Το ελαττωματικό όραμα του Μακρόν για την Ευρώπη | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το ελαττωματικό όραμα του Μακρόν για την Ευρώπη

Επίμονες διαιρέσεις θα εμποδίσουν τα όνειρά του για παγκόσμια ισχύ

Το όραμα του Μακρόν θα μπορούσε επίσης να ωθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να επανεξετάσουν τις εγγυήσεις ασφαλείας τους. Υπάρχει μια μυθολογία ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιπαθούν την ευρωπαϊκή αυτονομία, αλλά μια σύντομη ματιά στη μεταπολεμική ιστορία δείχνει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ τρέφουν από καιρό την επιθυμία να αφήσουν την ήπειρο αυτόνομη. Οι πρόεδροι Χάρι Τρούμαν, Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, ακόμη και ο Κένεντι θεώρησαν την στρατιωτική δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη ως προσωρινή, μια γέφυρα προς ένα μέλλον όπου η Ευρώπη θα μπορούσε να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Αφότου τελείωσε ο Ψυχρός Πόλεμος, κάθε κυβέρνηση, από τον Κλίντον μέχρι τον Ομπάμα, ενθάρρυνε την Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο στην φροντίδα της δικής της ασφάλειας. Πολλοί στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα ήθελαν τίποτα καλύτερο από το να φροντίζει η Ευρώπη την δική της άμυνα, μια ανησυχητική στάση σε μια εποχή που η Ευρώπη διασπάται όλο και περισσότερο και στερείται τις ικανότητες να αντιμετωπίσει διάφορες στρατηγικές προκλήσεις.

Σίγουρα, μια αδύναμη και διαιρεμένη Ευρώπη δεν θα ωφελήσει μακροπρόθεσμα τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ούτε [θα την ωφελήσει] μια Ευρώπη που βιάζεται να μεγαλώσει πολύ γρήγορα, αφήνοντας τον εαυτό της επικίνδυνα ευάλωτο πριν μπορέσει να αμυνθεί. Η Κίνα και η Ρωσία αναμφίβολα δεν θα ήθελαν τίποτα περισσότερο.

ΩΡΑ ΝΑ ΤΟ ΞΑΝΑΣΚΕΦΘΟΥΜΕ

Ο Μακρόν έχει δίκιο ότι η Ευρώπη πρέπει να επαναξιολογήσει τις προτεραιότητές της και να ενεργήσει σύμφωνα με αυτές. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να συνεχίσει να περιπλανείται και να εξαρτάται πλήρως για την ασφάλειά της από μια μακρινή και περισπασμένη υπερδύναμη, ενώ [η ίδια] κάθεται στο περιθώριο. Σε μια εποχή που η θέση των ΗΠΑ στον κόσμο είναι αβέβαιη, μια ενεργητική ευρωπαϊκή προσπάθεια να συνεισφέρει σε μια στρατηγική για την Δύση θα ήταν άκρως ευπρόσδεκτη.

Οποιαδήποτε νέα στρατηγική, ωστόσο, πρέπει να οικοδομηθεί [βασισμένη] σε πολλές αρχές. Κατ’ αρχάς, ο Μακρόν θα πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια ώστε να δημιουργήσει συναίνεση για τις πιο πιεστικές προκλήσεις ασφαλείας. Η απειλή που παρουσιάζει η Ρωσία παρέχει ένα πρώιμο αλλά κρίσιμο τεστ, με τρόπο που υπερβαίνει τις άμεσες στρατιωτικές αποφάσεις. Για παράδειγμα, η Ευρώπη εξαρτάται από την Ρωσία για ενέργεια. Το αν η ήπειρος είναι πρόθυμη να διερευνήσει σοβαρές προσπάθειες για να τερματίσει αυτή την εξάρτηση, θα αποκαλύψει τα απώτερα όρια του τι είναι πρόθυμα να θυσιάσουν τα επιμέρους έθνη-κράτη ως αντάλλαγμα για τη μείωση της μόχλευσης του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.

