Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα είναι ένα ιστορικό σημείο καμπής

Κάνοντας ποδήλατο κοντά στο Χάρκοβο, στην Ουκρανία, τον Μάιο του 2022. Serhii Nuzhnenko / Reuters
---------------------------------------------

Αλλά οι χώρες αναμένουν από την Γερμανία σαφώς περισσότερα. Όταν εργαζόμουν ως διπλωματικός σύμβουλος της Μέρκελ και ως πρεσβευτής της Γερμανίας στον ΟΗΕ, εντυπωσιάστηκα από τα πολλά αιτήματα εκπροσώπων άλλων χωρών που ζητούσαν περισσότερη γερμανική ηγεσία σε περιοχές τόσο ετερόκλητες όπως τα δυτικά Βαλκάνια, η ανατολική Ευρώπη, η Μεσόγειος, το Σαχέλ, η Κεντρική Ασία, ακόμη και η Λατινική Αμερική. Φυσικά, εκτιμούσαν τη Μέρκελ [15] και την ψυχραιμία της, αλλά σέβονταν επίσης την αφοσίωση της Γερμανίας σε μια εξωτερική πολιτική που δεν ήταν ούτε πατερναλιστική ούτε νεοαποικιοκρατική. Οι χώρες αναγνωρίζουν ότι η Γερμανία παραδίδει μεγάλο μέρος της οικονομικής της βοήθειας απευθείας στις υπηρεσίες του ΟΗΕ˙ επιδιώκει να υποστηρίξει αναπτυξιακούς και ειρηνευτικούς στόχους χωρίς να αποσπά οτιδήποτε άμεσα ως αντάλλαγμα.

Η κυβέρνηση του Σολτς έχει δεσμευτεί ότι η Γερμανία θα αναλάβει περισσότερες ευθύνες στην διεθνή σκηνή. Η Γερμανία [16] μπορεί να προωθήσει την σταθερότητα στα Βαλκάνια, στην Ανατολική Ευρώπη, στην Κεντρική Ασία, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, και στην Βόρειο και την υποσαχάρια Αφρική μέσω της ενεργητικής διπλωματίας, της διεξαγωγής συνεδρίων, της φιλοξενίας βασικών παικτών, και της εμπλοκής άλλων, με όλα τα ειρηνικά μέσα που έχει στην διάθεσή της. Ο Σολτς έχει υποσχεθεί επίσης να ενδυναμώσει την δέσμευση της Γερμανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Γερμανία ως χώρα μπορεί να κάνει πολλά για να στηρίξει και να συμβάλει στην σταθεροποίηση της ευρύτερης γειτονιάς της Ευρώπης, αλλά μόνο μια ισχυρότερη Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να κάνει την διαφορά παγκοσμίως.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΞΑΙΡΕΤΙΣΜΟ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν ο πιο ισχυρός παγκόσμιος δημοκρατικός δρων, αλλά παρουσιάζουν επίσης μια μεγάλη πρόκληση. Το 2019, διαμαρτυρήθηκα σε ένα μέλος της κυβέρνησης Τραμπ για την ασέβεια που έδειξε στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας τα οποία εγκρίθηκαν κατά την διάρκεια της κυβέρνησης Ομπάμα. Ο αξιωματούχος απάντησε ότι η κυβέρνησή του θεωρούσε άκυρες εκείνες τις διεθνείς υποχρεώσεις που είχαν τεθεί σε ισχύ από την προκάτοχό της. Και πάλι, έμεινα άναυδος. Είχα συναντήσει ένα ιδιαίτερα πεισματικό είδος αμερικανικού εξαιρετισμού, της ιδέας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν πάνω από τον υπόλοιπο κόσμο – και πάνω από τους κανόνες του υπόλοιπου κόσμου. Σίγουρα, σε όλη την διάρκεια του εικοστού αιώνα οι Ηνωμένες Πολιτείες προώθησαν την δημοκρατία και το κράτος του διεθνούς δικαίου. Ωστόσο, δυσκολεύονται ακόμη να αποδεχθούν ότι και αυτές υπόκεινται σε αυτό το Δίκαιο, όπως αποδεικνύεται από τις ενέργειές τους στον πόλεμο του Βιετνάμ και στην εισβολή στο Ιράκ το 2003, καθώς και από τις καταχρήσεις [εξουσίας] στον Κόλπο του Γκουαντάναμο και στην φυλακή του Αμπού Γκράιμπ στο Ιράκ.

Η βασισμένη σε κανόνες διεθνής τάξη θα επικρατήσει μόνο εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμευτούν σε αυτήν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες του εικοστού πρώτου αιώνα δεν είναι πλέον η μόνη υπερδύναμη που μπορεί να ελέγξει τις εξελίξεις παγκοσμίως [και] που έχει την ικανότητα και την εσωτερική υποστήριξη να παρεμβαίνει παγκοσμίως. Χωρίς πραγματικό συντονισμό με τους συμμάχους της, η κυβέρνηση Μπάιντεν αποσύρθηκε βιαστικά από το Αφγανιστάν [17] το 2021, εφαρμόζοντας την αμήχανη συμφωνία που δρομολόγησε η κυβέρνηση Τραμπ και αφήνοντας τον αφγανικό πληθυσμό στα χέρια των Ταλιμπάν, οι οποίοι δεν σέβονται τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως των γυναικών. Πολλοί από τους Αμερικανούς φίλους μου δεν είδαν οποιοδήποτε πρόβλημα με την χαοτική και μονομερή φύση της απόσυρσης. Δεν διαφώνησαν με το πώς η δημοκρατική αφγανική κυβέρνηση βρέθηκε σε μια αδιανόητη (και καταδικασμένη) κατάσταση, ούτε με το πώς η απόσυρση αιφνιδίασε τους συμμάχους των ΗΠΑ. Η αίσθηση των φίλων μου ήταν ότι ήταν απαραίτητη μια γρήγορη απόσυρση για να επικεντρωθεί η χώρα στις πολλές προκλήσεις που αντιμετώπιζε στο εσωτερικό: στην εκπαίδευση, στην υγεία, στις υποδομές, στις εισοδηματικές ανισότητες κ.λπ. Η αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν ήταν μια σαφής απόδειξη της σταδιακής απόσυρσής τους από την διεθνή διαχείριση κρίσεων και μια έκκληση για δράση σε άλλους: μια ευρύτερη παγκόσμια συμμαχία, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, πρέπει να καλύψει το κενό.

Η απροθυμία να δράσουν έχει στοιχίσει στις Ηνωμένες Πολιτείες στο παρελθόν. Για πολλούς συμμάχους των ΗΠΑ, η απόφαση της κυβέρνησης Ομπάμα να μην επέμβει στρατιωτικά στην Συρία το 2012 -ακόμα και αφότου το καθεστώς Άσαντ διέσχισε την κόκκινη γραμμή της Ουάσιγκτον, χρησιμοποιώντας χημικά όπλα εναντίον του λαού της- ήταν σημείο καμπής. Ο Ομπάμα δίστασε, ενθυμούμενος τις εμπειρίες των ΗΠΑ στο Βιετνάμ, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, και στην Λιβύη, όλες χώρες όπου οι στρατιωτικές επεμβάσεις δεν απέφεραν τα επιθυμητά αποτελέσματα, αλλά οδήγησαν σε παρατεταμένες επιχειρήσεις, τεράστιο ανθρώπινο και οικονομικό κόστος, και συνεχιζόμενη αναταραχή. Οι μεγάλοι αντίπαλοι των Ηνωμένων Πολιτειών, η Κίνα και η Ρωσία, το πρόσεξαν —και εκμεταλλεύτηκαν την παθητικότητα του Ομπάμα. Έκτοτε, έχουν διευρύνει επιθετικά την σφαίρα επιρροής τους και έχουν παραβιάσει αδίστακτα το διεθνές δίκαιο - η Ρωσία στην Ουκρανία, στην Λιβύη, και στην Συρία, και η Κίνα στο Χονγκ Κονγκ, στην Θάλασσα της Νοτίου Κίνας, και με την πολιτική της απέναντι στις μειονοτικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των Ουιγούρων. Η αστάθεια της κυβέρνησης Τραμπ δεν έκανε τίποτα για να περιορίσει τις επεκτατικές φιλοδοξίες του Πεκίνου και της Μόσχας.