Η επικίνδυνη παρακμή της Ρωσίας

Επιπλέον, η θέση της Ρωσίας ως μεγάλη ενεργειακή δύναμη βρίσκεται σε ασταθές έδαφος. Σίγουρα, η Ευρώπη αντιμετωπίζει προκλήσεις όσον αφορά την εξασφάλιση εναλλακτικών λύσεων στις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας την επόμενη δεκαετία. Αλλά μακροπρόθεσμα, η πολιτική μόχλευση που αντλεί το Κρεμλίνο από τις εξαγωγές ενέργειας θα μειωθεί. Οι Δυτικές κυρώσεις που έχουν προγραμματιστεί να τεθούν σε ισχύ έως το τέλος του 2022 θα εμποδίσουν την έκδοση εμπορικής ασφάλισης για φορτία ρωσικών δεξαμενόπλοιων, αυξάνοντας τους κινδύνους και το κόστος των ρωσικών συναλλαγών πετρελαίου. Το G-7, εν τω μεταξύ, επιβάλλει ανώτατο όριο τιμής [πλαφόν] στην πώληση ρωσικού πετρελαίου. Με τον καιρό, η θηλιά μπορεί να σφίξει, αναγκάζοντας την Ρωσία να προσφέρει μεγαλύτερες εκπτώσεις για την αγορά του πετρελαίου της. Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις μείωσης των ρωσικών εξαγωγών και, ως εκ τούτου, συρρίκνωσης των εσόδων, με αποτέλεσμα η ρωσική κυβέρνηση να μειώσει τον προϋπολογισμό της σε πολλά υπουργεία κατά 10%. Η Ευρώπη θα μειώνει σταθερά τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας, δίνοντας στη Μόσχα λιγότερο περιθώριο διαπραγματεύσεων με άλλους καταναλωτές, όπως η Κίνα και η Ινδία. Η Ρωσία έχει επίσης χάσει μερικά από τα καλύτερα ταλέντα της, συμπεριλαμβανομένων προγραμματιστών, μηχανικών, και ειδικών στην τεχνολογία πληροφοριών, γεγονός που θα περιορίσει τη μελλοντική ανταγωνιστικότητά της.

Αν και αυτοί οι παράγοντες θα έχουν σημαντικό κόστος, η πλήρης έκταση της επικείμενης οικονομικής συρρίκνωσης και ο αντίκτυπός της στην Ρωσία είναι ασαφής. Τα αποτελέσματα των κυρώσεων και των ελέγχων επί των εξαγωγών θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από την επιτυχία της Δύσης στο να τις επιβάλλει και από την επιτυχία της Ευρώπης να μειώσει την εξάρτησή της από την ρωσική ενέργεια. Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, θα εργαστεί σκληρά για να παρακάμψει τους περιορισμούς και να βρει λύσεις για να αμβλύνει την ζημιά τους. Η Μόσχα θα καταφύγει στην παράνομη εμπορία αγαθών μέσω δικτύων που διέρχονται από φιλικές χώρες, όπως τα κράτη της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης, και σε συνεργασία με χώρες όπως η Κίνα για την από κοινού ανάπτυξη τεχνολογιών. Θα είναι δύσκολο για την Ρωσία να έχει πρόσβαση στον μεγάλο όγκο εξαρτημάτων που απαιτούνται για την προμήθεια βασικών τομέων της οικονομίας της, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, αλλά μπορεί να είναι σε θέση να εξασφαλίσει τις συγκεκριμένες τεχνολογίες που απαιτούνται για την διατήρηση επιλεγμένων οπλικών προγραμμάτων.

Αντί να αντιμετωπίζει μια πλήρη κατάρρευση, η ρωσική οικονομία πιθανότατα οδεύει προς την στενότητα, την αυτάρκεια, και την σταθερή αποσύνδεση από την παγκόσμια οικονομία. Καθώς οι συνθήκες επιδεινώνονται, το Κρεμλίνο θα γίνει πιο απελπισμένο, καταφεύγοντας σε σκοτεινά ή παράνομα μέσα για να τα βγάλει πέρα και παραβιάζοντας τους κανόνες που διέπουν το παγκόσμιο εμπόριο στο οποίο δεν έχει πλέον συμμετοχή. Όσο πιο περιθωριοποιημένο και απειλούμενο γίνεται το Κρεμλίνο, τόσο λιγότερο προβλέψιμη και συγκρατημένη θα είναι η συμπεριφορά του.

Καταστραμμένο ρωσικό άρμα μάχης στην περιοχή Ντονέτσκ, στην Ουκρανία, τον Οκτώβριο του 2022. Zohra Bensemra / Reuters
-------------------------------------------------------------------

Αξίζει να ληφθεί υπόψη ότι πριν από τον πόλεμο, η Ρωσία ήταν ήδη μια σχετικά ασθενής μεγάλη δύναμη, με φτωχά οικονομικά θεμέλια για την παγκόσμια επιρροή της. Ωστόσο, η ικανότητά της να αμφισβητεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ ήταν συχνά μεγαλύτερη από όσο θα έδειχναν οι οποιοιδήποτε ακατέργαστοι οικονομικοί δείκτες. Η Ρωσία τείνει να έχει μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς από όσο υποδηλώνει η δύναμή της και, αν και στερείται δυναμισμού, είναι γνωστή για την ανθεκτικότητά της. Η χώρα έχει χάσει επίσης αρκετούς πολέμους, αλλά παρέμεινε σημαντικός δρων στην ευρωπαϊκή ασφάλεια. Με αυτό το ιστορικό, δεν θα ήταν συνετό να υποθέσουμε ότι μια οικονομικά ασθενέστερη Ρωσία θα είναι αναγκαστικά λιγότερο απειλητική για τα συμφέροντα των ΗΠΑ τα επόμενα χρόνια.

ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΔΙΟ ΜΑΧΗΣ

Ο ρωσικός στρατός έχει υποστεί σοβαρές απώλειες στην Ουκρανία. Ο πόλεμος έχει καταναλώσει εκατομμύρια βλήματα πυροβολικού και έχει εξαντλήσει μια τεράστια ποσότητα ρωσικού εξοπλισμού, από κάννες πυροβολικού μέχρι κινητήρες αρμάτων μάχης. Περισσότεροι από 80.000 Ρώσοι στρατιώτες σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν στις μάχες. Επιστρατευμένο προσωπικό από ουκρανικά εδάφη που κατέχει η Ρωσία στη Ντόνετσκ και την Λουχάνσκ και εθελοντές μαχητές αποτελούν σημαντικό ποσοστό των πιο πρόσφατων απωλειών, αλλά πολλά από τα καλύτερα στρατεύματα της Ρωσίας χάθηκαν στην αρχή του πολέμου. Την ίδια στιγμή που αντιμετωπίζει ελλείψεις προσωπικού, ο ρωσικός στρατός αναγκάζεται όλο και περισσότερο να βγάζει τον παλιό εξοπλισμό από τις αποθήκες για να εξοπλίσει νέες εθελοντικές μονάδες. Η Μόσχα έχει αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα αποσπασματικά, επιτρέποντας στα στρατεύματά της να τα βγάλουν πέρα, αλλά αυτό τελικά δεν θα επιλύσει τα θεμελιώδη προβλήματα καθώς η ποιότητα των δυνάμενων υποβαθμίζεται. Η επιστράτευση ίσως να επεκτείνει την ικανότητα της Ρωσίας να διατηρήσει τον πόλεμο, εισάγοντας έναν βαθμό αβεβαιότητας μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, αλλά είναι απίθανο να επιλύσει τα δομικά προβλήματα στις στρατιωτικές επιδόσεις της Ρωσίας. Καθώς οι Δυτικοί έλεγχοι επί των εξαγωγών απέκοψαν την Ρωσία από βασικά εξαρτήματα όπως τσιπ υπολογιστών και Δυτικές εργαλειομηχανές, τα εξοπλιστικά προγράμματα έχουν καθυστερήσει και η Μόσχα αναγκάστηκε να επιδιώξει δαπανηρές εναλλακτικές λύσεις. Αυτά τα μέτρα θα μειώσουν την ποιότητα και την αξιοπιστία τέτοιων εξαρτημάτων σε οπλικά συστήματα και, με την πάροδο του χρόνου, θα αποδυναμώσουν ουσιαστικά την αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας.