Πώς σκέφτονται οι Αμερικανοί για το εμπόριο

Οι πολιτικοί συμβάλλουν σε αυτήν την εσφαλμένη αντίληψη. Μια πρόσφατη δημοκρατική πλατφόρμα ανέφερε: «Εάν οι όροι ανταγωνισμού είναι ίσοι, οι Αμερικανοί θα είναι σε θέση να ανταγωνιστούν κάθε άλλη χώρα στην Γη». Η πλατφόρμα των Ρεπουμπλικανών πρότεινε παρομοίως ότι σε ίσους όρους ανταγωνισμού οι Αμερικανοί εργαζόμενοι «μπορούν να ξεπεράσουν τον ανταγωνισμό στο διεθνές εμπόριο». Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι Αμερικανοί διαμαρτύρονται για αδικία εάν πιστεύουν ότι δεν «κερδίζουν» αυτόν τον παγκόσμιο ανταγωνισμό και ότι η Κίνα κερδίζει έδαφος. Τους έχουν πει επανειλημμένα ότι είναι οι καλύτεροι και ότι αξίζουν τη νίκη.

Πριν από τις εκλογές του 2016, ο Τραμπ ενθάρρυνε τους Αμερικανούς να πιστεύουν ότι άλλες χώρες τους είχαν εκμεταλλευτεί μέσω του εμπορίου. Οι οπαδοί του Τραμπ υπέθεσαν ότι άξιζαν την ευκαιρία να ισοφαρίσουν -οι απόψεις τους ξεπέρασαν το καθαρό προσωπικό συμφέρον στην επιδίωξη να ανταποδώσουν.

Κατά την διάρκεια της έρευνάς μου, ζήτησα από τυχαία δείγματα Αμερικανών να εξηγήσουν γιατί υποστηρίζουν ή αντιτίθενται στο διεθνές εμπόριο. Όπως ανέφερε ένας ερωτώμενος κατά την διάρκεια αυτών των συζητήσεων, «Ο αμερικανικός λαός αξίζει περισσότερα». Άλλοι φοβούνται ότι το εμπόριο θέτει σε κίνδυνο την αυτονομία της χώρας τους ως έθνος: «Όπως πάνε τα πράγματα, όλοι θα δουλεύουμε για τους Κινέζους μια μέρα», είπε ένας άνθρωπος. Από αυτή την άποψη, το εμπόριο είναι ουσιαστικά ένα άλλο όπλο σε έναν ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων.

Ωστόσο, οι οικονομολόγοι εννοούν κάτι εντελώς διαφορετικό όταν αναφέρονται στους νικητές και τους ηττημένους του εμπορίου. Περιγράφουν τις διαφορετικές οικονομικές επιπτώσεις του εμπορίου στις προσανατολισμένες στις εισαγωγές ή τις εξαγωγές γραμμές εργασίας σε μια μόνο χώρα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι επιχειρήσεις και οι βιομηχανίες που εξάγουν προϊόντα γενικά επωφελούνται από το εμπόριο, αλλά συγκεκριμένες βιομηχανίες που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν στην παγκόσμια αγορά μπορεί να κλείσουν. Αντίθετα, όταν το ευρύ κοινό σκέφτεται τους νικητές και τους ηττημένους, είναι πιο πιθανό να σκεφτεί έναν ανταγωνισμό που θα περιλαμβάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες και μια χώρα εμπορικό εταίρο. Για πολλούς Αμερικανούς, υπάρχει μικρή διαφορά μεταξύ του διεθνούς εμπορίου και των Ολυμπιακών Αγώνων.

ΚΑΝΤΕ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΝΑ ΕΜΠΟΡΕΥΘΕΙ ΞΑΝΑ

Ίσως η πιο χρήσιμη ιδέα για την κατανόηση των εμπορικών προτιμήσεων προέρχεται από μελέτες για αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν «δυναμικές εντός και εκτός ομάδας» (“ingroup-outgroup dynamics”). Οι αλλαγές στην υποστήριξη του εμπορίου που συνέβησαν μετά την εκλογή του Τραμπ αποδεικνύουν καλά αυτή την δυναμική. Κατά την περίοδο πριν από τις εκλογές του 2016, όταν ένας Δημοκρατικός ήταν ακόμη πρόεδρος, οι Ρεπουμπλικάνοι ήταν κατά κύριο λόγο αντίθετοι στο εμπόριο και οι Δημοκρατικοί ήταν σημαντικά πιο υποστηρικτικοί. Ακριβώς όπως οι ψηφοφόροι των Ρεπουμπλικανών ανησυχούσαν για τους αλλοδαπούς που διέσχιζαν παράνομα τα σύνορα, αντιλαμβάνονταν μια παρόμοια απειλή από το διεθνές εμπόριο.

