Το νέο παραγωγικό πρότυπο της Ελλάδας

Η ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας αποτελεί στόχο πολλαπλής σημασίας για την Ελλάδα. Στην φωτογραφία, εγκαταστάσεις επισκευής ελικοπτέρων στα Μέγαρα. Πηγή: Aeroservices
---------------------------------------------

Η έλλειψη ολοκληρωμένης στρατηγικής για την συνολική ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας, δημόσιας και ιδιωτικής, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα εξέλιξης για ολόκληρη την οικονομία. Το θεσμικό/κανονιστικό πλαίσιο που δημιουργήθηκε την δεκαετία του 1970, δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στις ανάγκες της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας και στις επερχόμενες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η ελληνική αμυντική βιομηχανία είχε ως σκοπό την επίτευξη ενός επιπέδου αυτάρκειας και αυτοδυναμίας, αλλά δεν μπόρεσε να σχεδιάσει, να αναπτύξει και να κατασκευάσει συστήματα, ούτε να εμβαθύνει τεχνολογικά σε διεθνείς συνεργασίες. Τα αντισταθμιστικά οφέλη ήταν εξαιρετικά περιορισμένα. Η εξαγωγική δραστηριότητα σχεδόν ανύπαρκτη, πλην ελαχίστων ιδιωτικών εξαιρέσεων. Σε αυτό το γενικότερο πλαίσιο στασιμότητας, κινητήρια δύναμη αποδείχθηκε μόνο η ευστροφία και ευρηματικότητα ορισμένων ιδιωτικών επιχειρήσεων, κυρίως λόγω συγκυριών, και όχι ως αποτέλεσμα ευδοκίμησης σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ανάπτυξης και κρατικής στήριξης. Όλη αυτή η απραξία για την δραστική αναδιάρθρωση της αμυντικής βιομηχανίας, όταν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκότερες, είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο να χαθεί πολύτιμος χρόνος αλλά να προδικάζει επίσης αρνητικά τη μελλοντική της πορεία.

Η έναρξη της διαδικασίας εξυγίανσης των ναυπηγείων Ελευσίνας, με την εξαγορά τους από αμερικανικό όμιλο και χρηματοδότηση μέσω του Διεθνούς Οργανισμού Οικονομικής Ανάπτυξης των ΗΠΑ (US International Development Finance Corporation), την οποία καλωσόρισαν οι εργαζόμενοι σε αντίθεση με παλιότερες εποχές, είναι ένα εξαιρετικό δείγμα αλλαγής νοοτροπίας, αλλά και πρώτο βήμα και παράδειγμα για την ανάπτυξη της αμυντικής και ναυπηγικής βιομηχανίας. Η δήλωση του πρέσβυ των ΗΠΑ στην Ελλάδα, κ. Πάιατ, ότι η Ελλάδα αποτελεί μια από τις κορυφαίες προτεραιότητες της DFC στην Ευρώπη είναι ενθαρρυντική στην προοπτική αυτή.

Οι δυνατότητες πλέον εξαντλούνται, εάν δεν προχωρήσουμε έστω και τώρα στην δημιουργία μιας ολοκληρωμένης αναπτυξιακής στρατηγικής για την δημόσια αλλά και την ιδιωτική αμυντική και ναυπηγική βιομηχανία. Η Ελλάδα σήμερα έχει μια χρυσή ευκαιρία αναδιάρθρωσης της οικονομίας και μετασχηματισμού του παραγωγικού της προτύπου. Κεντρικός μοχλός μετασχηματισμού του παραγωγικού ιστού πρέπει να είναι η μεταποίηση, ειδικότερα η βιομηχανία, με ένα εκ των πυλώνων την αμυντική και ναυπηγική βιομηχανία, δημόσια και ιδιωτική. Με ένα μακρόπνοο στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης και μέσω αναδιοργάνωσης και συνεργασιών των επιχειρήσεων της αμυντικής βιομηχανίας, δημοσίων και ιδιωτικών, με πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και διεθνείς εταιρείες, μπορεί να επιτευχθεί ταχύτερη τεχνολογική γνώση, μείωση των επιχειρηματικών κινδύνων, ανάληψη από κοινού επενδύσεων και ισχυροποίηση της θέσης τους διεθνώς μέσω συνεργιών. Η δημιουργία, δηλαδή, μιας σύγχρονης και ανταγωνιστικής διεθνώς αμυντικής και ναυπηγικής βιομηχανίας, δημόσιας και ιδιωτικής, εξασφαλίζει όχι μόνο την εθνική ασφάλεια, αλλά ταυτόχρονα συμβάλλει θετικά στην οικονομική μεγέθυνση και στην απασχόληση. Συγκεκριμένα, συμβάλλει στην τεχνολογική αναβάθμιση μεγάλου μέρους του παραγωγικού ιστού (με technology spin offs), βελτιώνει τις εξαγωγικές επιδόσεις και οι αμυντικές δαπάνες αποκτούν μια ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική για την οικονομία.

ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΛΑΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Το κόστος της ενέργειας έχει επισημανθεί ως ένα από τα κυριότερα ανταγωνιστικά μειονεκτήματα της ελληνικής οικονομίας και επομένως είναι αναγκαία η αναβάθμιση του κλάδου της ενέργειας και η μείωση του ενεργειακού κόστους για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας του παραγωγικού ιστού. Είναι σκόπιμο να εξετασθεί η διαμόρφωση ολοκληρωμένης εθνικής ενεργειακής πολιτικής, ιδιαίτερα για την βιομηχανία, που θα περιλαμβάνει τους φόρους, τις επιβαρύνσεις και τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις στην κατανάλωση ενέργειας, την οργάνωση των εγχώριων αγορών ενέργειας, για ενίσχυση του ανταγωνισμού, την ανάπτυξη νέων εργαλείων χρηματοδότησης και παροχής κινήτρων για μείωση του κόστους ενέργειας, με κριτήριο την παραγωγή προστιθέμενης αξίας στην εθνική οικονομία αλλά και την συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, την ενθάρρυνση επενδύσεων σε τεχνολογίες βελτίωσης ενεργειακής αποδοτικότητας, καθώς και μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος.

Ανεμογεννήτριες στην κορυφή ενός βουνού κατά την διάρκεια του ηλιοβασιλέματος κοντά στα Καλάβρυτα, στις 15 Αυγούστου 2019. REUTERS/Alkis Konstantinidis
------------------------------------------------------------