Η ανεκπλήρωτη προσδοκία της Ινδίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η ανεκπλήρωτη προσδοκία της Ινδίας

Πώς μια χώρα που θέλει να γίνει Μεγάλη Δύναμη υπονομεύει τον εαυτό της

Η διαφθορά έχει επίσης αποδειχθεί δύσκολο να ξεριζωθεί, διότι δεν είναι απλά θέμα των ισχυρών εναντίον των αδυνάμων. Όπως αποκαλύπτει το βιβλίο της Boo, ο χρηματισμός και η απάτη μπορούν να προσφέρουν τρόπους σε έναν φτωχό άνθρωπο να ανέβει την κοινωνικοοικονομική κλίμακα – ένα είδος συντόμευσης της διαδρομής. Ένας από τους πιο φιλόδοξους ανθρώπους που συνάντησε η Boo στο Annawadi ήταν η Asha, μια γυναίκα περίπου 35 με 40 ετών, της οποίας η εκπαίδευση έληξε στην έβδομη τάξη. Ένας τοπικός πολιτικός της εξασφάλισε μια δουλειά καθηγήτριας σε ένα γυμνάσιο του δημοσίου στην παραγκούπολη, παρά το γεγονός ότι δεν διέθετε πτυχίο κολεγίου. Σε αντάλλαγμα, η Asha ξοδεύει τον χρόνο διδασκαλίας για να λύνει προβλήματα στην παραγκούπολη και να οργανώνει συγκεντρώσεις υπέρ τού πολιτικού. Σύντομα, έγινε αφεντικό στην παραγκούπολη με πρόσβαση σε άλλους τοπικούς πολιτικούς, αστυνομικούς και γραφειοκράτες. Έχοντας αυτό το ρόλο, βοήθησε τους κατοίκους της παραγκούπολης να απολαύσουν ζωτικές υπηρεσίες ή να βρουν χρηματοδότηση για προγράμματα κοινωνικών υπηρεσιών. Αλλά δύσκολα αποτελεί ένα μοντέλο για τους ταγούς της κοινωνίας των πολιτών. Με το να χειρίζεται αστυνομικούς κάνοντάς τους σεξουαλικές χάρες, η Asha τους πείθει όποτε υπάρχουν διαφωνίες στην παραγκούπολη να συνταχθούν με την πλευρά που είναι πιο πρόθυμη να την δωροδοκήσει. Τελικά, έγινε πλούσια συνεταιριζόμενη με έναν τοπικό κυβερνητικό αξιωματούχο για να κλέψει τα χρήματα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης που προορίζονταν για σχολεία για τους φτωχούς.

Κλοπές αυτού του είδους έχουν ολέθριες συνέπειες για τα θύματα. Το 2010, η Ινδία δαπάνησε 28,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε προγράμματα κατά της φτώχιας. Όμως την περασμένη χρονιά, η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας έδειξε ότι το 59% του σιταριού που διατέθηκε για δημόσια διανομή στους φτωχούς στην Ινδία δεν έφθασε στους αποδέκτες. Αντ' αυτού, συλλέχθηκε από μεσάζοντες και διεφθαρμένους κυβερνητικούς αξιωματούχους και στη συνέχεια πωλήθηκε στη μαύρη αγορά. Αυτός είναι ένας λόγος πίσω από τη ζοφερή προσωρινότητα της ζωής στην Ινδία. Τετρακόσια εξήντα εκατομμύρια Ινδοί είναι μεταξύ 13 και 35 ετών και μέχρι το 2020 ο μέσος όρος ηλικίας στην Ινδία θα είναι 29. Στη θεωρία, αυτό το λεγόμενο «νεανικό μέρισμα» πρέπει να δώσει στη χώρα ένα μακροπρόθεσμο οικονομικό πλεονέκτημα έναντι της Κίνας, της οποίας ο πληθυσμός τελικά θα υποφέρει από την επικράτηση των ηλικιωμένων ατόμων χάρη στην κινεζική πολιτική του ενός παιδιού ανά οικογένεια. Αλλά ένας μεγάλος αριθμός από τα αγόρια και τα κορίτσια που κανονικά θα έπρεπε να γίνουν μέρος του εργατικού δυναμικού της Ινδίας στις επόμενες δεκαετίες, πεθαίνουν από υποσιτισμό. Σύμφωνα με τη UNICEF, ο υποσιτισμός είναι πιο συχνός στην Ινδία από ό, τι στην υποσαχάρια Αφρική. Ένα στα τρία υποσιτισμένα παιδιά του κόσμου, ζει στην Ινδία. Πάνω από 2,1 εκατ. παιδιά στην Ινδία πεθαίνουν κάθε χρόνο πριν από τα πέμπτα τους γενέθλια. Τα μισά από αυτά πεθαίνουν μέσα σε ένα μήνα από τη γέννησή τους.

Σε μια συγκινητική στιγμή στο The Beautiful and the Damned, ο Deb συναντά έναν άνεργο λογιστή που ψάχνει για δουλειά σε ένα από τα εργοστάσια - κάτεργα έξω από Χαϊντεραμπάντ, ένα κέντρο του αναπτυσσόμενου τομέα πληροφορικής στην Ινδία. Ο λογιστής σπούδασε ιστορία σαν φοιτητής και ρωτά τον Deb αν έχει διαβάσει το έργο του ινδού οικονομολόγου Αμάρτυα Σεν, ο οποίος έχει γράψει σχετικά με την πείνα και την ανισότητα. «Θυμάστε τι δήλωσε (ο Σεν) για την πείνα, ότι δεν πρέπει αναγκαστικά να συμβεί επειδή δεν υπάρχει αρκετό φαγητό αλλά επειδή οι ισχυροί παίρνουν το φαγητό μακριά από τους αδύναμους;» ρωτά ο λογιστής. «Έτσι είναι ακόμα στην Ινδία. Σκοπεύετε να το γράψετε αυτό στο βιβλίο σας;».

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ή ΨΗΦΟΚΡΑΤΙΑ;

Το δημοκρατικό σύστημα υπήρξε πηγή μεγάλης υπερηφάνειας για τους περισσότερους Ινδούς. Οι Ινδοί εθνικιστές αρέσκονται να καυχώνται ότι κέρδισαν την καθολική ψηφοφορία με την ανεξαρτησία τους το 1947, πολλά χρόνια πριν να μπορέσουν πολλοί αφρο-αμερικανοί να ψηφίσουν ελεύθερα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά τους τελευταίους μήνες, οι αποκαλύψεις για αχαλίνωτη διαφθορά και κυβερνητική δυσλειτουργία έχουν αρχίσει να διαβρώνουν το αίσθημα της αυτοεκτίμησης. Ο κάποτε σεβαστός για τις ικανότητές του και την προσωπική του ακεραιότητα πρωθυπουργός Singh, έχει γίνει στόχος γελοιοποίησης καθώς σε πολλά από τα χειρότερα σκάνδαλα εμπλέκονται υπουργοί και σύμμαχοί του. Οι εθνικές εκλογές θα διεξαχθούν το 2014, και πιστεύεται από καιρό ότι εάν το κυβερνών Κόμμα του Κογκρέσου στο οποίο ανήκει ο Singh καταφέρνει να παραμείνει στην εξουσία, ο επόμενος πρωθυπουργός θα είναι ο διάδοχος της δυναστείας Γκάντι, Ραχούλ Γκάντι. Ως γενικός γραμματέας του κόμματος, ο 41χρονος Γκάντι έχει αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των μελών της νεολαίας του κόμματος προσεγγίζοντας μορφωμένους νέους που δεν διαθέτουν ό, τι συνήθως απαιτείται για την είσοδο στην κομματική πολιτική της Ινδίας: προσωπική περιουσία ή διασυνδέσεις.

Αλλά παρόλο που έχει εξελιχθεί σε ικανό πολιτικό διαχειριστή, ο Γκάντι δεν έχει ακόμη αρθρώσει ένα όραμα για το μέλλον της χώρας. Ούτε ο ίδιος φαίνεται να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για το μετασχηματισμό του δυσλειτουργικού πολιτικού συστήματος. Αντίθετα, η ρητορική του στηρίζεται ως επί το πλείστον στην υπόσχεση να διευρύνει το σύστημα, να κάνει τις προϋποθέσεις και τα δίκτυα πατρωνίας πιο προσιτά στους ανθρώπους που παραδοσιακά έχουν μείνει έξω από το κλαμπ της ινδικής πολιτικής. Παρ' όλα αυτά, οι προσπάθειες του Γκάντι για τη διεύρυνση της βάσης του Κόμματος του Κογκρέσου έχουν αποτύχει να φέρουν ψήφους. Στις αρχές Μαρτίου το κόμμα υπέστη μια καταστροφική ήττα στις τοπικές εκλογές στη μεγαλύτερη πολιτεία της Ινδίας, το Ουτάρ Πραντές, θέτοντας αμφιβολίες σχετικά με την εθνική απήχηση του Γκάντι.