Το πραγματικό τέλος της Pax Americana

Την ίδια στιγμή, η Ασία είναι πιθανό να γίνει πιο ευρωπαϊκή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διατηρήσουν τη μετατόπισή της εστίασης τους στον Ινδο-Ειρηνικό [15], αλλά το οικονομικό και στρατιωτικό τους βάρος θα συρρικνωθεί συγκριτικά με αυτό της Κίνας. Ως αποτέλεσμα, το Τόκιο και άλλες περιφερειακές δυνάμεις πιθανότατα θα ενδυναμώσουν τους δεσμούς τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά θα συνεχίσουν να διαφοροποιούνται, πέρα από τις παραδοσιακές τους συμμαχίες με την Ουάσιγκτον. Όπως το έθεσε ο Michishita: «αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να προσκαλέσουμε περισσότερους φίλους στη συμμαχία Ιαπωνίας-ΗΠΑ». Ήδη αναδύεται μια νέα ασιατική τάξη πραγμάτων που περιλαμβάνει δεσμούς με τις Ηνωμένες Πολιτείες και στενότερη συνεργασία μεταξύ δυνάμεων όπως η Αυστραλία, η Ινδία, η Ιαπωνία, οι Φιλιππίνες, η Σιγκαπούρη και το Βιετνάμ. Ο Jimbo λέει ότι οι ασιατικές χώρες δεν θα σχηματίσουν μια συμμαχία παρόμοια με το ΝΑΤΟ, αλλά μάλλον θα αυξήσουν την συνεργασία σε τομείς όπως οι πληροφορίες, η ασφάλεια των θαλασσών και η επιβολή του νόμου. Στις συναλλαγές και στο εμπόριο, ένα ορισμένο επίπεδο περιφερειακής ολοκλήρωσης έχει ήδη προκύψει χωρίς την συμμετοχή της Ουάσιγκτον, μέσω της Συνολικής και Προοδευτικής Συμφωνίας για την Συνεργασία Εκατέρωθεν του Ειρηνικού (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership) - η οποία διαμορφώθηκε αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες απομακρύνθηκαν από τον προκάτοχό της - και της Περιφερειακής Συνολικής Οικονομικής Συνεργασίας (Regional Comprehensive Economic Partnership).

Όσον αφορά την ασφάλεια, θα μπορούσε να αναδυθεί ένας πιο ισορροπημένος καταμερισμός εργασίας. Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να αναλάβουν πιο άμεση ευθύνη για την ασφάλεια στην ανατολική Ευρώπη, στα Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή. Στην Ασία, οι περιφερειακές δυνάμεις θα πρέπει να επενδύσουν περισσότερο στις δικές τους ικανότητες να εξισορροπήσουν την κινεζική επιρροή στην περιοχή. Ο Elbridge Colby, ο οποίος υπηρέτησε ως αναπληρωτής υφυπουργός Άμυνας των ΗΠΑ στην κυβέρνηση Τραμπ, το έθεσε ως εξής σε μια συνέντευξη στο [περιοδικό] Nikkei Asia [16]: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται 5.000 μίλια μακριά από την Ιαπωνία και την Ταϊβάν, επομένως χρειαζόμαστε από την Ιαπωνία να κάνει περισσότερα». Και καθώς τα θέατρα της Ευρώπης και του Ινδο-Ειρηνικού συνδέονται περισσότερο -ιδιαιτέρως μέσω της σινο-ρωσικής προσέγγισης- είναι πιθανό ακόμη και να αλληλοϋποστηριχθούν οι ευρωπαϊκές και οι ασιατικές δυνάμεις. Η Ιαπωνία και η Νότιος Κορέα, για παράδειγμα, ίσως ζητούσαν από τους Ευρωπαίους να ανταποδώσουν την δική τους υποστήριξή για κυρώσεις στην Ρωσία. Το αποτέλεσμα θα ήταν πιο περίπλοκες περιφερειακές τάξεις πραγμάτων, στις οποίες οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, αλλά δεν θα έχουν πλέον το γενικό πρόσταγμα.

ΕΝΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΕΙΔΟΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ

Η κυβέρνηση Μπάιντεν ελπίζει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα εδραιώσει μια παγκόσμια συμμαχία δημοκρατιών, βάζοντας τόσο την Ρωσία όσο και την Κίνα σε θέση άμυνας. Ως αποτέλεσμα, το Πεκίνο θεωρεί την σύγκρουση ως έναν πόλεμο πληρεξουσίων που στοχεύει εν μέρει στην αποδυνάμωση της Κίνας, πείθοντας τις ασιατικές χώρες για τους παραλληλισμούς μεταξύ της Ουκρανίας και της Ταϊβάν. Η άλλη όψη αυτού του νομίσματος, φυσικά, είναι η προσπάθεια της Ουάσιγκτον να πείσει τους Ευρωπαίους ότι εάν θέλουν να συνεχίσουν να επωφελούνται από την υποστήριξη των ΗΠΑ, θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τις Ηνωμένες Πολιτείες εναντίον της Κίνας.

Όμως, καθώς η Γερμανία και η Ιαπωνία γίνονται πιο ισχυρές και πιο ενσωματωμένες στις αντίστοιχες περιφερειακές τάξεις ασφαλείας τους, είναι πιθανό να γίνουν πιο διεκδικητικές στον καθορισμό της δικής τους ατζέντας. Είναι αυτό ακριβώς που συνέβη στη Μέση Ανατολή, όπου η περιχαράκωση των ΗΠΑ έχει κάνει τις χώρες λιγότερο πρόθυμες να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ουάσιγκτον χωρίς να λάβουν κάτι ως αντάλλαγμα. Η Σαουδική Αραβία, για παράδειγμα, απέρριψε τα αιτήματα των ΗΠΑ να καταδικάσει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου για να καλύψει την αυξημένη ζήτηση. Αντίθετα, το Ριάντ συνεργάστηκε με τη Μόσχα για να διατηρήσει τις τιμές του πετρελαίου σε υψηλά επίπεδα. Άλλοι σύμμαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, έχουν αντισταθεί με παρόμοιο τρόπο στις απαιτήσεις των ΗΠΑ.

Πολλοί Αμερικανοί αναλυτές και αξιωματούχοι φαίνεται να πιστεύουν ότι το ιστορικό χρέος των συμμάχων των ΗΠΑ σημαίνει ότι μπορεί να αναμένεται από αυτούς να συνταχθούν με τις Ηνωμένες Πολιτείες εναντίον της Κίνας σε όλο και περισσότερους τομείς και με ολοένα μεγαλύτερο κόστος. Ο Τραμπ παρείχε την τέλεια απεικόνιση αυτού όταν απείλησε να αποσυρθεί από το ΝΑΤΟ, ενόσω απαιτούσε από τους Ευρωπαίους να απαγορεύσουν τον κινεζικό τεχνολογικό γίγαντα Huawei από τα 5G δίκτυά τους.