Το τέλος της ανόδου της Κίνας

Το κόμμα δεν παραδέχεται την ήττα: ο Σι ελπίζει να ανανεώσει την ταχεία ανάπτυξη μέσω της τεχνολογικής καινοτομίας και οι δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) τριπλασιάστηκαν από το 2006. Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες απέτυχαν να αυξήσουν την παραγωγικότητα και η Κίνα εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει μικρά μερίδια των παγκόσμιων αγορών στις βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας. Ο κύριος λόγος είναι ότι το σύστημα Ε&Α της Κίνας είναι «από πάνω προς τα κάτω», το οποίο αν και είναι εξαιρετικό στην κινητοποίηση πόρων, καταπνίγει την ανοικτή ροή πληροφοριών και κεφαλαίων που είναι απαραίτητα για διαρκή καινοτομία. Η συνεχιζόμενη πολιτική καταστολή, με το να δίνει κίνητρα στην πνευματική συμμόρφωση, θα επιδεινώσει το πρόβλημα.

Το Πεκίνο, για παράδειγμα, έχει δαπανήσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε μια εγχώρια βιομηχανία μικροτσίπ, ωστόσο εξακολουθεί να βασίζεται στις εισαγωγές για το 80% των υπολογιστικών αναγκών της χώρας. Η Κίνα έριξε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια στην βιοτεχνολογία, ωστόσο τα εμβόλιά της για την COVID-19 [8] δεν μπορούν να ανταγωνιστούν αυτά που παράγονται σε δημοκρατικές χώρες. Η καινοτομία δεν θα σώσει την Κίνα από την επιβραδυνόμενη ανάπτυξη. Και αυτή η πτώση θα κλονίσει το σύστημα καθώς μια άλλη απειλή -η στρατηγική περικύκλωση- πλησιάζει.

ΚΥΚΛΟΣ ΠΥΡΟΣ

Η Ευρασία υπήρξε συχνά μια παγίδα θανάτου για επίδοξους ηγεμόνες: υπάρχουν πάρα πολλοί κοντινοί εχθροί που μπορούν να αποκτήσουν έναν κοινό σκοπό με υπεράκτιες υπερδυνάμεις. Για σχεδόν 40 χρόνια, μια ανερχόμενη Κίνα απέφυγε την στρατηγική περικύκλωση υποβαθμίζοντας τις παγκόσμιες φιλοδοξίες της και διατηρώντας φιλικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όμως, εκείνη η περίοδος τελείωσε. Καθώς το Πεκίνο έχει γίνει πιο επιθετικό στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, στο Στενό της Ταϊβάν, και αλλού, έχει προκαλέσει εχθρότητα σχεδόν παντού.

Τα τελευταία πέντε χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες εγκατέλειψαν την δέσμευση και αγκάλιασαν μια νεο-ανάσχεση (neo-containment). Η Ουάσινγκτον πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη ναυτική και πυραυλική επέκτασή της σε μια γενιά, επέβαλε τους πιο επιθετικούς δασμούς της από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, και εφάρμοσε τους αυστηρότερους περιορισμούς στις ξένες επενδύσεις από τον Ψυχρό Πόλεμο –εκ των οποίων όλα απευθύνονται στην Κίνα. Οι πωλήσεις όπλων και η στρατιωτική υποστήριξη στα κράτη της πρώτης γραμμής έχουν αυξηθεί. Οι τεχνολογικές κυρώσεις των ΗΠΑ απειλούν να καταστρέψουν την Huawei και άλλες κινεζικές εταιρείες. Το 2021, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Κίνας παραπονέθηκε ότι «μια εκστρατεία ολόκληρης της κυβέρνησης και ολόκληρης της κοινωνίας διεξάγεται για να ρίξει την Κίνα».

Η στροφή των Ηνωμένων Πολιτειών εναντίον της Κίνας συνέβαλε σε μια ευρύτερη αντίδραση κατά της ισχύος του Πεκίνου. Στην βορειοανατολική Ασία, η Ταϊβάν είναι πιο αποφασισμένη από ποτέ να διατηρήσει την de facto ανεξαρτησία της και η κυβέρνηση ενέκρινε μια τολμηρή νέα αμυντική στρατηγική που θα μπορούσε να καταστήσει το νησί εξαιρετικά δύσκολο να κατακτηθεί. Η Ιαπωνία συμφώνησε να συνεργαστεί στενά με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την αποτροπή της κινεζικής επιθετικότητας στην περιοχή. Μέσα από την δική του πολεμική, το Πεκίνο έδωσε στην αμερικανική-ιαπωνική συμμαχία έναν ανοιχτά αντι-κινεζικό χαρακτήρα.

Οι χώρες γύρω από την θάλασσα της Νότιας Κίνας αρχίζουν επίσης να αντισταθμίζουν έναντι της Κίνας. Το Βιετνάμ αποκτά κινητούς πυραύλους που θα έχουν βάση στην ξηρά, ρωσικά επιθετικά υποβρύχια, νέα μαχητικά αεροσκάφη, και πλοία επιφανείας εξοπλισμένα με προηγμένους πυραύλους κρουζ. Η Σιγκαπούρη έχει γίνει αθόρυβα σημαντικός στρατιωτικός εταίρος των ΗΠΑ. Η Ινδονησία αύξησε τις αμυντικές της δαπάνες κατά 20% το 2020 και άλλο 21% το 2021. Ακόμη και οι Φιλιππίνες, οι οποίες φλέρταραν την Κίνα για το μεγαλύτερο μέρος της θητείας του προέδρου Ροντρίγκο Ντουτέρτε, επαναλαμβάνουν τώρα τις αξιώσεις τους στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας και ενισχύουν τις αεροπορικές και ναυτικές περιπολίες.

Οι φιλοδοξίες της Κίνας προκαλούν μια αντίδραση και πέρα από την Ανατολική Ασία, από την Αυστραλία και την Ινδία έως την Ευρώπη. Οπουδήποτε το Πεκίνο πιέζει, μια αυξανόμενη ομάδα αντιπάλων αντιδρά. Ο Τετραμερής Διάλογος για την Ασφάλεια (Quadrilateral Security Dialogue, Quad) -μια στρατηγική εταιρική σχέση που περιλαμβάνει την Αυστραλία, την Ινδία, την Ιαπωνία, και τις Ηνωμένες Πολιτείες- έχει αναδειχθεί ως κομβικό σημείο της αντι-κινεζικής συνεργασίας μεταξύ των ισχυρότερων δημοκρατιών στον Ινδο-Ειρηνικό. Η νέα συμμαχία AUKUS (Αυστραλία–Ηνωμένο Βασίλειο–Ηνωμένες Πολιτείες) ενώνει τον πυρήνα της Αγγλόσφαιρας ενάντια στο Πεκίνο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες σφυρηλατούν επικαλυπτόμενους μίνι συνασπισμούς για να διασφαλίσουν ότι οι προηγμένες δημοκρατίες θα παραμείνουν μπροστά σε βασικές τεχνολογίες, ενώ το G-7 και το ΝΑΤΟ διατυπώνουν πιο σκληρές θέσεις για την Ταϊβάν και άλλα θέματα. Βεβαίως, η αντι-κινεζική συνεργασία παραμένει ένα έργο σε εξέλιξη, επειδή πολλές χώρες εξακολουθούν να βασίζονται στο εμπόριο με το Πεκίνο. Αλλά αυτές οι αλληλένδετες συνεργασίες θα μπορούσαν τελικά να σχηματίσουν μια θηλιά στο λαιμό του Πεκίνου.

ΑΠΩΛΕΙΑ ΙΣΧΥΟΣ

Η Κίνα είναι μια εγερθείσα δύναμη, όχι μια ανερχόμενη: έχει αποκτήσει τρομερές γεωπολιτικές δυνατότητες, αλλά οι καλύτερες μέρες της είναι πίσω της. Αυτή η διάκριση έχει σημασία, επειδή η Κίνα έχει βάλει στο στόχαστρο υπερβολικές φιλοδοξίες και τώρα μπορεί να μην είναι σε θέση να τις επιτύχει χωρίς δραστικές ενέργειες. Το ΚΚΚ στοχεύει να ανακτήσει την Ταϊβάν, να κυριαρχήσει στον δυτικό Ειρηνικό, και να διαδώσει την επιρροή του σε όλο τον κόσμο. Ο Σι έχει δηλώσει ότι η Κίνα επιδιώκει ένα «μέλλον όπου θα κερδίσουμε την πρωτοβουλία και θα έχουμε την κυρίαρχη θέση». Ωστόσο, αυτό το όνειρο αρχίζει να χάνεται, καθώς η ανάπτυξη επιβραδύνεται και η Κίνα αντιμετωπίζει έναν ολοένα και πιο εχθρικό κόσμο.