Όταν η πανδημία χτυπήσει τους πιο ευάλωτους

Εν ολίγοις, οι χώρες που είναι λιγότερο ικανές να επιβάλουν την φυσική αποστασιοποίηση και να επιτύχουν τον εντοπισμό των επαφών, τείνουν επίσης να έχουν τα πλέον υπερβολικά πιεσμένα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και τις πιο επισφαλείς οικονομίες. Μια μεγάλη εστία COVID-19 σε οποιαδήποτε από αυτές τις χώρες θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν σχεδόν αμέτρητο αριθμό νεκρών. Οι εκτιμήσεις [2] στις Ηνωμένες Πολιτείες υποδηλώνουν ότι περίπου το 5% με 10% των ασθενών με COVID-19 απαιτούν νοσηλεία σε μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ). Στις πιο φτωχές χώρες, οι οξείες ελλείψεις των κλινών ΜΕΘ προκύπτουν ακόμη και υπό κανονικές συνθήκες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν περίπου 33 κρεβάτια ΜΕΘ ανά 100.000 άτομα. Ο αριθμός αυτός πέφτει στα περίπου δύο στην Ινδία, στο Πακιστάν και στο Μπαγκλαντές. Στην υποσαχάρια Αφρική, η κατάσταση είναι ακόμη πιο φρικτή: Η Ζάμπια έχει 0,6 κρεβάτια ΜΕΘ ανά 100.000. Η Γκάμπια έχει 0,4˙ και η Ουγκάντα έχει 0,1. Εάν η πανδημία χτυπήσει αυτές τις χώρες ή οποιεσδήποτε άλλες όπως αυτές, σίγουρα θα αντιμετωπίσουν μια ξαφνική αύξηση των κρουσμάτων που θα κατακλύσουν τα συστήματα υγείας τους. Ως αποτέλεσμα, το ποσοστό θνησιμότητας από COVID-19, το οποίο στα πλουσιότερα κράτη υπολογίζεται σήμερα μεταξύ 0,25 και 3% [3], θα μπορούσε να είναι πολύ υψηλότερο στις φτωχότερες χώρες. Επειδή τα υπερπιεσμένα νοσοκομεία δεν θα είναι σε θέση να φροντίσουν άτομα με άλλες πιθανώς θεραπευόμενες ιατρικές παθήσεις, το συνολικό ποσοστό θνησιμότητας θα είναι ακόμη υψηλότερο.

Κάνετε τους λογαριασμούς: Αν δεν αλλάξει τίποτα, η προοπτική εκατομμυρίων θανάτων είναι μακράν του να είναι μη ρεαλιστική.

Ένας άνδρας στην κοινότητα Makoko στο Λάγος της Νιγηρίας, στις 9 Μαρτίου 2020. Temilade Adelaja / Reuters
-------------------------------------------------------

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ

Τι πρέπει να γίνει; Οι κυβερνήσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει, φυσικά, να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να επιβάλουν την φυσική αποστασιοποίηση, να ενισχύσουν τις δυνατότητές τους για τεστ [για τον ιό] και για εντοπισμό των επαφών [μεταξύ μολυνθέντων και άλλων], να απομονώσουν τους πιο ευάλωτους πολίτες τους, και να μετακινήσουν τις δημοσιονομικές τους προτεραιότητες προς την δημόσια υγεία. Αλλά σε πολλά μέρη, αυτές οι παρεμβάσεις θα είναι δύσκολο να εφαρμοστούν και πηγαίνουν μόνο μέχρι ενός σημείου. Τελικά, μεγάλο μέρος της αντίδρασης θα πρέπει να προέρχεται από το εξωτερικό -από τα πλουσιότερα κράτη, τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς θεσμούς και την παγκόσμια κοινότητα υγείας.

Το πρώτο βήμα είναι να γίνει αντιληπτό το πλήρες μέγεθος της επικείμενης κρίσης και όχι απλώς να ελπίζεται το καλύτερο, μόνο και μόνο επειδή το χειρότερο δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί. Μερικά άμεσα βήματα θα βοηθούσαν: Διεθνείς οργανισμοί ή μεμονωμένα κράτη θα πρέπει να παρέχουν επειγόντως κονδύλια ώστε οι αναπτυσσόμενες χώρες να μπορούν να παράγουν ή να αγοράζουν ιατρικά εφόδια. Δημοσιονομική στήριξη και ελάφρυνση χρέους θα μπορούσαν να απελευθερώσουν άλλους πόρους. Ο ΟΗΕ έχει ήδη εκδώσει έκκληση ύψους 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων [4] για την καταπολέμηση της πανδημίας. Είναι μια αρχή, αλλά μια αρχή που μόλις ξύνει την επιφάνεια της ανάγκης.

