Η διεθνής ενεργειακή στρατηγική στην Μέση Ανατολή

Πρώτον, ο ακήρυκτος πόλεμος μεταξύ της Σαουδική Αραβίας και του Ιράν [27]. Οι σχέσεις των δυο χωρών είναι τεταμένες, εξαιτίας του θρησκευτικού διχασμού. Είναι γνωστό ότι η Τεχεράνη είναι έδρα των Σιιτών, ενώ το Ριάντ εκπροσωπεί τους Σουνίτες συντηρητικούς (σαλαφιστές). Αυτή η διαχρονική διαμάχη έχει προκαλέσει κλίμα αστάθειας και ανασφάλειας προς τις αραβικές μοναρχίες του Κόλπου, εξαιτίας του ανταγωνισμού για την ηγεσία του ισλαμικού κόσμου αλλά και της ιρανικής απειλής για το κλείσιμο του στενού Ορμούζ. Επιπλέον, η αναβάθμιση του ρόλου του Ιράν στην Μέση Ανατολή μετά την υπογραφή της συμφωνίας περί του πυρηνικού του προγράμματος [28] ενίσχυσε τους φόβους και την ανησυχία των Σαουδαράβων, κυρίως μετά και την απελευθέρωση δισεκατομμυρίων δολαρίων, δεσμευμένων ιρανικών χρημάτων από τις Δυτικές χώρες. Επίσης οι παρεμβάσεις του Ιράν στη Υεμένη μέσω του κινήματος Χούθι, στον Λίβανο με την στήριξη της οργάνωσης Χεσμπολάχ, στην Συρία με τη στήριξη του προέδρου Άσαντ και τέλος στο Ιράκ με την τοποθέτηση φιλοϊρανικών κυβερνήσεων, προκαλούν κενά στο σύστημα της αραβικής ασφάλειας, με αποτέλεσμα οι χώρες του Κόλπου να σκέφτονται νέες καινοτομίες για την πρόσφορη εξαγωγή των τεραστίων αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου που διαθέτουν προς την Δύση [29].

Δεύτερον, η γεωγραφία της περιοχής διευκολύνει την κατασκευή αγωγών. Συγκεκριμένα, από τις δυτικές όχθες του αραβο-περσικού κόλπου προς το τελευταίο σημείο των δυτικών συνόρων της Αιγύπτου, λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη υποδομή στην εν λόγω περιοχή.

Τρίτον, η υιοθέτηση του αγωγού αυτού θα οδηγήσει στην απελευθέρωση των χωρών του Κόλπου από τις εθνικιστικές στάσεις ορισμένων κυβερνήσεων (κυρίως της Συρίας) που δεν επέτρεψε εδώ και χρόνια το πέρασμα του πετρελαίου από συριακό έδαφος.

Τέταρτον, ο αγωγός αυτός θα περάσει κατά 100% από αραβικό έδαφος μέχρι το σημείο που θα εισχωρήσει στην ελληνική επικράτεια μέσω του λιβυκού πελάγους προς το νησί της Κρήτης ή τη νήσο Γαύδο.

Πέμπτον, ο αγωγός αυτός θα είναι ελκυστικός και για τους Λίβυους, προκειμένου να μεταφέρουν και αυτοί το πετρέλαιο σε νέες αγορές όπως στον βαλκανικό χώρο μέσω της Ελλάδας.

Έκτον, η ιδέα του αγωγού αυτού δεν πρέπει να είναι μόνο ελληνική αλλά και πανευρωπαϊκή. Η άνοδος της Ρωσίας στην διεθνή σκακιέρα προκαλεί φόβο και αμηχανία στους Ευρωπαίους, οι οποίοι θα ήθελαν να είναι ανεξάρτητοι από τις ρωσικές πηγές ενέργειας. Το γεγονός αυτό θα παρότρυνε τους Ευρωπαίους να συνδράμουν οικονομικά στην υλοποίησή του κυρίως για το υποθαλάσσιο τμήμα που θα συνδέει την Αίγυπτο με τα ελληνικά εδάφη.

Έβδομον, οι ανακαλύψεις σημαντικών πηγών φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Αιγύπτου [30] θα ενθάρρυνε τους Αιγύπτιους να συνδράμουν και στην κατασκευή ενός μέρους αυτού του αγωγού και να εγγυούνται για την ασφάλεια του, προκειμένου να εξάγουν τον φυσικό τους πλούτο προς τις χώρες της ΕΕ. Εδώ θα πρέπει να αξιοποιηθεί υπέρ των ελληνικών συμφερόντων ο μελλοντικός ανταγωνισμός μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου στον τομέα της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Όγδοον, η Ελλάδα θα αποκτούσε νέο διαπραγματευτικό χαρτί στο θέμα της οικονομικής κρίσης και του Κυπριακού ζητήματος, ελέγχοντας το πέρασμα σημαντικής ποσότητας ενέργειας προς την ΕΕ αλλά και στην βαλκανική περιφέρεια. Επιπρόσθετα, θα αποκτούσε εσωτερική ενεργειακή αυτάρκεια και μάλιστα με φθηνές τιμές.

Για να είναι η εφαρμογή της ιδέας του Greek Stream πιο εφικτή θα πρέπει να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις. Πρώτον, η θέσπιση μιας σταθερής εθνικής στρατηγικής που θα επέβαλε στα πολιτικά κόμματα να ακολουθούν μια κοινή εξωτερική πολιτική ώστε να μη κλονιστεί η εμπιστοσύνη των κρατών σε σχέση με την Αθήνα. Δεύτερον, ο απεγκλωβισμός της χώρας από τα «σαγόνια» των δανειστών: Η επικράτηση του κλίματος αβεβαιότητας περιορίζει και πνίγει τις όποιες θετικές οικονομικές συνθήκες ανάπτυξης και εξόδου της χώρας στις παγκόσμιες αγορές. Τρίτον, η ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας ώστε να είναι η κινητήρια δύναμη της εθνικής οικονομίας με σκοπό την επίτευξη γρήγορων ρυθμών ανάπτυξης. Τέταρτον, η αναζήτηση συμμάχων στον χώρο της Μέσης Ανατολή, στον αραβικό Σύνδεσμο, στον Οργανισμό της Ισλαμικής Συνεργασίας, προκειμένου να αμβλυνθούν οι όποιες ενστάσεις σχετικά με την «είσοδο» της Ελλάδας στη διεθνή ενεργειακή σκακιέρα της Μέσης Ανατολής.

Τέλος, η πραγματοποίηση της ιδέας περί Greek Stream θα μπορούσε, σε μεγάλο βαθμό, να ανατρέψει τα δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο, διότι θα μετέφερε μεγάλο ποσοστό των παγκοσμίων ενεργειακών αποθεμάτων. Επίσης θα περιόριζε τις ενεργειακές φιλοδοξίες κάποιων χωρών της Μέσης Ανατολής στο ζήτημα της μεταφοράς των ενεργειακών πόρων προς την Δύση, μετατρέποντας τον ελληνικό χώρο σε ενεργειακή πύλη αλλά και σε διεθνή σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου για την ΕΕ και τα Βαλκάνια. Επιπλέον θα ενίσχυε τη θέση της χώρας διεθνώς ως κύριος παίκτης στη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας

-----------------------------------------------------------------

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ: