Η επόμενη κίνηση του Πούτιν στην Ουκρανία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η επόμενη κίνηση του Πούτιν στην Ουκρανία

Επιστράτευση, υποχώρηση, ή κάτι ενδιάμεσο;

Δεδομένων των εγχώριων κινδύνων που συνδέονται τόσο με την επιστράτευση όσο και με την υποχώρηση, ο Πούτιν μπορεί κάλλιστα να προσπαθήσει να βρει μια μέση οδό. Για την Ουκρανία και την Δύση, αυτή η επιλογή θα ήταν λιγότερο επικίνδυνη από μια πλήρη επιστράτευση, αλλά εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή πρόκληση στους επόμενους μήνες και χρόνια. Αναζητώντας νέους τρόπους για την διεξαγωγή του πολέμου χωρίς τους κινδύνους της επιστράτευσης, ο Πούτιν θα μπορούσε να έχει πολλές κατευθύνσεις για δράση. Μπορεί να προσπαθήσει να προχωρήσει με μυστική επιστράτευση —στρατολογώντας βίαια εθελοντές, στρατεύσιμους, και μισθοφόρους της Βάγκνερ, όπως και κρατούμενους από ρωσικές ποινικές φυλακές. Μπορεί να εξαπολύσει νέες τρομοκρατικές ενέργειες εναντίον του ουκρανικού πληθυσμού, για παράδειγμα χτυπώντας κρίσιμες υποδομές, όπως τα αποθέματα ενέργειας και νερού, για να σπάσει την βούληση του πληθυσμού καθώς πλησιάζει ο χειμώνας. Μπορεί επίσης να αυξήσει τις επιθέσεις σε βασικούς πολιτικούς στόχους, όπως νοσοκομεία και σχολεία, και να καταφύγει σε πιο άσχημες επιθέσεις, όπως με θερμοβαρικά όπλα, που έχουν καταστροφική επίδραση στο περιβάλλον τους. Εν ολίγοις, μπορεί να προσπαθήσει να επαναλάβει τις ακραίες τακτικές που χρησιμοποίησε στην Συρία. Ταυτόχρονα, για να αναστηλώσει την υποστήριξη στο πρόσωπό του, ο Πούτιν μπορεί να βρει νέους τρόπους για να καταστείλει την διαφωνία και να καταδιώξει τους «προδότες» εγχωρίως.

Η επιλογή αυτής της μέσης οδού θα ήταν χαρακτηριστική της αναποφασιστικότητας του Πούτιν σε έντονες καταστάσεις. Αντί για μια εξαγγελθείσα επιστράτευση, μπορεί να χρησιμοποιήσει μέτριους νέους πόρους για να πετύχει μικρές επιτυχίες εναντίον της Ουκρανίας σε περιοχές όπου η θέση της Ρωσίας είναι ισχυρότερη. Μπορεί επίσης να προκαλέσει όλεθρο σε περιοχές της Ουκρανίας που δεν εκτίθενται άμεσα σε μάχες, επιτιθέμενος σε κρίσιμες υποδομές, διαταράσσοντας κάθε αίσθηση ομαλότητας σε όλη την Ουκρανία, και κάνοντας ό,τι μπορεί για να εμποδίσει τις προσπάθειες των ΗΠΑ και της Ευρώπης να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση. Με αυτόν τον τρόπο, ο Πούτιν θα προσπαθήσει να διατηρήσει την ατμόσφαιρα κινδύνου που στοιχειώνει την Ουκρανία από τον Φεβρουάριο του 2022. Εάν έχει πρόβλημα να ελέγξει το αφήγημα στο εσωτερικό, καθώς αυτός κάποτε ήταν ένας πόλεμος που η Ρωσία υποτίθεται ότι θα κέρδιζε εύκολα, μπορεί να χρησιμοποιήσει βία για να συντρίψει τους διαφωνούντες. Για αυτά, η κυβέρνησή του είναι καλά εξοπλισμένη.