Μια νέα ευρωπαϊκή στρατηγική, επίσης, δεν μπορεί να αναδυθεί αποκλειστικά από το Παρίσι. Θα είναι η Γερμανία, με την οικονομική της ισχύ και την ιστορική της κληρονομιά, της οποίας οι ενέργειες θα έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία από [τις ενέργειες] της Γαλλίας. Και είναι ένα ανοιχτό ερώτημα εάν το Βερολίνο μπορεί να δελεαστεί να συνεισφέρει σε μια κοινή, στραμμένη προς το μέλλον, ευρωπαϊκή στρατηγική που υπερβαίνει τη μερκαντιλιστική κληρονομιά της Μέρκελ. Σε αποφάσεις που εκτείνονταν από τον [αγωγό] Nord Stream 2 έως την δέσμευση με την Κίνα, η μακροβιότερη καγκελάριος ωθήθηκε, παρά τις άλλες αρετές της, από στενά εγχώρια πολιτικά και οικονομικά κίνητρα παρά από μια εξωστρεφή στρατηγική που αναγνώριζε νέους γεωπολιτικούς κινδύνους. Για να διαδραματίσει η Ευρώπη έναν ουσιαστικό ρόλο στον κόσμο, η Γερμανία πρέπει να είναι δεσμευμένη και στρατηγική.

Ούτε η ήπειρος μπορεί να το κάνει μόνη της˙ πρέπει να συμπεριλάβει μη Ευρωπαίους εταίρους. Αυτό υπερβαίνει την προφανή ανάγκη να συντονιστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι επιτακτική ανάγκη να συμπεριλάβει το Ηνωμένο Βασίλειο παρά το Brexit, το οποίο, σε τελική ανάλυση, αντανάκλασε την επιθυμία της ίδιας της χώρας για μεγαλύτερο λόγο στις υποθέσεις της. Καμία ευρωπαϊκή στρατηγική —ιδιαίτερα μια [στρατηγική] που υποστηρίζει την αυξημένη αυτονομία— δεν θα έχει νόημα χωρίς τις ικανότητες για την υποστήριξή της. Οι ευρωπαϊκές χώρες, τόσο συλλογικά όσο και ατομικά, σε μεγάλο βαθμό υποεπενδύουν στην ικανότητά τους να αμυνθούν. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δαπανά ένα ντροπιαστικό 1,2% του ΑΕΠ της για την άμυνα, λιγότερο από το ένα τρίτο όσων δαπανούν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Τα ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να δαπανήσουν περισσότερα για τους στρατούς τους. Τέλος, κάθε ευρωπαϊκή προσπάθεια πρέπει να καθορίσει τις προτεραιότητες, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης ενός δύσκολου ερωτήματος που αποφεύγουν οι περισσότεροι Ευρωπαίοι: Για ποιο πράγμα είναι διατεθειμένοι να πολεμήσουν και να πεθάνουν;

Ακόμη και οι κακές ιδέες μπορούν να οδηγήσουν σε καλά αποτελέσματα. Στην δεκαετία του 1960, ο Ντε Γκωλ, δυσφημίζοντας ένα ΝΑΤΟ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και επιδιώκοντας αυτονομία, ώθησε την Δυτική συμμαχία να αναλάβει μια σοβαρή αυτο-μελέτη που επανεξέτασε την αποστολή, τον σκοπό, και τις πολιτικές της. Η Έκθεση Harmel (Harmel Report) του 1967 επαναβεβαίωσε τις βασικές αρχές του ΝΑΤΟ και ώθησε τον οργανισμό να λάβει μια πιο συνεργατική προσέγγιση στα ζητήματα ασφάλειας. Ενδυνάμωσε την συμμαχία και βοήθησε την Δύση να επικρατήσει στον Ψυχρό Πόλεμο. Εάν η έκκληση του Μακρόν για αυτονομία και η τρέχουσα στρατηγική αναθεώρηση του ΝΑΤΟ παραγάγουν ένα παρόμοιο αποτέλεσμα, η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να του είναι τόσο ευγνώμονες όσο μια προηγούμενη γενιά θα έπρεπε να ήταν στον Ντε Γκωλ.