Παιδεία και ανάπτυξη

Ο μεγάλος αριθμός εισακτέων σημαίνει ότι η Ελλάδα παρουσιάζει έναν από τους χαμηλότερους λόγους δαπανών ανά φοιτητή στην ΕΕ (5.200 ευρώ ανά φοιτητή όταν ο μέσος όρος των ΕΕ27 είναι 8.400 ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία του 2006). Επιπλέον, στη χώρα μας παρατηρείται το μεγαλύτερο στην ΕΕ ποσοστό φοιτητών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ως προς το σύνολο του μαθητικού δυναμικού (30%, όταν ο μέσος όρος της «Ευρώπης των 27» είναι 17,5%), στοιχείο που αποδίδεται κυρίως στη μεγάλη μέση διάρκεια σπουδών, δηλαδή τους «αιώνιους φοιτητές», αλλά και στους πολλούς που ποτέ δεν θα πάρουν πτυχίο.

Από τα στοιχεία που παραθέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκύπτει με σαφή τρόπο ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι μεν μαζική αλλά σε καμιά περίπτωση ποιοτική. Αν και όλες οι χώρες ενισχύουν την πρόσβαση των νέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (προϋπόθεση για τη δημιουργία κοινωνιών και οικονομιών της γνώσης), η Ελλάδα φαίνεται ότι είναι η μόνη χώρα που συστηματικά επενδύει στην μαζικότητα και τον λαϊκισμό στην εκπαίδευση σε βάρος της ποιότητας. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η ανάταξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε βάση ποιότητας, αξιοκρατίας και αριστείας, αποτελεί το ασφαλέστερο εργαλείο για την σωτηρία της ελληνικής κοινωνίας. Επίσης, είναι προφανές ότι χρειάζεται άμεσα ένα πρόγραμμα «Καλλικράτης» στην ελληνική ανώτατη εκπαίδευση με έμφαση στην αριστεία και την ποιότητα και όχι στα συντεχνιακά, μικροκομματικά και τοπικιστικά συμφέροντα.

Δεν κατανοώ πώς η φιλολαϊκή - κατ’ όψιν – ρύθμιση της «Δωρεάν Παιδείας» καταλήγει στην ταξική εισαγωγή φοιτητών στα ΑΕΙ της χώρας, με λάθος σύστημα που διατηρείται εξαιτίας της «απροσμάχητης» εξεταστικής διαδικασίας.

Δεν κατανοώ την προφανή αντινομία της πολιτικής της «αριστείας» με την διαρκή ταπείνωση των φιλοδοξιών των πολιτών, μιας και η εισαγωγή δεν συνδέεται με την αντικειμενική δυνατότητα του υποψηφίου να σπουδάσει αφού τα κριτήρια εισαγωγής διαρκώς υποβαθμίζονται.

Δεν κατανοώ την απουσία ενός Υπουργείου Παιδείας-Επιστημών-Τεχνολογίας στην θέση του παγκοσμίως πρωτότυπου τίτλου «Παιδείας, διά βίου εκπαίδευσης και θρησκευμάτων».

Και δεν κατανοώ πώς στον κοινό ευρωπαϊκό στόχο για 40% των νέων που να αποφοιτούν από την ανώτατη εκπαίδευση το 2020, το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας θέτει, μετά βίας, εθνικό στόχο 32% (παραδεχόμενο ότι δεν έχει κάνει καν σχετική μελέτη και ότι εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία μάλλον δεν απαιτεί περισσότερους αποφοίτους). Αναρωτιέμαι αν το ελληνικό υπουργείο Παιδείας μπει στον κόπο να εξηγήσει για τι είδους κοινωνία και οικονομία του 2020 προετοιμάζει τα παιδιά που του έχουμε εμπιστευθεί.

Η χώρα έχει ανάγκη από μια επιστράτευση του ερευνητικού και τεχνολογικού δυναμικού της, των άξιων νέων επιστημόνων, σε φιλόδοξες αναπτυξιακές προσπάθειες.

Ευχής έργο θα ήταν η μέλλουσα να προκύψει Κυβέρνηση, με συνταγματικές μεταρρυθμίσεις να προσδιορίσει με ακρίβεια τον ρόλο της σύγχρονης Παιδείας στην ανάπτυξη της χώρας.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση https://twitter.com/#!/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση facebook.com/ForeignAffairs.gr