και η οικονομική απελευθέρωση παρέσχε στους κοινωνικά μειονεκτούντες πολίτες περισσότερες ευκαιρίες από όσες είχαν σε παλαιότερες εποχές, οι έντονες διακρίσεις εξακολουθούν να υπάρχουν κατά των Ινδών μουσουλμάνων και των χαμηλότερης κάστας Ινδουιστών, όπως οι Ντάλιτ (δαλίτες) ή «παρίες». Το 2009, το Ινδικό Ινστιτούτο Μελετών Ντάλιτ, ένα ερευνητικό ινστιτούτο με βάση το Νέο Δελχί, διεξήγαγε μια μελέτη για τη μέτρηση των επιπτώσεων των διακρίσεων στις πρακτικές πρόσληψης. Οι μελετητές ανταποκρίθηκαν σε αγγελίες για θέσεις εργασίας σε ινδικές εταιρείες και πολυεθνικές εταιρείες με έδρα την Ινδία, στέλνοντας πλαστά βιογραφικά με τα απαιτούμενα προσόντα αλλά με ονόματα που εύκολα συναγόταν ότι ανήκαν σε μουσουλμάνους ή σε μέλη ανώτερων και κατώτερων καστών Ινδουιστών. Παρά το ότι τα προσόντα των υποψηφίων ήταν επαρκή, οι μελετητές ανέφεραν ότι «οι πιθανότητες ενός Ντάλιτ να κληθεί για συνέντευξη ήταν περίπου στα δύο τρίτα των πιθανοτήτων έναντι ενός αιτούντα από υψηλή κάστα ινδουιστών. Οι πιθανότητες ενός μουσουλμάνου να προσκληθεί για συνέντευξη ήταν περίπου στο ένα τρίτο έναντι ενός από υψηλή κάστα ινδουιστών».

Η ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ

Αν και οι ομάδες στο κοινωνικό περιθώριο συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τα πιο δύσκολα εμπόδια, η απογοήτευση έχει επίσης αρχίσει να διογκώνεται σε ένα ευρύτερο φάσμα της κοινωνίας της Ινδίας, καθώς ένας ανήσυχος, νεαρός, μορφωμένος πληθυσμός βλέπει τις προσδοκίες του να εξουδετερώνονται από τη διαφθορά που διαπερνά όλα τα επίπεδα της διακυβέρνησης της Ινδίας. Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, η Ινδία συγκλονίστηκε από μαζικές διαμαρτυρίες κατά της διαφθοράς που προκλήθηκαν από μια σειρά σκανδάλων, περιλαμβανομένης της πώλησης του αξίας εκατομμυρίων δολαρίων φάσματος συχνοτήτων κινητής τηλεφωνίας σε τιμές κάτω από τα τρέχοντα επίπεδα της αγοράς σε διαπλεκόμενες εταιρείες τηλεπικοινωνιών και του εξωφρενικού χρηματισμού και των κρουσμάτων απάτης σε συμβάσεις για την κατασκευή των εγκαταστάσεων γα τους Αγώνες της Κοινοπολιτείας που πραγματοποιήθηκαν στο Νέο Δελχί το 2010. Στα σκάνδαλα εμπλέκονται βουλευτές, υψηλού προφίλ πολιτικοί του κυβερνώντος κόμματος, το Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο και μεγιστάνες του επιχειρηματικού χώρου. Εμπνευσμένος από τις τακτικές του ιδρυτή της Ινδίας, Μαχάτμα Γκάντι, ένας βετεράνος ακτιβιστής κατά της διαπλοκής, ονόματι Anna Hazare ξεκίνησε μια απεργία πείνας. Ο Hazare κατέβασε δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές στους δρόμους, κυρίως από τη μεσαία τάξη, για να απαιτήσουν από το ινδικό κοινοβούλιο να δημιουργήσει ένα ισχυρό όργανο καταπολέμησης της διαφθοράς, ο επικεφαλής του οποίου θα έχει την εξουσία να ερευνά τις πράξεις κυβερνητικών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού.

Οι διαμαρτυρίες απελευθέρωσαν δεκαετίες καταπιεσμένων απογοητεύσεων για τις αυξανόμενες ανισότητες και τις αποτυχίες της εκάστοτε κυβέρνησης. Δεν αποτελεί έκπληξη, ωστόσο, ότι ο νόμος κατά της διαφθοράς για τον οποίο ο Hazare και η ομάδα του είχαν ασκήσει πιέσεις καταψηφίστηκε σε μια ψηφοφορία στο κοινοβούλιο της Ινδίας, της οποίας τα μέλη θα ήταν οι κύριοι στόχοι του. Και παρόλο που ο Hazare δανείστηκε τεχνικές του Γκάντι, ο 74χρονος ακτιβιστής δεν είναι ο Γκάντι, αλλά ένας βαθιά προβληματικός συνήγορος των αλλαγών, ερωτευμένος με παρωχημένες ιδέες όπως να μαστιγώνονται οι αλκοολικοί για να «θεραπευθούν» και να κόβονται χέρια ως τιμωρία για πράξεις διαφθοράς. Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, στα τέλη του περασμένου χρόνου, μια ηγετική φυσιογνωμία στο κίνημα του Hazare κατηγορήθηκε επίσης για οικονομικές ατασθαλίες. Από την αρχή του τρέχοντος έτους, η κάλυψη του κινήματος από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης είχε μειωθεί αισθητά, ο ενθουσιασμός του λαού έχει ξεφουσκώσει, η συμμετοχή σε συγκεντρώσεις του Hazare έχει αραιώσει και το κίνημα έχει μαραθεί.