Τι σημαίνει η επιστράτευση για την Ρωσία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τι σημαίνει η επιστράτευση για την Ρωσία

Το τέλος της συμφωνίας του Πούτιν με τον λαό

Ο Πούτιν αντιμετωπίζει τώρα ένα τιμωρητικό χρονοδιάγραμμα. Δεν μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο γρήγορα και ίσως να μην είναι σε θέση να τον κερδίσει καθόλου. Ίσως να είναι σε θέση να ελιχθεί προς ένα αποτέλεσμα που μπορεί να αποδεχθεί ο ίδιος και η χώρα του, αλλά αυτό μπορεί να είναι ένα πολυετές έργο. Για τους απλούς Ρώσους, αυτή η εποχή θα χαρακτηριστεί από πόνο, απώλεια, και βάσανα. Ο πόλεμος θα καταπνίξει τις απολαύσεις της ειρήνης. Οι πόλεμοι από επιλογή είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στη μείωση του ενθουσιασμού του κοινού. Από αυτή την άποψη, ο Πούτιν μπορεί να ωφεληθεί από τη μελέτη της ιστορίας του σοβιετικού πολέμου στο Αφγανιστάν. Από μόνος του δεν προκάλεσε την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά καθώς όλο και περισσότερες οικογένειες έβλεπαν τους γιους τους να επιστρέφουν σε σακούλες, η επίγνωση των απωλειών προκάλεσε δυσαρέσκεια. Ο πόλεμος κατέστρεψε τη νομιμοποίηση της κυβέρνησης. Μαζί με πολλούς άλλους καταλύτες, επιτάχυνε την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.

Η επιστράτευση θα κάνει το εσωτερικό τοπίο πολύ πιο δύσκολο για να ελίσσεται ο Πούτιν σε αυτό. Έχει κάνει πολλούς πολέμους ως πρόεδρος της Ρωσίας, αλλά δεν υπήρξε ποτέ πρόεδρος εν καιρώ πολέμου. Θα πρέπει να αναγκάσει εκατοντάδες χιλιάδες νεαρούς άνδρες να φορέσουν στολή. Τα γενικά προβλήματα ηθικού που σχετίζονται με τους στρατεύσιμους θα διασταυρωθούν με τα συγκεκριμένα προβλήματα ηθικού που αντιμετωπίζει ο ρωσικός στρατός στην Ουκρανία: κακή οργάνωση, κακή απόδοση, μεγάλες απώλειες, και εξάντληση.

Ο Πούτιν θα πρέπει επίσης να επιστρατεύσει την κοινή γνώμη. Δεν θα επιτρέπεται πλέον στους Ρώσους να κρατούν αποστάσεις από το κράτος, παραχωρώντας του ατιμωρησία και λαμβάνοντας σε αντάλλαγμα ιδιωτικότητα. Ο Πούτιν έχει παραβιάσει τους όρους της συμφωνίας του με τον λαό. Θα τους ζητηθεί να επιδείξουν τον ενθουσιασμό τους για τον πόλεμο. Η παροχή κινήτρων για την υποστήριξη για τον πόλεμο και η αποτροπή της εναντίωσης σε αυτόν θα είναι κυβερνητικά έργα. Το Κρεμλίνο δεν θα προσεγγίσει αυτό το καθήκον με ελαφρύ τρόπο, και θα βάλει σε δοκιμασία την ιδεολογική καλή πίστη του Πούτιν. Τα συστατικά που συνέθεσαν την ρωσική πολιτική κουλτούρα κατά την εποχή του Πούτιν -ένα σύνθετο μείγμα σοβιετικών, μετασοβιετικών, αυτοκρατορικών ρωσικών, και σύγχρονων ρωσικών στοιχείων- θα πρέπει να αντικατασταθούν από έναν πιο σκληρό, πιο φανερό ρωσικό φιλοπόλεμο εθνικοπατριωτισμό (jingoism). Εν τω μεταξύ, αυξανόμενοι αριθμοί ανθρώπων θα προσπαθήσουν να εγκαταλείψουν την χώρα, να δωροδοκήσουν για την έξοδο τους από τις στρατιωτικές υπηρεσίες, ή να εγκαταλείψουν τον στρατό.

Η επιστράτευση θα συνεπάγεται πάταξη της μετανάστευσης. Πριν από τα τέλη Σεπτεμβρίου, είναι πιθανό τα σύνορα να κλείσουν σε αυτούς που είναι επιλέξιμοι για τον στρατό. Οι αντιπολεμικοί Ρώσοι, και όσοι προηγουμένως πίστευαν ότι μπορούσαν να αγνοήσουν τον πόλεμο, θα μείνουν κολλημένοι στα σπίτια τους. Η κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει απειλές ή βία για να αναγκάσει την σιωπή τους. Μια νευρική κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει την πιθανώς εύφλεκτη, αν και ανοργάνωτη, δύναμη της διαμαρτυρίας. Το Κρεμλίνο ίσως επίσης να χρειαστεί να ανοίξει άλλα μέτωπα καταστολής, στραμμένα στους εθνικιστικούς κύκλους που επί μήνες ζητούσαν επιστράτευση και που μπορούν να κατευναστούν μόνο με νίκες στο πεδίο της μάχης, τις οποίες η επιστράτευση ίσως να μην προσφέρει. Μερικοί από αυτούς τους πολεμοκάπηλους είναι εξέχουσες πολιτικές προσωπικότητες. Ο Πούτιν μπορεί να χρειαστεί να καταστείλει όχι μόνο τις διαδηλώσεις στους δρόμους και τα κινήματα της αντιπολίτευσης, αλλά και στελέχη που μπορεί να είναι έτοιμα να σκεφτούν να τον παραγκωνίσουν.

ΧΩΡΙΣ ΓΥΡΙΣΜΟ

Η δημιουργία ενός λειτουργικού αποτελέσματος στην Ουκρανία είναι πιθανώς πέρα από την αντίληψη του Πούτιν σε αυτό το σημείο. Ο ουκρανικός στρατός είναι πολύ ισχυρός ώστε η κυβέρνηση του Κιέβου να μπορεί να κάνει παραχωρήσεις στη Μόσχα, ακόμη κι αν ήθελε να διαπραγματευτεί τον τερματισμό των μαχών. Ο πόλεμος ήταν πολύ βάναυσος για να τον συγχωρήσουν και να τον ξεχάσουν οι Ουκρανοί.

Ωστόσο, ο Πούτιν επίσης δεν θα υποχωρήσει. Θα αναζητήσει τρόπους να παρατείνει τον πόλεμο, κάτι που δεν του είναι καθόλου αδύνατο. Η επιστράτευση θα του επιτρέψει να οδηγήσει νέους στρατιώτες στον πόλεμο και ίσως να πραγματοποιήσει αιφνιδιαστικές επιθέσεις. Μπορεί να αναβάλει τις χειρότερες συνέπειες ενός καταστροφικού πολέμου, παρόλο που μια αποδιοργανωμένη επιστράτευση μπορεί να καταλήξει να επιβαρύνει τον ρωσικό στρατό. Όσο πιο μακροχρόνιος είναι ο πόλεμος, τόσο πιο πιθανό είναι ότι η οικονομική κατάρρευση στην Ουκρανία ή η πολιτική αναταραχή στην Ευρώπη ή στις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να ανοίξει ευκαιρίες για την Ρωσία. Είναι μια ζοφερή στρατηγική και από πολλές απόψεις μια στρατηγική χαμηλών πιθανοτήτων, αλλά είναι μια στρατηγική ανάλογη με τις δυνατότητες της Ρωσίας.