Τι θα χρειαστεί για να αποτραπεί η Κίνα στο Στενό της Ταϊβάν

Η Κίνα εξαλείφει επίσης την de facto κεντρική γραμμή στο Στενό της Ταϊβάν, η οποία έχει χρησιμεύσει ως σημαντική οριοθέτηση για τον φυσικό διαχωρισμό των κινεζικών και των ταϊβανέζικων στρατών. Τόσο το Πεκίνο όσο και η Ταϊπέι τίμησαν την κεντρική γραμμή για δεκαετίες και αποδείχθηκε αξιοσημείωτα ανθεκτική ακόμη και όταν οι σχέσεις μεταξύ των δύο στρατών άρχισαν να επιδεινώνονται το 2016. Μετά την επίσκεψη [1] της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι, στην Ταϊβάν τον Αύγουστο του 2022, ωστόσο, το Πεκίνο περιφρόνησε σταθερά την κεντρική γραμμή και αρνήθηκε ακόμη και την ύπαρξή της εξ αρχής, αυξάνοντας τον κίνδυνο ενός επεισοδίου.

Ο κινεζικός στρατός κινείται τώρα προς μια ακόμη πιο επικίνδυνη κατεύθυνση. Διεξάγει ναυτικές επιχειρήσεις ακριβώς έξω από την συνορεύουσα ζώνη της Ταϊβάν, τα 24 ναυτικά μίλια που εκτείνονται από τις παράκτιες γραμμές βάσης του νησιού. Από τρία έως οκτώ κινεζικά πολεμικά πλοία επιχειρούν τώρα τακτικά κοντά στην ζώνη αυτή. Αυτή η παρουσία προσφέρει στον κινεζικό στρατό ελάχιστα οφέλη στην συλλογή πληροφοριών ή στην επιχειρησιακή ετοιμότητα, αλλά αναδεικνύει την αδυναμία της Ταϊβάν -και, κατ' επέκταση, των Ηνωμένων Πολιτειών- να αποτρέψουν την διάβρωση της ασφάλειας της Ταϊβάν.

Η Κίνα ίσως επίσης σύντομα να στραφεί στη «νομιμοφροσύνη», ή την χρήση του δικαίου ως εργαλείο σύγκρουσης στην γκρίζα ζώνη, για να αυξήσει περαιτέρω τις εντάσεις στο Στενό της Ταϊβάν. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να δηλώσει μονομερώς ότι ελέγχει τα χωρικά ύδατα ή τον εναέριο χώρο της Ταϊβάν, επειδή, κατά την άποψή της, η Ταϊβάν αποτελεί τμήμα της Κίνας. Αυτό θα χρησίμευε στην συνέχεια ως πρόσχημα για μια ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση, όπως η πλεύση πλοίων εντός των χωρικών υδάτων της Ταϊβάν ή ακόμη και η πτήση στρατιωτικών αεροσκαφών πάνω από το νησί. Κάτι τέτοιο θα ανάγκαζε την Ταϊβάν είτε να αγνοήσει μια κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας της είτε να ρίξει τον πρώτο πυροβολισμό και να διακινδυνεύσει να χαρακτηριστεί ως προβοκάτορας. Σε ένα άλλο πιθανό σενάριο, το Πεκίνο θα μπορούσε να απαιτήσει από τα πολιτικά πλοία που κατευθύνονται προς την Ταϊβάν να υποβληθούν σε κινεζικό τελωνειακό έλεγχο με το σκεπτικό ότι έχει δικαιοδοσία στα ύδατα και τον εναέριο χώρο γύρω από την Ταϊβάν.

Ενώ η Κίνα ακολουθεί μια στρατηγική αιχμής, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δώσει προτεραιότητα στην δημιουργία προστατευτικών ορίων και ανοικτών γραμμών επικοινωνίας. Για το Πεκίνο, η εστίαση των ΗΠΑ στην αποκλιμάκωση των εντάσεων χρησιμεύει ως απόδειξη ότι η στρατηγική της Κίνας λειτουργεί. Σίγουρα, η Ουάσινγκτον θα πρέπει να αποδείξει στους συμμάχους και τους εταίρους της ότι επιδιώκει να διαχειριστεί με υπευθυνότητα τον αμερικανοκινεζικό ανταγωνισμό [2] και να ρίξει το βάρος στο Πεκίνο για την μη ανταπόκρισή του με τον ίδιο τρόπο. Αλλά με το να σηματοδοτούν την δυσφορία τους για τις τριβές, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν στην Κίνα μια πηγή μόχλευσης. Καθώς η Ουάσινγκτον επιδιώκει την σταθερότητα, το Πεκίνο παρουσιάζεται ως απρόβλεπτο, προκειμένου να δημιουργήσει χώρο για την περαιτέρω ανατροπή της ισορροπίας ισχύος στο Στενό της Ταϊβάν υπέρ του.

Αντίθετα, για να προλάβει τον κίνδυνο σύγκρουσης, η Ουάσινγκτον θα πρέπει να αποδείξει ότι είναι άνετη με τη μεγαλύτερη ένταση στις αμερικανοκινεζικές σχέσεις. Ο Σι μετατοπίζει την βάση της πολιτικής του νομιμοποίησης από την παροχή οικονομικής ανάπτυξης στην ικανοποίηση εθνικιστικών αιτημάτων, και αυτή η αλλαγή απαιτεί μια πιο συγκρουσιακή σχέση με την Ουάσιγκτον. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αναγνωρίσουν και να αντιστοιχίσουν αυτό το αυξημένο επίπεδο ανοχής στο ρίσκο για να αποτρέψουν την περαιτέρω κλίση της ισορροπίας δυνάμεων στο Στενό της Ταϊβάν υπέρ της Κίνας. Στόχος θα πρέπει να είναι να καταστήσουν σαφές στον Σι ότι περαιτέρω προκλήσεις θα ανατρέψουν τον στόχο της Κίνας για ενοποίηση και ότι η επιδίωξη αναγκαστικής ενοποίησης θα ήταν εξαιρετικά δαπανηρή και τελικά ασύμβατη με τις άλλες προτεραιότητες του Πεκίνου.

ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΤΑΪΒΑΝ

Ο πόλεμος στην Ουκρανία προσφέρει μαθήματα για την Ταϊβάν και τις Ηνωμένες Πολιτείες όσον αφορά την ενίσχυση της αποτροπής. Οι Ουκρανοί απέδειξαν ότι η αναχαίτιση ενός ισχυρότερου εχθρού απαιτεί μια προσέγγιση ολόκληρης της κοινωνίας (whole-of-society approach). Για την Ταϊβάν, η σημασία της αντίστασης και της ανθεκτικότητας των πολιτών είναι δύσκολο να υπερεκτιμηθεί. Για πάρα πολύ καιρό, η Ταϊπέι επικεντρώθηκε στις πολεμικές ικανότητες των ενεργών δυνάμεών της, που αριθμούν λιγότερους από 200.000 στρατιώτες, ενώ παρέλειψε να προετοιμάσει τα 23 εκατομμύρια πολιτών της για να αντισταθούν στην κινεζική επιθετικότητα.

Η Ταϊπέι έχει αρχίσει να λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των ελλείψεων. Επέκτεινε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία από τέσσερις μήνες σε ένα έτος, διεύρυνε τις εφεδρείες της, και άρχισε να ενισχύει την υποδομή των επικοινωνιών της. Η κοινωνία των πολιτών έχει επίσης παρέμβει, με λαϊκές οργανώσεις που παρέχουν εκπαίδευση στην ετοιμότητα για συγκρούσεις και στις πρώτες βοήθειες. Αλλά η Ταϊβάν παραμένει εξαιρετικά ευάλωτη. Βασίζεται σε εισαγόμενη ενέργεια, τρόφιμα, και ιατρικό εξοπλισμό, και συνδέεται με τον έξω κόσμο με μόλις 15 υποθαλάσσια καλώδια ίντερνετ. Ο στρατός της επίσης δεν διαθέτει αρκετά πυρομαχικά για τις ανάγκες ενός πολέμου και, σε αντίθεση με την Ουκρανία, ο ανεφοδιασμός του κατά την διάρκεια μιας σύγκρουσης θα ήταν σχεδόν αδύνατος.