Κίνα, ο πράσινος γίγαντας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Κίνα, ο πράσινος γίγαντας

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και κινεζική ισχύς

Υπάρχει ένα προηγούμενο για αυτήν την προσέγγιση. Ξεκινώντας πριν από περίπου δέκα χρόνια, μια ανθίζουσα βιομηχανία ηλιακής ενέργειας στην Γερμανία βοήθησε τον κατασκευαστικό κλάδο της ηλιακής βιομηχανίας της Κίνας να απογειωθεί. Η κινεζική κυβέρνηση σχεδιάζει να επαναλάβει αυτή την επιτυχία σε μεγαλύτερη κλίμακα. Ελπίζει ότι η ζήτηση για τεχνολογία καθαρής ενέργειας από χώρες που επιθυμούν να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας για Κινέζους εργαζόμενους και ισχυρές σχέσεις μεταξύ ξένων πρωτευουσών και του Πεκίνου, περίπου όπως οι πωλήσεις πετρελαίου συνέδεαν την Σοβιετική Ένωση με τη Μέση Ανατολή μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτό σημαίνει ότι στο μέλλον, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προσπαθούν να πουλήσουν το υγροποιημένο φυσικό αέριο σε χώρες της Ασίας και της Ευρώπης, μπορεί να βρεθούν να ανταγωνίζονται όχι τόσο με το ρωσικό αέριο όσο με τα κινεζικά ηλιακά πάνελ και τις κινεζικές μπαταρίες.

Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας της Κίνας θα επενδύσουν περισσότερα από 6 τρισεκατομμύρια δολάρια σε ηλεκτροπαραγωγή χαμηλών εκπομπών άνθρακα και άλλες τεχνολογίες καθαρής ενέργειας έως το 2040. Ο κινεζικός τομέας ανανεώσιμης ενέργειας διαθέτει ήδη 125 γιγαβάτ εγκατεστημένης ηλιακής ισχύος, πάνω από το διπλάσιο των στοιχείων για τις Ηνωμένες Πολιτείες (47 gigawatts) και την Γερμανία (40 gigawatts). Οι κινεζικές επιχειρήσεις έχουν τώρα την ικανότητα να παράγουν φωτοβολταϊκά πάνελ ικανότητας 51 gigawatts κάθε χρόνο, υπερβαίνοντας κατά το διπλάσιο την συνολική παγκόσμια παραγωγή το 2010. Το αμερικανικό Υπουργείο Ενέργειας υπολογίζει ότι η κινεζική κυβέρνηση έχει διαθέσει μέχρι και 47 δισεκατομμύρια δολάρια σε άμεση χρηματοδότηση, δάνεια, φορολογικές πιστώσεις και άλλα κίνητρα για τους κατασκευαστές ηλιακών συλλεκτών από το 2008. Κατά την τελευταία δεκαετία, οι κινεζικές εξαγωγές συνέβαλαν σε μια μείωση κατά 80% των παγκόσμιων τιμών των ηλιακών πάνελ. Οι μελλοντικές κινεζικές επενδύσεις σε τεχνολογία μπαταριών είναι πιθανό να έχουν παρόμοια επίδραση στις τιμές των μπαταριών. Συνολικά, η Κίνα παράγει σήμερα το 24% της ενέργειάς της από ανανεώσιμες πηγές˙ οι Ηνωμένες Πολιτείες παράγουν το 15%.

Η Κίνα στοιχηματίζει επίσης στα ηλεκτρικά οχήματα, επιδοτώντας σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξή τους και την παραγωγή τους. Το 2015, οι κινεζικές κρατικές επιδοτήσεις για ηλεκτρικά οχήματα ανήλθαν σε πάνω από δέκα φορές το ποσό που χορήγησε η κυβέρνηση των ΗΠΑ. Πάνω από 100 κινεζικές εταιρείες κατασκευάζουν επί του παρόντος ηλεκτρικά αυτοκίνητα και λεωφορεία. Ο κινεζικός κατασκευαστής αυτοκινήτων BYD είναι πλέον ο μεγαλύτερος παραγωγός ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο, ενώ άλλες έξι κινεζικές εταιρείες κατατάσσονται επίσης στις είκοσι κορυφαίες. Το 2015, η Κίνα ξεπέρασε τις Ηνωμένες Πολιτείες σε ετήσιες και σωρευτικές πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Υπάρχουν πάνω από ένα εκατομμύριο ηλεκτρικά αυτοκίνητα στους κινεζικούς δρόμους σήμερα, σχεδόν διπλάσιος αριθμός από εκείνον στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μέχρι το 2020, η Κίνα σκοπεύει να έχει πέντε εκατομμύρια σε λειτουργία. Η Κίνα θα μπορούσε τελικά να διαθέτει έως και 100 εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα. Τον Σεπτέμβριο, οι Κινέζοι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι η κυβέρνηση αναπτύσσει ένα χρονοδιάγραμμα για τον τερματισμό της χρήσης βενζινοκίνητων αυτοκινήτων στην Κίνα, σε αρμονία με άλλες χώρες, όπως η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, που αποσκοπούν στην εξάλειψή τους μέχρι το 2040.

Το Πεκίνο εργάζεται επίσης για να κυριαρχήσει στην χρηματοδότηση της πράσινης ενέργειας. Στα τέλη Δεκεμβρίου, ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να δημιουργήσει τη μεγαλύτερη αγορά άνθρακα στον κόσμο, στην οποία οι επιχειρήσεις θα εμπορεύονται πιστώσεις για το δικαίωμα εκπομπής αερίων θερμοκηπίου. Η Κίνα αγοράζει ήδη περισσότερα «πράσινα ομόλογα» -τα οποία χρηματοδοτούν έργα που αποσκοπούν στην πρόληψη της κλιματικής αλλαγής ή στην άμβλυνση των επιπτώσεών της- από οποιαδήποτε άλλη χώρα και προωθεί ενεργά την λεγόμενη «πράσινη» χρηματοδότηση στον χρηματοπιστωτικό της τομέα, ενθαρρύνοντας τις μεγάλες τράπεζές της, συμπεριλαμβανομένης της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας (People’s Bank of China), να επιταχύνει την έκδοση πράσινων ομολόγων και άλλων ειδών πιστώσεων για καθαρή ενέργεια. Η κινεζική κυβέρνηση έχει αρχίσει να προωθεί την συνεργασία στην πράσινη χρηματοδότηση μεταξύ κινεζικών και ξένων επιχειρήσεων μέσω διμερών προσπαθειών, όπως ο οικονομικός και χρηματοοικονομικός διάλογος Ηνωμένου Βασιλείου-Κίνας. Επίσης, ενισχύει τα περιβαλλοντικά πρότυπά της για να προσελκύσει πολυεθνικούς δανειστές να πληρώσουν για την φιλόδοξη, ύψους 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, Πρωτοβουλία Belt and Road, ένα πρόγραμμα υποδομών που αποσκοπεί στην επέκταση της επιρροής του Πεκίνου στην Ασία.