Αποκωδικοποιώντας τον Σι Τζινπίνγκ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Αποκωδικοποιώντας τον Σι Τζινπίνγκ

Πώς θα ερμηνεύσουν οι γραφειοκράτες της Κίνας την έκκλησή του για «κοινή ευημερία»;

Σε τοπικό επίπεδο, έχουν αναδυθεί ακόμη πιο συγκεκριμένες πολιτικές κοινής ευημερίας [5]. Πάρτε, για παράδειγμα, τον Jiaxing, έναν από τους πλουσιότερους δήμους της Zhejiang —και έναν [δήμο] που υπερηφανεύεται επίσης για τον υψηλό βαθμό οικονομικής ισότητας μεταξύ των κατοίκων του. Για να μειώσουν το χάσμα μεταξύ των αγροτικών και των αστικών περιοχών, οι Αρχές του Jiaxing έχουν χαλαρώσει το σύστημα εγγραφής των νοικοκυριών, έτσι ώστε όλοι οι κάτοικοι να έχουν το ίδιο επίπεδο πρόσβασης στις δημόσιες υπηρεσίες. Ο δήμος Jiaxing έχει επίσης διοχετεύσει πόρους σε εργαλεία υψηλής τεχνολογίας για την αύξηση της γεωργικής παραγωγής και προωθεί καινοτόμες πολιτικές που επιτρέπουν στις διοικήσεις των χωριών να πωλούν αχρησιμοποίητα τμήματα της «ποσόστωσης γης» (land quota) τους -την κυβερνητική άδεια για την χρήση αγροτικής γης για αστική ανάπτυξη- σε επιχειρήσεις με αντάλλαγμα έσοδα ή κυριότητα.

Η [επαρχία] Zhejiang αντιπροσωπεύει έναν πολλά υποσχόμενο δρόμο για κοινή ευημερία. Άλλα μέρη της Κίνας, ωστόσο, δεν απολαμβάνουν τα οικονομικά πλεονεκτήματα της Zhejiang και θα πρέπει να περιμένει κάποιος ότι η εφαρμογή της πολιτικής θα είναι εξαιρετικά άνιση, παρόλο που όλοι οι Κινέζοι γραφειοκράτες έχουν λάβει τo ίδιο σύνολο οδηγιών από το Πεκίνο.

ΕΠΕΚΤΕΙΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΚΙΝΕΖΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

Η ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο με τον οποίο οι Κινέζοι ηγέτες επικοινωνούν και κατευθύνουν την γραφειοκρατία φωτίζει αυτό που ο ιστορικός Odd Arne Westad αποκάλεσε, στο Foreign Affairs, «οι πηγές της κινεζικής συμπεριφοράς» [6] -μια φράση που παραπέμπει στο διάσημο δοκίμιο του Αμερικανού διπλωμάτη George Kennan σχετικά με τις πηγές της σοβιετικής συμπεριφοράς. Ο Westad υποστήριξε ότι αυτές οι πηγές περιλαμβάνουν την θεαματική οικονομική ανάπτυξη της Κίνας, την φιλοδοξία της να κυριαρχήσει στην Ασία, και τον κινεζικό εθνικισμό.

Το μανιφέστο του Σι στο Qiushi υπογραμμίζει τρεις επιπλέον παράγοντες. Πρώτον, η καπιταλιστική άνθηση της Κίνας είναι το πιο περήφανο επίτευγμα του ΚΚΚ αλλά, επίσης, και η πηγή μιας σειράς ρωγμών που απειλούν σήμερα την σταθερότητά του. Δεύτερον, οι Κινέζοι ηγέτες είναι ταυτόχρονα φιλόδοξοι και επιρρεπείς στο λάθος. Η αδυναμία του Σι να επιλύσει την ένταση μεταξύ του να εξημερώσει τον καπιταλισμό και του να διατηρήσει την ζωντάνια του, είναι μια ένδειξη των ορίων των φιλοδοξιών του. Τρίτον, η αποτελεσματικότητα όλων των μεγάλων στρατηγικών στην Κίνα, είτε εγχώριων είτε παγκόσμιων, βασίζεται στην εφαρμογή τους από εκατομμύρια γραφειοκράτες και συναφείς δρώντες. (Η παγκόσμια σύγχυση γύρω από την Πρωτοβουλία Μια Ζώνη Ένας Δρόμος [Belt and Road Initiative, BRI] του Σι δείχνει την εντυπωσιακή έλλειψη σχεδιασμού και συντονισμού στην εξωτερική πολιτική του ΚΚΚ).

Η αποκωδικοποίηση της κοινής ευημερίας απαιτεί να ληφθούν υπόψη και οι τρεις αυτές πρόσθετες πηγές. Η ανισότητα, η διαφθορά, οι ριψοκίνδυνες φούσκες των περιουσιακών στοιχείων, η ηθική παρακμή, και άλλα προβλήματα είναι αλληλένδετες κρίσεις που πηγάζουν από τον παρεοκρατικό καπιταλισμό (crony capitalism) της Κίνας. Όπως έχω γράψει [7], αυτά τα προβλήματα έχουν δημιουργήσει μια κινεζική εκδοχή της Αμερικανικής Επίχρυσης Εποχής. (American Gilded Age). Η κοινή ευημερία πρέπει να γίνει κατανοητή ως μια συντομογραφία των προσπαθειών του Σι να σώσει την Κίνα από την Επίχρυση Εποχή της και να την παραδώσει σε κάτι παρόμοιο με αυτό που βίωσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες κατά την Προοδευτική εποχή (Progressive era).

Φυσικά, ο Σι δεν μπορεί να παραδεχθεί ανοιχτά ότι η χώρα του αντιμετωπίζει προβλήματα παρόμοια με εκείνα που έχουν διαμορφώσει τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον καπιταλιστικό αντίπαλό της. Και το να διατυπώνει την εκστρατεία του ως μια μάχη κατά της ανισότητας επιτρέπει στον Σι να αποφύγει να αναγνωρίσει την πραγματικότητα μιας συστημικής κατάρρευσης που αντιμετωπίζει το ΚΚΚ. Αλλά σε αντίθεση με τους ηγέτες των ΗΠΑ, οι οποίοι βασίστηκαν σε δημοκρατικά μέτρα για να αντιμετωπίσουν τις υπερβολές του καπιταλισμού, ο Σι αναπτύσσει έναν συνδυασμό εντολών εκ των άνω, συνθημάτων, και προσαρμοστικής χάραξης πολιτικής. Η προσέγγισή του αντανακλά την ελπίδα του ΚΚΚ να πειραματιστεί και να κάνει μικρές διορθώσεις ώστε να εξέλθει από πολλές ταυτόχρονες κρίσεις, προκειμένου να αποφευχθεί ένας πιο θεμελιώδης μετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος.