Andrei Soldatov
Η ρωσική εκκλησία ίσως συνδέεται ακόμη πιο στενά με το καθεστώς Πούτιν απ' όσο υποθέτουν πολλοί παρατηρητές, με δυνητικά σημαντικές συνέπειες για την επιρροή του Κρεμλίνου στο εξωτερικό. Δεδομένης της εδραιωμένης παρουσίας της ρωσικής εκκλησίας στις Δυτικές χώρες, οι δεσμοί αυτοί ίσως επίσης περιπλέξουν τις προσπάθειες για την δημιουργία μιας αποτελεσματικής ρωσικής αντιπολίτευσης στο εξωτερικό.
Για τον Πούτιν, η Wagner έχει γίνει ένα κρίσιμο μέσο για να χαλιναγωγήσει τον στρατό, τον οποίο θεωρεί εδώ και καιρό ως δυνητική απειλή για την εξουσία του. Σε αντίθεση με τις Δυτικές υποθέσεις, ο υψηλού προφίλ ρόλος της Wagner στον πόλεμο έχει να κάνει τόσο με την δυναμική της εξουσίας στη Μόσχα όσο και με όσα συμβαίνουν στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία.
Kατά τον πρώτο χρόνο του πολέμου, η στρατηγική μερικής κλιμάκωσης του Πούτιν τον εξυπηρέτησε γενικά καλά. Του επέτρεψε να διατηρήσει την πολιτική σταθερότητα μέσω ενός συνδυασμού εκφοβισμού και αδιαφορίας. Σε διεθνές και εσωτερικό επίπεδο, τον βοήθησε να προετοιμάσει την Ρωσία για έναν παρατεταμένο πόλεμο χωρίς να προβεί σε θυσίες που θα μπορούσαν τελικά να προκαλέσουν την εξέγερση του πληθυσμού. Και πάνω απ' όλα, του έδωσε ευελιξία.
Η FSB έχει αρχίσει να μοιάζει λιγότερο με την προκάτοχό της, της ύστερης σοβιετικής εποχής, την KGB· πλέον μοιάζει με κάτι πολύ πιο τρομακτικό: το NKVD, την διαβόητη μυστική αστυνομία του Στάλιν, η οποία διεξήγαγε τις μεγάλες εκκαθαρίσεις της δεκαετίας του 1930.
Ακόμη και εν μέσω των σημερινών εντάσεων στην Ρωσία, οι πιθανότητες ότι τα ηγετικά στελέχη της ασφάλειας ή της στρατιωτικής ελίτ θα μπορούσαν να κάνουν μια κίνηση εναντίον του Πούτιν παραμένουν ελάχιστες. Αξίζει να εξεταστεί, λοιπόν, γιατί συμβαίνει αυτό και τι ίσως θα έπρεπε να συμβεί για να αλλάξει.
Η επίσημη ρωσική προπαγάνδα ισχυρίζεται ότι η νέα νομοθεσία που περνά το Κρεμλίνο για το Διαδίκτυο είναι απαραίτητη για να σταματήσει την Αμερική από το να αποκόψει την Ρωσία από το ίντερνετ. Αλλά οι διαδηλωτές έχουν βάσιμους λόγους να πιστεύουν ότι είναι το Κρεμλίνο, κι όχι κάποια Δυτική συνωμοσία, που θέτει σε κίνδυνο την online πρόσβασή τους.
Το νέο μοντέλο του Πούτιν υποδηλώνει ελάχιστα περιθώρια για διαμάχες και φέουδα μεταξύ των υπηρεσιών. Όλοι οι γραφειοκράτες της Ρωσίας, από τους υπουργούς μέχρι τους στρατηγούς της FSB και μέχρι τους περιφερειακούς αξιωματούχους, αντιμετωπίζουν τώρα το ίδιο αβέβαιο μέλλον.