Αυτή η μέση οδός θα απαιτήσει αποφασιστικότητα και υπομονή από την Δύση. Ο Πούτιν θα στοιχηματίσει στη μείωση της υποστήριξης προς την Ουκρανία από την Ευρώπη και την Δύση, καθώς παλεύουν με μια ενεργειακή κρίση για τον ερχόμενο χειμώνα τουλάχιστον. Ένας όλο και πιο βάναυσος πόλεμος στην Ουκρανία θα μπορούσε να οδηγήσει σε περισσότερες εκκλήσεις για τερματισμό των εχθροπραξιών ανεξάρτητα από τις συνθήκες που θα επιβάλλονται στην Ουκρανία. Ακόμη και αν οι ευρωπαϊκές χώρες δεν πιέσουν ανοιχτά το Κίεβο, ενδέχεται να περιορίσουν την στρατιωτική υποστήριξη με το επιχείρημα ότι τα αποθέματά τους και οι οικονομικές τους δυνατότητες είναι υπερβολικά εκτεταμένες. Οι επιτυχίες της Ουκρανίας στην περιοχή του Χάρκοβου θα αναβάλουν αυτό το είδος της πολεμικής κόπωσης για λίγο. Αλλά δεν είναι σαφές εάν η Ουκρανία μπορεί να επαναλάβει την επιτυχία της και την τόνωση του ηθικού που έδωσε στον δικό της πληθυσμό και στο Δυτικό κοινό.

Η ΥΠΟΜΟΝΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΩΝ, Ο ΓΚΡΕΜΟΣ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ

Τόσο για την Ουκρανία όσο και για τους Δυτικούς συμμάχους της, θα ήταν προτιμότερο η Ρωσία να μην κάνει επιστράτευση. Ένα καλύτερο αποτέλεσμα είναι να εγκαταλείψει ο Πούτιν την προοπτική της νίκης. Αλλά τα μέσα για να επηρεάσει κανείς τις επιλογές του Πούτιν είναι περιορισμένα. Ένα είναι να διατηρηθεί το status quo, στο οποίο η παροχή όπλων και πληροφοριών έχουν βοηθήσει τον ουκρανικό στρατό να ευημερήσει. Οι Ουκρανοί έχουν ήδη αποδείξει ότι το πολιτικό τους σύστημα είναι αρκετά ανθεκτικό για να διατηρήσει την πολεμική προσπάθεια. Έχουν ήδη αποδείξει ότι διαθέτουν εξαιρετική μαχητική ικανότητα και ικανή στρατιωτική ηγεσία. Η σύζευξη αυτών των εσωτερικών δυνάμεων με τα εξελιγμένα όπλα που η Δύση είναι ολοένα και πιο έτοιμη να εφοδιάσει, εκφόβισε τους Ρώσους στρατιώτες γύρω από το Χάρκοβο. Το αν έχει εκφοβίσει επίσης το Κρεμλίνο είναι μια εικασία, αλλά το Κρεμλίνο μπορεί να αγνοήσει την αυξανόμενη στρατιωτική δύναμη της Ουκρανίας μόνο για λίγο καιρό. Όσο μεγαλύτερη είναι αυτή η δύναμη, τόσο λιγότερα μπορεί να επιτύχει η Ρωσία στην Ουκρανία. Μέρα με τη μέρα, η Ουκρανία αποκτά αποτρεπτική ισχύ.

Δεδομένης αυτής της αναδυόμενης πραγματικότητας, η Δύση μπορεί να ελπίζει ότι ο Πούτιν ίσως να εσωτερικεύσει την λογική των ορίων της Ρωσίας και των ικανοτήτων της Ουκρανίας. Στην καλύτερη περίπτωση, ο Πούτιν θα δεχόταν τις τακτικές και στρατηγικές οπισθοδρομήσεις που ξεκίνησαν στις αρχές Σεπτεμβρίου, όχι με όρους Αποκάλυψης, αλλά ως αποτέλεσμα στρατιωτικών επιλογών που θα καθορίσουν το εύρος και τους στόχους των τελικών διαπραγματεύσεων. Η Ουκρανία έχει βελτιώσει σημαντικά την διαπραγματευτική της θέση τις τελευταίες ημέρες και εβδομάδες. Η Ρωσία δεν έχει ακόμη αναγνωρίσει τη μεταβληθείσα ισορροπία δυνάμεων και δεν έχει ακόμη μειώσει τις απαιτήσεις της, αλλά μπορεί να ωφεληθεί από αυτό στο μέλλον, όταν βρεθεί αντιμέτωπη με τις ταχέως φθίνουσες αποδόσεις του πολέμου. Εάν ο Πούτιν παρατήσει τη νίκη εγκαταλείποντας τις επιθετικές επιχειρήσεις, ακόμη και αν -όπως είναι πιθανό- αρνηθεί να διαπραγματευτεί, θα ήταν μια μερική νίκη για την Ουκρανία και μια μερική νίκη για την Δύση. Κάτι τέτοιο μπορεί να φαίνεται ως μη ικανοποιητικό. Ωστόσο, σε σχέση με το σημείο που βρισκόταν η Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, θα ήταν ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα.