Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδος-Αιγύπτου

Το 2021, η εγκατεστημένη ισχύς από ΑΠΕ στην Αίγυπτο ανερχόταν σε 19,2 GW, με προοπτική και κρατικό σχεδιασμό να φθάσει σε 50,5 GW το 2029/30, καλύπτοντας το 42% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας [7]. Σημειώνεται ότι η Αίγυπτος είναι βασική χώρα παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου με σημαντικές εξαγωγές σε άλλες χώρες καταναλωτές, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης θα συνοδευτεί από την κατασκευή στην Αίγυπτο εκ μέρους του φορέα (Ομίλου Κοπελούζου) σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 9,5 GW και συγκεκριμένα αιολικών σταθμών εγκατεστημένης ισχύος 6 GW και φωτοβολταϊκών σταθμών εγκατεστημένης ισχύος 3.5 GW. Τούτο σημαίνει ότι η ήδη προγραμματισμένη ισχύς των ΑΠΕ στην Αίγυπτο θα αυξηθεί και αυτό θα αποτελέσει μια προστιθέμενη ενεργειακή αξία στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας αυτής. Η ανωτέρω προσθήκη της νέας εγκατεστημένης ισχύος θα συμβάλει στην ασφάλεια εφοδιασμού, αφού αφενός δεν θα αφαιρέσει ενέργεια από την παραγόμενη στην Αίγυπτο αρχική ισχύ, αφετέρου θα ενισχύσει την παραγωγή της πράσινης ενέργειας στην χώρα αυτή.

Για την Ελλάδα οι ωφέλειες είναι πολλαπλές και προφανείς. Την καθιστά πρωταγωνιστή διακίνησης «πράσινης» ενέργειας στην Μεσόγειο και προσθέτει μεγάλη ποσότητα ενέργειας από ΑΠΕ που δεν θα μπορούσε να παραχθεί στην ελληνική επικράτεια, λόγω του περιορισμένου του ηλεκτρικού της χώρου, αλλά και λόγω των ποικίλων εμποδίων που αντιμετωπίζει η διείσδυση των ΑΠΕ στην Χώρα μας. Η παραγόμενη και διακινούμενη πράσινη ενέργεια θα προστεθεί στο μερίδιο της χώρας για την επίτευξη του ενωσιακού στόχου που της αναλογεί για το 2030. Ακολούθως, καθιδρύει επιχειρηματική δραστηριότητα στην θάλασσα, ενισχύοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας με βάση το διεθνές δίκαιο και ειδικότερον το Δίκαιο της Θάλασσας˙ πολλαπλασιάζει την διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, με ενεργειακό προϊόν που δεν υποβάλλεται στην κάθε φορά βάσανο της μεταβλητότητας των πηγών και των γεωπολιτικών παιγνίων˙ επιταχύνει τον σχεδιασμό της χώρας για απανθρακοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας˙ συμβάλλει στην εξωστρέφεια της ελληνικής επιχειρηματικότητας, αφού η σύλληψη, ο σχεδιασμός, η μελέτη και η υλοποίηση του έργου, αλλά και των σταθμών παραγωγής από ΑΠΕ που θα κατασκευαστούν στην Αίγυπτο, εναπόκεινται σε ελληνικό φορέα.

ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΤΑΧΕΙΑ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ

Το 2020, από τις στήλες του Foreign Affairs είχαμε αναδείξει τα πλεονεκτήματα του αγωγού EastMed [8]. Έκτοτε, η πρόοδος της υλοποίησης του έργου ανακόπηκε, από λόγους που δεν είχαν να κάνουν με την οικονομική διάσταση, όπως δηλώθηκε, αλλά για την επιθυμία (ανεπιτυχώς) τήρησης γεωπολιτικών ισορροπιών. Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος απέδειξε ότι η ΕΕ έχει ανάγκη από ταχεία διαφοροποίηση των ενεργειακών της πηγών τόσο σε φυσικό αέριο όσο και ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδος-Αιγύπτου εξυπηρετεί σε σημαντικό βαθμό μια σειρά από επείγουσες απαιτήσεις ενωσιακού και εθνικού ενδιαφέροντος και για τον λόγο αυτό πρέπει να αναπτυχθεί το ταχύτερο δυνατόν. Η καθημερινή πραγματικότητα έχει αναδείξει ότι οι καθυστερήσεις σε έργα ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της οικονομίας και την ευημερία των πολιτών, έχουν σοβαρό τίμημα για τις χώρες. Υπό την έννοια αυτή, οι αρμόδιες Αρχές οφείλουν να επιταχύνουν τις διαδικασίες αδειοδότησης, όταν τα σχετικά αιτήματα υποβάλλονται, καθώς οι καιροί δεν μπορεί να περιμένουν.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

*Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στο τεύχος αρ. 81 (Απρίλιος - Μάιος 2023) του Foreign Affairs The Hellenic Edition.

[1] Σε μάλλον δυο σημεία για την αποφυγή συμφόρησης.
[2] REPowerEU, πρόκειται για μια ομάδα δράσεων για οικονομικά προσιτή, εξασφαλισμένη και βιώσιμη ενέργεια για την Ευρώπη (Μάιος 2022).
[3] Το 2021, η ζήτηση σε φυσικό αέριο στην χώρα μας ανήλθε σε 6 δισ. κ.μ.
[4] Πρόκειται για το κριτήριο που τίθεται στην παράγραφο 1 (α) του Παραρτήματος IV του Κανονισμού (ΕΕ) 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2013 σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές υποδομές, στην κατάργηση της απόφασης 1364/2006/ΕΚ και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) 713/2009, 714/2009 και 715/2009.
[5] Καταχωρισμένο με αριθμό ΤR 1041 ως GREGY Green Energy Interconnector, https://tyndp2022-project-platform.azurewebsites.net/projectsheets/trans...
[6] Βλ. https://energy.ec.europa.eu/system/files/2018-04/eu-egypt_mou_0.pdf
[7] https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352484722012446#b4
[8] Βλ. Foreign Affairs, τεύχος Αυγούστου/Σεπτεμβρίου 2020, σελ, 31 επ.

Copyright © 2023 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το Foreign Affairs The Hellenic Edition στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition