Η ειρήνη είναι ακόμα πιθανή στην Αιθιοπία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η ειρήνη είναι ακόμα πιθανή στην Αιθιοπία

Πώς να αποφευχθεί μια καταστροφή βαλκανικού τύπου στο Κέρας της Αφρικής

Ο Abyi μου έδωσε πολλές υποσχέσεις, μερικές από τις οποίες αρχικά τήρησε. Αφού αναγνώρισε για πρώτη φορά ότι τα στρατεύματα της Ερυθραίας είχαν εισέλθει στην σύγκρουση για να πολεμήσουν μαζί με τις δυνάμεις της Αιθιοπίας, ο Abiy εκπλήρωσε την δέσμευσή του να επισκεφθεί την πρωτεύουσα της Ερυθραίας, Ασμάρα, για να συζητήσει την απόσυρση των στρατευμάτων της Ερυθραίας με τον πρόεδρο Isaias Afwerki. Ο Abiy αναγνώρισε επίσης δημόσια ότι όλα τα μέρη της σύγκρουσης είχαν διαπράξει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εξέφρασε την ανάγκη για λογοδοσία. Δέχθηκε βελτιώσεις στην ανθρωπιστική πρόσβαση και επέτρεψε να προχωρήσει μια κοινή έρευνα ΟΗΕ-Αιθιοπικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ethiopian Human Rights Commission). Μέσα σε λίγες εβδομάδες, ωστόσο, αυτές οι αχτίδες ελπίδας είχαν ξεθωριάσει, καθώς ο Abiy άλλαξε πορεία [2] και προχώρησε στην πολεμική προσπάθεια.

Τα αποτελέσματα είναι τόσο ξεκάθαρα όσο και καταστρεπτικά. Λίγο περισσότερο από ένα χρόνο από την έναρξη αυτής της βάναυσης και τραγικής σύγκρουσης, περισσότεροι από 60.000 άνθρωποι έχουν τραπεί σε φυγή από την Αιθιοπία. Επισκέφθηκα μερικούς από αυτούς τον Απρίλιο στον προσφυγικό καταυλισμό Um Rakuba στο γειτονικό Σουδάν. Μεμονωμένας, οι ιστορίες τους για την αναγκαστική μετεγκατάσταση, τους βιασμούς, και τις άλλες μορφές εθνοτικής βίας ήταν σπαρακτικές. Όλες μαζί συνθέτουν την τραγωδία μιας ολόκληρης γενιάς.

Αν και οι ακριβείς αριθμοί των απωλειών είναι άγνωστοι, ο απολογισμός των θυμάτων της σύγκρουσης είναι τρομερός. Εκτός από τους 60.000 ανθρώπους που έχουν τραπεί σε φυγή από την χώρα, περισσότεροι από δύο εκατομμύρια έχουν εκτοπιστεί εσωτερικά. Πάνω από τους μισούς είναι γυναίκες και κορίτσια, πολλές από τις οποίες έχουν αντιμετωπίσει φρικτή βία λόγω φύλου. Ο πόλεμος έχει σκοτώσει χιλιάδες, έχει ωθήσει τουλάχιστον 400.000 ανθρώπους σε συνθήκες λιμού, και έχει αφήσει επτά εκατομμύρια ανθρώπους στην ανάγκη επείγουσας ανθρωπιστικής βοήθειας. Όλες οι πλευρές της σύγκρουσης έχουν διαπράξει θηριωδίες, σύμφωνα με διεθνείς ερευνητές.

ΕΠΙΛΕΓΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ [3] έχει ανταποκριθεί στην κρίση στο Tigray αναστέλλοντας την βοήθεια για την ασφάλεια στην κυβέρνηση του Abiy, επιβάλλοντας στοχευμένες κυρώσεις σε όσους πυροδοτούν την σύγκρουση και παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ανακαλώντας την προνομιακή εμπορική πρόσβαση που απολάμβανε η Αιθιοπία μέσω του Νόμου για την Ανάπτυξη και τις Ευκαιρίες της Αφρικής (African Growth and Opportunity Act). Με ενοποιημένη διακομματική φωνή, το Κογκρέσο των ΗΠΑ καταδίκασε τις ενέργειες της κυβέρνησης της Αιθιοπίας, των συμμάχων της, και του TPLF. Μαζί με τους γερουσιαστές Bob Menendez, Δημοκρατικό του Νιου Τζέρσεϊ, και τον Jim Risch, Ρεπουμπλικανό του Αϊντάχο, εισήγαγα πρόσφατα διακομματική νομοθεσία που απαιτεί υποχρεωτικές κυρώσεις στους δράστες της σύγκρουσης και στους παραβάτες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον τερματισμό των πωλήσεων όπλων και της βοήθειας για την ασφάλεια στην Αιθιοπία, και περιορισμούς στην υποστήριξη των ΗΠΑ για την χρηματοδότηση της Αιθιοπίας από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (International Monetary Fund).

Η σύγκρουση έχει πυροδοτήσει θυμό και διχασμό τόσο εντός της Αιθιοπίας όσο και σε ολόκληρη την αιθιοπική διασπορά, η οποία διχάζεται από τα συγκρουόμενα αφηγήματα για την εθνότητα [4], τον εθνικισμό, και την ιστορία. Την κατάσταση χειροτερεύει ένα τοξικό ψηφιακό περιβάλλον κατακλυσμένο από παραπληροφόρηση, προπαγάνδα, ρητορική μίσους, γενοκτονική ρητορική, και υποκινήσεις για βία. Αυτή η επικίνδυνη διαδικτυακή συζήτηση είχε συνέπειες στην πραγματική ζωή, οδηγώντας σε ορισμένες περιπτώσεις σε θηριωδίες. Τον Αύγουστο, για παράδειγμα, διαδόθηκαν φήμες στο Facebook ότι οι Quemant, μια εθνοτική μειονότητα στην περιοχή Amhara, υποστήριζαν τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Αμέσως μετά, υποστηρικτές της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της Αιθιοπίας φέρονται να έσυραν περισσότερους από δώδεκα Quemant από τα σπίτια τους στην πόλη Aykel και να τους έσφαξαν στον δρόμο.

Οκτώ μήνες αφότου συναντηθήκαμε με τον Abiy στην Αντίς Αμπέμπα, τον καλώ για άλλη μια φορά να επιλέξει τον δρόμο του συμβιβασμού και της ειρήνευσης που θα εμποδίσει την σύγκρουση να μετατραπεί σε γενοκτονία. Καλώ επίσης το TPLF και τους άλλους μαχητές να κάνουν το ίδιο. Οι δυναμικές στο πεδίο της μάχης έχουν αλλάξει δραστικά από τότε που ήμουν στην Αιθιοπία, καθώς το TPLF και οι σύμμαχοί του προφανώς έχουν σημειώσει σημαντικά κέρδη έναντι της κυβέρνησης του Abiy. Για τους ηγέτες εν μέσω μιας στρατιωτικής εκστρατείας, ξέρω ότι ο συμβιβασμός μπορεί να φαίνεται σαν αδυναμία, αλλά η ηγεσία απαιτεί προθυμία για συμβιβασμό. Το να αγνοείς πλήρως τον αντίπαλο δεν είναι ποτέ μια συνταγή επιτυχίας.

Καθώς οι αντάρτες κινούνται προς την Αντίς Αμπέμπα, οι εξαντλητικές συγκρούσεις, οι σφαγές και οι διαρκείς εθνοτικές διαιρέσεις δεν είναι απλώς πιθανές αλλά εξαιρετικά πιθανές. Δεν είναι, ωστόσο, αναπόφευκτες. Υπάρχει ακόμη η ευκαιρία και για τις δύο πλευρές να επιδείξουν πραγματική ηγεσία παύοντας τις εχθροπραξίες και προσερχόμενες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, επιδιώκοντας έναν γνήσιο εθνικό διάλογο για να χαράξουν μια πορεία προς τα εμπρός.