Οποιοσδήποτε διαθέσιμος πόρος θα πρέπει να δαπανηθεί με σύνεση. Η αύξηση των προμηθειών εξοπλισμού ατομικής προστασίας για την προστασία των εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης έχει νόημα. Αντίθετα, η προσπάθεια να ενισχυθούν ουσιαστικά οι υπάρχουσες δυνατότητες των ΜΕΘ -π.χ. με την παροχή αναπνευστήρων- θα ήταν πιθανώς εσφαλμένη. Δεδομένου του μεγέθους της πρόκλησης, η προτεραιότητα θα πρέπει να είναι να διασφαλιστεί ότι οι φτωχότερες χώρες μπορούν να εντοπίζουν τα άτομα που έχουν μολυνθεί και τους ανθρώπους που έχουν έρθει σε επαφή μαζί τους και να εξασφαλίζουν ότι τα άτομα με σχετικά ήπια συμπτώματα μπορούν να διαγνωσθούν σε κέντρα ελέγχου ή, ιδανικά, στο σπίτι τους αντί να αναζητούν νοσοκομειακή φροντίδα. Αυτή η στρατηγική είναι ο καλύτερος τρόπος για να μετριαστεί η πίεση στα ήδη πιεσμένα συστήματα υγείας και να σωθούν ζωές. Για την εφαρμογή της στρατηγικής αυτής, οι εταιρείες βιοτεχνολογίας, οι μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, και οι διεθνείς οργανώσεις υγείας πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους για την ανάπτυξη και την διανομή χαμηλού κόστους εργαλείων για τεστ.

Περαιτέρω στην πορεία, εάν οι ερευνητές κατορθώσουν να επαναχρησιμοποιήσουν ή να αναπτύξουν ένα φάρμακο που να μπορεί να μειώσει την σοβαρότητα της νόσου και να την καταστήσει λιγότερο θανατηφόρα, τα πλουσιότερα κράτη πρέπει να ξεφύγουν από τα τυπικά: Αντί να δώσουν προτεραιότητα στους πολίτες τους, οφείλουν ταυτόχρονα να προμηθεύουν έθνη χαμηλού και μέσου εισοδήματος. Το ίδιο ισχύει και για κάθε μελλοντικό εμβόλιο, το οποίο σε ένα βέλτιστο σενάριο θα είναι διαθέσιμο σε 12 έως 18 μήνες από τώρα. Επειδή η φυσική απομόνωση και η καραντίνα -τα μόνα εναλλακτικά μέτρα που υπάρχουν σήμερα για τον έλεγχο του ιού- είναι πιο δύσκολο να εφαρμοστούν στις περισσότερες πιο φτωχές χώρες, η παγκόσμια πρόσβαση σε οποιαδήποτε αποτελεσματική θεραπεία ή εμβόλιο θα πρέπει να θεωρείται προτεραιότητα, κι όχι να αντιμετωπίζεται ως μια δεύτερη σκέψη. Μόλις τελειώσει η απειλή που θέτει η COVID-19, οι αναπτυσσόμενες χώρες θα χρειαστούν και πάλι μαζική βοήθεια -αυτή την φορά για να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση των οικονομιών τους και να διασφαλίσουν ότι θα είναι καλύτερα προετοιμασμένες για την επόμενη πανδημία.

ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΕΞΑΠΛΩΣΗΣ

Το να δοθεί προσοχή στην δυσχερή κατάσταση των φτωχότερων κρατών αναμφισβήτητα θα πουληθεί [πολιτικά] δύσκολα σε μια εποχή που όλες οι χώρες, τόσο οι πλούσιες όσο και οι φτωχές, αντιμετωπίζουν την πανδημία και την οικονομική καταστροφή που βρίσκεται στο πέρασμά της. Η κοινή γνώμη θα αντισταθεί στο να δαπανηθούν πόροι στο εξωτερικό, όταν χρειάζονται τόσα πολλά εγχωρίως.