Η ημέρα μετά την επίθεση της Ρωσίας

Ανεξάρτητα από το αν η Ρωσία θα επιλέξει μια πιο περιορισμένη εισβολή ή μια ευρύτερη επίθεση, οι συνέπειες που θα αντιμετωπίσει από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους και εταίρους τους πρέπει να είναι πρωτοφανείς, όπως η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει προειδοποιήσει ότι θα είναι [4]. Ο γερουσιαστής των ΗΠΑ, Robert Menendez, Δημοκρατικός του Νιου Τζέρσεϋ και πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας (Senate Committee on Foreign Relations), έχει ήδη εισαγάγει ένα νομοσχέδιο -τον Νόμο για την Υπεράσπιση της Κυριαρχίας της Ουκρανίας (Defending Ukraine Sovereignty Act) του 2022- που μοιάζει με μια λίστα επιθυμιών των συνηγόρων υπέρ της ουκρανικής κυριαρχίας. Περιλαμβάνει διατάξεις για την χρήση της εξουσίας του Υπουργείου Άμυνας να μισθώνει και του Ταμείου Αγορών Ειδικής Άμυνας (Special Defense Acquisition Plan) για την υποστήριξη της Ουκρανίας˙ την [παροχή] επιπρόσθετων δανείων για την υποστήριξη του στρατού της Ουκρανίας˙ την ενίσχυση των αμυντικών ικανοτήτων της Ουκρανίας˙ την αυξημένη υποστήριξη για προγράμματα στρατιωτικών ανταλλαγών ΗΠΑ-Ουκρανίας˙ την επιπρόσθετη αρωγή για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης στην Ουκρανία˙ την δημόσια αποκάλυψη παρανόμως αποκτηθέντων περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν στον Πούτιν και μέλη του στενού του κύκλου˙ τις κυρώσεις σε αξιωματούχους του ρωσικού κράτους που συμμετέχουν ή βοηθούν μια επίθεση στην Ουκρανία˙ τις κυρώσεις σε ρωσικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα˙ τις κυρώσεις που απαιτούν την αποσύνδεση μεγάλων ρωσικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από υπηρεσίες χρηματοοικονομικών μηνυμάτων όπως το SWIFT˙ την απαγόρευση συναλλαγών που αφορούν το δημόσιο χρέος της Ρωσίας˙ την επανεξέταση των κυρώσεων για τον [αγωγό] Nord Stream 2˙ και τις κυρώσεις στους ρωσικούς τομείς ενέργειας και εξόρυξης. Μολονότι το νομοσχέδιο προβλέπει πιθανές παρεκκλίσεις σε πολλές περιπτώσεις και μια εξαίρεση για την εισαγωγή αγαθών, η ψήφισή του θα εξακολουθούσε να αποτελεί ένα τολμηρό βήμα προς την υπεράσπιση της Ουκρανίας.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει ήδη σηματοδοτήσει την υποστήριξή της στο νομοσχέδιο του Menendez. Ο Μπάιντεν θα πρέπει να κάνει ένα βήμα παραπέρα και να το οδηγήσει μέσω της Γερουσίας και της Βουλής [των Αντιπροσώπων], ελισσόμενος προσεκτικά ώστε να διασφαλίσει ότι αυτά τα κρίσιμα μέτρα δεν θα γίνουν άλλο ένα θύμα των κομματικών καυγάδων. Ο Μπάιντεν έκανε μια καλή αρχή, με μια πρόσφατη συνάντηση με γερουσιαστές και των δύο κομμάτων για την Ουκρανία. Για να μετριάσουν περαιτέρω τις κομματικές διαιρέσεις, οι Δημοκρατικοί γερουσιαστές πρέπει να εξετάσουν την προσθήκη στοιχείων στο νομοσχέδιο Menendez από ένα ανταγωνιστικό νομοσχέδιο, που εισήγαγε ο Jim Risch, Ρεπουμπλικανός του Αϊντάχο, και αρχαιότερο μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας.

Παραδοσιακά, έχει υπάρξει ισχυρή διακομματική υποστήριξη για την Ουκρανία. Αλλά το Κρεμλίνο πιστεύει ότι η έλλειψη εσωτερικής συνοχής των ΗΠΑ θα υπονομεύσει την ικανότητα της Ουάσιγκτον για ισχυρή απάντηση. Το Κογκρέσο δεν πρέπει να προσδώσει αξιοπιστία σε αυτή την πεποίθηση. Η ισχύς του νομοσχεδίου του Menendez δεν προέρχεται μόνο από την ουσία του, αλλά και από το μήνυμα που θα έστελνε για την συντριπτική διακομματική υποστήριξη στην Ουκρανία.

Η κυβέρνηση πρέπει επίσης να φέρει εις πέρας τις κυρώσεις που στοχεύουν στις εξαγωγές προηγμένης τεχνολογίας των ΗΠΑ (όπως οι ημιαγωγοί και τα μικροτσίπ) στην Ρωσία, ένα μέτρο που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ρωσική αεροδιαστημική βιομηχανία και την βιομηχανία όπλων. Επιπλέον, είτε το Κογκρέσο είτε η κυβέρνηση Μπάιντεν πρέπει να προχωρήσει πέρα από την απλή αποκάλυψη των περιουσιακών στοιχείων που κατέχει ο στενός κύκλος του Πούτιν [5] και να στοχεύσει άμεσα αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, ξεκινώντας με κυρώσεις σε 35 άτομα που είχε συστήσει παλαιότερα ο Ρώσος αντιφρονών Αλεξέι Ναβάλνι. Η άσκηση πίεσης στους βασικούς ολιγάρχες που περιβάλλουν τον Πούτιν θα είναι εξίσου σημαντική με την επιβολή κυρώσεων στους αξιωματούχους που θα εμπλακούν άμεσα σε στρατιωτικές ενέργειες -αν όχι περισσότερο.

Κάποιοι μπορεί να αμφισβητήσουν την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων ως εργαλεία αποτροπής ή αλλαγής συμπεριφοράς. Πράγματι, με 630 δισεκατομμύρια δολάρια σε διεθνή αποθέματα, αυξημένη ιθαγενοποίηση κρίσιμων βιομηχανιών, ευνοϊκή αγορά ενέργειας, και εναλλακτικές λύσεις στο SWIFT με τη μορφή του εγχώριου Ρωσικού Συστήματος για τη Μεταφορά Οικονομικών Μηνυμάτων (Russian System for Transfer of Financial Messages) και του κινεζικού Συστήματος Διασυνοριακών Διατραπεζικών Πληρωμών (Cross-Border Interbank Payment System), η Ρωσία ίσως είναι ικανή να αντέξει την καταιγίδα. Τέτοιες ανησυχίες, ωστόσο, παραβλέπουν το γεγονός ότι οι κυρώσεις θα εξακολουθήσουν να επιβάλλουν κόστος και να αποδυναμώνουν τα δίκτυα κακόβουλης επιρροής του Κρεμλίνου. Ως έχει, η απειλή των κυρώσεων έχει ήδη αρνητικές επιπτώσεις στο ρωσικό χρηματιστήριο.

Τούτου λεχθέντος, χωρίς διατλαντική ενότητα και συνεργασία από την ΕΕ, οι κυρώσεις θα είναι πολύ λιγότερο ουσιαστικές και αποτελεσματικές -και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουάσιγκτον είναι επιφυλακτικοί για το ενδεχόμενο οι κυρώσεις να βλάψουν τις δικές τους οικονομίες. Με βάση τα σχόλια του Μπάιντεν κατά την πρόσφατη συνέντευξη Τύπου του, φαίνεται ότι η Ουάσιγκτον ίσως δυσκολεύεται να επιστρατεύσει μια ενιαία απάντηση στην ρωσική επιθετικότητα, ιδιαίτερα στην περίπτωση κυβερνοεπιθέσεων [και] των μη στρατιωτικών ή παραστρατιωτικών ενεργειών. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, έχει ήδη υπονομεύσει την εικόνα ενός ενιαίου μετώπου, καλώντας την ΕΕ να διεξάγει τον δικό της διάλογο με την Ρωσία. Εν τω μεταξύ, η Γερμανία έχει αρνηθεί να εξάγει όπλα στην Ουκρανία και δεν έχει δώσει μια οριστική θέση για την καθυστέρηση ή την ακύρωση της έγκρισης του αγωγού Nord Stream 2 που θα έφερνε ρωσικό αέριο στην Ευρώπη.