Αλλά μόλις εκλέχθηκε ο Τραμπ -και πολύ πριν αλλάξει οποιαδήποτε εμπορική πολιτική- η υποστήριξη των Ρεπουμπλικάνων για το εμπόριο αυξήθηκε με διψήφια ποσοστά. Μέχρι το 2018, οι απλοί Ρεπουμπλικανοί αποτελούσαν και πάλι το κόμμα του ελεύθερου εμπορίου και παρέμειναν περισσότερο υποστηρικτικοί από τους Δημοκρατικούς καθ' όλη την υπόλοιπη προεδρία του Τραμπ. Ωστόσο, από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, οι Δημοκρατικοί είναι πλέον το κόμμα που υποστηρίζει περισσότερο το εμπόριο.

Αυτό απεικονίζει τον τρόπο με τον οποίο η στάση των Αμερικανών απέναντι στο εμπόριο υπόκειται στην επίδραση του «κόμματος στην εξουσία»: Όταν το κόμμα κάποιου κατέχει την προεδρία, το εμπόριο θεωρείται πολύ πιο εύγεστο από όσο όταν η εξουσία ανήκει στο αντίπαλο κόμμα -ακόμα κι αν οι εμπορικές πολιτικές δεν έχουν αλλάξει καθόλου. Ο λόγος που οι Ρεπουμπλικάνοι ενθουσιάστηκαν περισσότερο με το εμπόριο μετά τις εκλογές του 2016 δεν ήταν επειδή το εμπορικό έλλειμμα συρρικνώθηκε -στην πραγματικότητα, ανέβηκε στα ύψη κατά την διάρκεια της θητείας του Τραμπ. Αντίθετα, οι απόψεις άλλαξαν επειδή ο Τραμπ έπεισε τους οπαδούς του ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κερδίζουν τώρα στον εμπορικό ανταγωνισμό.

Για τους Ρεπουμπλικάνους, οι οποίοι τείνουν να είναι τύποι «γέφυρες πάνω», η υποστήριξη στο εμπόριο δεν εξαρτάται απλώς από το αν οι Ηνωμένες Πολιτείες επωφελούνται από μια εμπορική συμφωνία. Αντ’ αυτού, η έρευνά μου πρότεινε ότι οι Ρεπουμπλικανοί θα υποστηρίξουν μόνο εκείνες τις εμπορικές συμφωνίες που πιστεύουν ότι δίνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες πλεονέκτημα και ταυτόχρονα μειονέκτημα στους εμπορικούς εταίρους. Βλέπουν το εμπόριο ως μέσο για να κυριαρχήσουν σε ξένες χώρες -μια αντίληψη που ταιριάζει καλά σε μια μηδενικού αθροίσματος, εθνικιστική άποψη του κόσμου. Οι Δημοκρατικοί, από την άλλη πλευρά, είναι πιο ενθουσιώδεις για τις «win-win» εμπορικές συμφωνίες στις οποίες κερδίζουν και οι δύο χώρες σε σύγκριση με συμφωνίες στις οποίες επωφελούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες και ο εμπορικός εταίρος χάνει.

ΕΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ

Τα ευρύτερα μαθήματα που μπορούν να αντληθούν από τις απόψεις των Αμερικανών για το εμπόριο είναι αποθαρρυντικά. Σε εθνικές έρευνες, τόσο οι υπερασπιστές του εμπορίου όσο και οι αντίπαλοί του συχνά σχολίασαν εκτενώς ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν «χρέος» ή «έλλειμμα» ως αποτέλεσμα του διεθνούς εμπορίου. Οι περισσότεροι Αμερικανοί χρησιμοποίησαν αυτούς τους δύο όρους εναλλακτικά: όπως είπε ένας ερωτώμενος, «νομίζω ότι συμβάλλει στο εθνικό μας χρέος». Πολλοί απηχούσαν αυτό το συναίσθημα: «Πάρα πολύ χρέος. Πουλήστε τους τα πράγματά μας για να ξεφύγουμε από το χρέος. Εάν αγοράζουμε προϊόντα αμερικανικής παραγωγής, κρατάμε τα χρήματα στην δική μας χώρα και ίσως βοηθήσουμε στη μείωση του χρέους της χώρας μας», είπε ένας άλλος ερωτώμενος.